"Drie basisingrediënten om innovaties structureel te bekostigen"

Zorginnovaties structureel bekostigen blijft een uitdagingen. Tom Faber is programmamanager Connected Care bij Isala Ziekenhuizen. Het voornaamste doel van Connected Care: 25% van de zorg naar thuis verplaatsen. Hoe pakken zij dit aan?

Sinds 2019 wordt er bij het Zwolse Isala Ziekenhuis met connected care en zorg op afstand geëxperimenteerd. "Het Connected Care programma draait om de vraag: hoe maken we het beste gebruik van digitale oplossingen om de zorg naar huis te verplaatsen? Het ziekenhuis heeft al veel initiatieven opgestart en resultaten bereikt met Connected Care", zegt Tom Faber, programmamanager Connected Care bij Isala Ziekenhuizen.

Hij noemt als voorbeelden beeldbellen met patiënten, thuismonitoring van onder andere CVA-, COVID- en MS-patiënten, en het digitaal ondersteunen van patiënten met IBD of uitgezaaide prostaatkanker. “We willen steeds meer zorg naar huis verplaatsen met behulp van digitalisering en ook fysieke zorg thuis”, aldus Faber.

Tweewekelijks overleg

"In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat ziekenhuizen meer zorg naar huis moeten verplaatsen. Een van de doelen uit het Isala jaarplan 2022 is dat 25% van onze patiëntencontacten op afstand zijn. Daarbij is het zorgproces voor de patiënt en zorgprofessional leidend." Om dat te bereiken is er een nauwe samenwerking met zorgverzekeraar Zilveren Kruis, marktleider in het verzorgingsgebied van Isala. Faber: "We hebben samen een plan gemaakt en in een meerjarenovereenkomst is een bedrag toegewezen voor transitieprojecten, om zorg naar huis te verplaatsen."

"Het mooie is dat we veel vertrouwen krijgen van Zilveren Kruis. Daarnaast wordt er ook helder gestuurd op de effecten van een project. Er is een tweewekelijks overleg, met al onze externe partners zoals zorgverzekeraars, huisartsen en thuiszorgorganisaties. In die overleggen kunnen zorgprofessionals ook pitches en projectplannen inbrengen. Per project stellen we dan doelen. Via ons jaarlijks transitiemagazine laten we zien hoeveel patiënten in de transitietrajecten een andere vorm van zorg krijgen en hoe het gesteld is met de patiënt- en medewerkerstevredenheid.”

Meten van succes

Hoe meet je het succes van digitale oplossingen om de zorg naar huis te verplaatsen? Die vraag houdt menig zorginnovator bezig. Bij het Isala ziekenhuis werken ze met KPI’s of kritieke prestatie-indicatoren. Het zijn de variabelen om prestaties te analyseren, aldus Faber.

"Connected Care bieden we aan drie patiëntgroepen. De episodische patiënt, deze patiënt heeft een korte relatie met het ziekenhuis. Je kijkt naar ligdagen en heropnames. Dit is de grootste groep die in aanmerking komt voor zorg op afstand. Dan heb je de chronische patiënt die bijvoorbeeld onder verantwoordelijkheid valt van de specialist. Ook daar kijken we naar opnames, maar veel meer naar polibezoeken en herhaalbezoeken. Bij beide groepen willen we kijken hoeveel capaciteit we vrij kunnen spelen in de zorg. Dat is de KPI die we overal zouden willen zien. Dan is er nog een derde groep. Hier hebben we het meer over netwerkzorg waarbij het niet persé gaat om een aandoening, maar om bijvoorbeeld kwetsbare ouderen of de multimorbide patiënt. Van deze groep hebben we nog geen scherp beeld en zijn we nog aan het experimenteren.” Per patiëntgroep gelden andere proces- en prestatie-indicatoren, aldus Faber. "We meten altijd patiënttevredenheid en kwaliteit van zorg."

Goedkopere zorg

Faber geeft aan dat ze met Connected Care naast zorg op de juiste plek ook willen kijken of ze goedkopere zorg kunnen leveren. “We hopen natuurlijk ook dat we de zorgkosten voor de BV Nederland omlaag kunnen brengen. We hebben daarom een analyse gemaakt en gezien dat het lukt. De eerste inzichten laten zien dat we via Connected Care meer patiënten kunnen helpen voor hetzelfde bedrag. We creëren capaciteit en de kosten per patiënt worden lager."

"De effecten zijn het grootst in de kliniek. Bij bepaalde patiëntgroepen gaat de opname duur van 10 dagen naar één dag, daarna start je met bijvoorbeeld onder andere telemonitoring. We verleggen de focus nu dus helemaal van de polikliniek naar de kliniek en dus richting ons medisch coördinatiebureau. Dat is ons centraal centrum dat thuismonitoring doet. Dit coördinatiebureau wordt bemenst door vier Connected Care verpleegkundigen die het contact met de patiënten hebben via een app en de telefoon. Dit is hele nieuwe zorg en in onze Podcast Zorg Dichtbij vertelt verpleegkundige Teske wat dat betekent.”

"Drie basis basisingrediënten"

Tenslotte deelt Faber nog drie basis basisingrediënten voor zorgorganisaties die een succes willen maken van structurele innovaties: leiderschap, slim organiseren en samenwerken met de zorgverzekeraar.

Leiderschap is onmisbaar. "De projecten die het beste werken zijn de projecten waarin de deskundige, dokter en leidinggevende zeggen: dit wil ik. Wij geven hier de ruimte aan en gebruiken transitiegelden om mensen vrij te spelen. Iedereen moet binnen het project zijn rol kunnen pakken en samen gaan we voor het eindresultaat.”

Organiseer de transitie onder de Raad van Bestuur, maar betrek zorgverzekeraars en ketenpartners bij de keuze voor projecten, adviseert Faber. "Door een centraal programma kun je als ziekenhuis keuzes maken in de aanpak, prioritering en het applicatielandschap. Dat helpt bij kostenreductie en vergroot het leereffect. Isala heeft een programmateam met een programmadirecteur en programmamanager, kwartiermakers, projectleiders om de inhoudelijke mensen te ondersteunen bij de diverse projecten. Daarnaast werkt dit team nauw samen met de ICT-afdeling van het ziekenhuis.” Zo probeert het ziekenhuis slim te organiseren.

En tenslotte mag ook de samenwerking met de zorgverzekeraar niet onbenoemd blijven, besluit Faber. “Tot goede afspraken komen met de zorgverzekeraar vraagt een heldere strategie van de Raad van Bestuur en een constructieve open houding van de salesafdeling en de zorgverzekeraar. Het loont om helder naar elkaar te zijn over je doelen en uitkomsten en maximaal transparant te zijn. Dit versterkt het vertrouwen tussen het ziekenhuis en de zorgverzekeraar. Tenslotte blijft het mensenwerk, ook aan de onderhandelingstafel.”

Vliegwielcoalitie

De Vliegwielcoalitie is in het leven geroepen om telebegeleiding, leefstijlmonitoring en medicijndispensers te 'laten vliegen' en te helpen bij opschaling van zorginnovaties. Dit artikel verscheen eerder bij de Vliegwielcoalitie.

Meer weten over het structureel bekostigen van telemonitoring en zorginnovaties? Op 6 oktober organiseren de Vliegwielcoalitie, het National eHealth Living Lab (NeLL) en VitaValley de Masterclass Contractinnovatie. Er zijn nog enkele plekken beschikbaar.