De Nederlandse Inspectie Gezondheidzorg en Jeugd (IGJ), een afdeling van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, publiceerde vorige maand een rapport over de inzet van e-health in de verpleeghuiszorg. De overheidsdienst ging bij tien zorgaanbieders in de verpleeghuissector na of ze voldoende zorgen voor de juiste randvoorwaarden voor veilige zorg bij het gebruik van e-health.
Tussen februari 2018 en november 2020 bezocht de inspectie tien (middel)grote zorgaanbieders in de verpleeghuissector. De inspectie toetste daarbij of de zorgaanbieders bij het gebruik van e-health zorgen voor de juiste randvoorwaarden voor goede en veilige zorg. De inspectie keek daarbij naar vijf thema’s: cliëntparticipatie, goed bestuur en verantwoord innoveren, invoering en gebruik van e-healthproducten en -diensten, elektronische uitwisseling van gegevens en informatiebeveiliging. Tijdens de inspectiebezoeken sprak de inspectie met bestuurders, zorg- en ICT-medewerkers en met cliënten en/of hun vertegenwoordigers. De inspectie keek steeds naar twee of meer concrete voorbeelden van e-health die bij de instelling in gebruik waren.
Tijdens de bezoeken merkte de inspectiedienst al zal van voorbeelden van e-health op. Zo wordt onder andere het gebruik van elektronische cliëntendossiers (ECD’s), cliëntenportalen, domotica en ook zorgrobots gelauwerd. “De digitalisering in de verpleeghuiszorg neemt de komende jaren alleen maar toe. Dit vraagt iets van cliënten en hun naasten, en vanzelfsprekend ook van zorgaanbieders. Het is noodzakelijk dat zorgaanbieders zorgvuldig en professioneel omgaan met e-health.”
Gegevensuitwisseling
De Inspectie maakte een genuanceerd rapport op, met op het einde concrete positieve en negatieve punten per thema. Over het algemeen stelt het rapport dat het goed is dat de meeste zorgaanbieders de cliëntenraad betrekken bij besluiten rondom grote e-health projecten. Ook betrekken ze individuele cliënten en hun naasten bij invoering van nieuwe toepassingen. De meeste zorgaanbieders zorgen bovendien voor begeleiding en training van de medewerkers die met de producten en diensten gaan werken. Ook zorgen ze dat toepassingen vooraf getest worden.
Hoewel vele zorgaanbieders aandacht besteden aan de digitale gegevensuitwisseling, blijft informatie op papier nog steeds belangrijk. Samenwerking in de regio zou volgens het rapport helpen om de digitale gegevensuitwisseling te verbeteren. Het kan ook zorgen voor meer slagkracht op het gebied van ICT.
Mankementen
Minder positief is dat niet alle zorgaanbieders een concreet e-health beleid hebben. “Dat maakt het moeilijker om keuzes rondom e-health goed te laten aansluiten bij de doelstellingen voor de zorg, zoals meer eigen regie voor cliënten en hun naasten, of efficiëntere zorgverlening. Bij een goed beleid hoort ook regelmatig evalueren en bijstellen. Behalve een uitgewerkt beleid, ontbreekt soms ook structurele afstemming tussen zorg en ICT over wat nodig én mogelijk is. Soms is de ICT-staf te klein of mist de nodige deskundigheid.”
Ook de invoering van (nieuwe) e-health toepassingen kunnen bij veel zorgaanbieders beter voorbereid worden. Zorgaanbieders brengen lang niet altijd de eisen en wensen in het verpleeghuis goed in kaart, stelt het rapport. “Als een herhaalbare methodiek voor de implementatie ontbreekt, vindt men steeds per project opnieuw het wiel uit. Ook is er vaak geen goede risicoanalyse vooraf, als het gaat om effecten voor cliënten en medewerkers. Een herhaalbare methodiek om e-health in te voeren helpt om risico’s te verkleinen, de juiste personen (waaronder deskundigen, maar ook cliënten en hun naasten) te betrekken en de invoering succesvoller te maken.”
Het is volgens de Inspectie ook helder dat de informatiebeveiliging bij verpleeghuizen veel beter moet. Zo voldeed geen van de bezochte instellingen op het moment van het bezoek aan de wettelijke norm. Beveiligingsrisico’s werden bijvoorbeeld niet in beeld gebracht en de naleving van de maatregelen werd ook niet gecontroleerd. Na het inspectiebezoek, merkt het rapport op, werden daarin wel grote stappen gezet.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!