Universitair medische centra pleiten voor open API-strategie in de Wegiz

De universitair medische centra (umc's) pleiten ervoor om meer open standaarden en datastekkers op te nemen in de nieuwe Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. Door die open standaarden in de Wegiz op te nemen, hopen ze dat de uitwisseling van data en gegevens makkelijk wordt.

Dat schrijven de zeven universitair medische centra (umc’s) in de maatschappelijke verantwoording, die ze ieder jaar aan de minister en de Tweede Kamer sturen.

Application Programming Interface

Een API, of een Application Programming Interface, wordt gebruikt om op een geformaliseerde manier gegevens uit te wisselen tussen apps of software-toepassingen. De umc's schrijven: "Leveranciers van zorginformatiesystemen moeten hun diensten ontsluiten zonder toegangsbeperking. Ze moeten dan werken met een zogenoemd open API; dat wil zeggen dat alle stekkers op alle stekkerdozen passen. Met een gesloten API maken leveranciers hun eigen stekker die dan niet in elke stekkerdoos past. Zo kunnen ze misbruik maken van hun marktpositie. Daarom is het van belang dat in de Wegiz de verplichting van open API wordt opgenomen."

Volgens de umc’s is voor effectieve digitale uitwisseling landelijke regie nodig om eenduidige en gestandaardiseerde registratie van data in de zorg breed te kunnen implementeren. Zorg daarom dat open standaarden en datastekkers (API’s) opgenomen worden in de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, benadrukken de UMC's.

Dat wetsvoorstel betekent een verplichting voor zorgprofessionals om gegevens digitaal te gaan uitwisselen. De Wegiz probeert twee zaken voor elkaar te krijgen: dat er in ieder geval digitaal wordt gecommuniceerd in plaats van via fax, CD-ROM of papier en dat zorgaanbieders dezelfde digitale taal spreken om gegevens uit te wisselen. Maar daarvoor moet nog een hoop gebeuren. Om data veilig en gestandaardiseerd te verzamelen, verwerken en toegankelijk te maken voor hergebruik door zorgprofessionals, patiënten, onderzoekers en bedrijven, zijn registratie aan de bron, eenheid van taal en het uitwisselen van zorgdata onmisbaar.

Registratie aan de bron

Ook wordt er door de umc's al een aantal jaren gewerkt aan wat 'registratie aan de bron' heet. Door zorginformatie gestandaardiseerd en eenduidig vast te leggen kan die informatie beter worden gedeeld met collega-zorgverleners. Goede registratie aan de bron vormt een belangrijke basis voor wetenschappelijk onderzoek en kwaliteitsregistraties en maakt koppeling mogelijk tussen het elektronisch patiëntendossier (EPD) en eHealth-toepassingen.

Een goed voorbeeld van de potentie van registratie aan de bron is bijvoorbeeld bij staaroperaties, schrijven de umc's. "De benodigde data bij staaroperaties worden automatisch en zonder extra registratielast gegenereerd en dat vermindert de administratieve last met 80%. Dit goede voorbeeld kan worden overgenomen voor de kwaliteitsregistraties van andere aandoeningen."

Landelijke infrastructuur ontbreekt nog

Wanneer zorgprofessionals verplicht worden om digitaal gegevens uit te wisselen, zal er ook een landelijke technische infrastructuur nodig zijn om die gegevens te kunnen uitwisselen. Die nationale infrastructuur is er op dit moment nog niet, wel zijn er vele soorten systemen en infrastructuren. De umc’s bouwen zelf aan CumuluZ, een open platform voor de uitwisseling van zorgdata. Die infrastructuur sluit ook aan op Health-Research Infrastructure (Health-RI), waardoor zorgdata en onderzoeksdata elkaar kunnen versterken.

Ook in een aantal recente adviesrapporten van de OESO, KPMG en de Universiteit Twente  - die laatste twee in opdracht van VWS - komt een unaniem beeld naar voren: de overheid moet, liefst via een nieuw nationaal centrum, regie nemen om een landelijke infrastructuur en regels rondom open standaarden en datastekkers (API’s) voor elkaar te krijgen.