Blog: Druk op mantelzorger verlichten door communicatieplatform

Steeds meer mantelzorgers voelen zich overbelast. In een onderzoek van OZOverbindzorg komt naar voren dat de meeste mantelzorgers van cliënten met dementie extra belast worden, met name in het uitvoeren van praktische taken, zoals het regelen van geschikte zorg. Hoe kan een online communicatieplatform mantelzorgers en hun naasten ondersteunen?

Een toenemend aantal mantelzorgers maakt gebruik van een communicatieplatform. In een onderzoek van OZOverbindzorg werden mantelzorgers van cliënten met dementie gevraagd naar hun mening over dit communicatieplatform. Zowel gebruikers van OZOverbindzorg als mantelzorgers die het communicatieplatform nog niet gebruikten, werden geïnterviewd. Het onderzoek toont aan dat een communicatieplatform mantelzorgers ondersteunt.

Werkelijkheid verbloemen

“Als de huisarts maar zo af en toe komt, dan praat mijn schoonmoeder heel fantastisch, ze kon heel veel verbloemen. Maar de werkelijkheid is anders”, aldus een van de geïnterviewde mantelzorgers. Steeds meer mantelzorgers voelen zich overbelast. In het onderzoek kwam naar voren dat de meeste mantelzorgers van cliënten met dementie extra belast worden. Met name in het uitvoeren van praktische taken, zoals het regelen van geschikte zorg. Mantelzorgers voelen zich lang niet altijd begrepen in hun zorgen om de cliënt. Zij voelen dit als een extra sociaal-emotionele last. Toch willen ze wel graag betrokken blijven bij de zorg die de cliënt ontvangt.

Het gemak van een communicatieplatform

Een online communicatieplatform kan een uitkomst bieden. De cliënt kan mantelzorgers, professionals of mensen uit het persoonlijk netwerk laten deelnemen. Dit kunnen personen uit het medisch-, sociaal- of welzijnsnetwerk zijn. Het geeft overzicht over het zorgnetwerk van een cliënt, waardoor het gemakkelijker wordt om zorg en ondersteuning te coördineren en af te stemmen. In een communicatieplatform kunnen zorgen worden gedeeld, afspraken worden gemaakt en kan zorg worden gevraagd.

4 tips hoe je mantelzorgers kunt ondersteunen

Hoe kan een communicatieplatform mantelzorgers ondersteunen? In een onderzoek uitgevoerd door OZOverbindzorg werden mantelzorgers van cliënten met dementie geïnterviewd over de voor- en nadelen die zij ervaren in het gebruik van het communicatieplatform. In het onderzoek zijn vier voorwaarden gevonden voor het gebruik van een communicatieplatform om mantelzorgers te ondersteunen.

1. Neem deel aan het netwerk

Online communiceren in een (zorg)netwerk vraagt om een andere manier van werken. Voorwaarde voor een efficiënt communicatieplatform is dat het hele (zorg)netwerk van een cliënt deelneemt. Dit stimuleert het gebruik van een communicatieplatform. Mantelzorgers kunnen hun verhaal in één keer delen met het hele (zorg)netwerk. Iedereen is dan tegelijkertijd van dezelfde informatie op de hoogte.

2. Betrek de mantelzorgers

Mantelzorgers zijn de vertalers van de behoeften en wensen van de cliënt. Mantelzorgers zijn belangrijke samenwerkingspartners voor professionals. Het is belangrijk om mantelzorgers te betrekken in de communicatie rondom de zorg van de cliënt. Zij kunnen op deze manier zorgen delen en meebeslissen over de zorg van de cliënt. Hierdoor voelen zij zich direct ondersteund in hun mantelzorgtaken. Iedereen is anders, ook mantelzorgers hebben persoonlijke voorkeuren over hoe zij betrokken willen worden. Door in gesprek te gaan over het gebruik bij aanvang van een communicatieplatform creëer je vertrouwen in de samenwerking.

3. Stimuleer actief gebruik

Mantelzorgers kunnen actief of passief gebruik maken van het communicatieplatform. Een mantelzorger die actief gebruik maakt van het platform verstuurt zelf berichten, geeft signalen door en deelt informatie met het netwerk. Passief gebruik is enkel het lezen van berichten om op de hoogte te blijven van de zorg rondom de cliënt. Actief gebruik draagt bij aan interactie tussen de mantelzorgers en professionals. Mantelzorgers die actief gebruik maken van het communicatieplatform hebben meestal persoonlijke uitleg over het gebruik ontvangen. Uit het onderzoek blijkt dat interactie de samenwerking tussen mantelzorgers en professionals bevordert. Dit verbetert ook de samenwerking tussen professionals onderling.

4. Makkelijk in gebruik

Een gebruiksvriendelijk communicatieplatform zorgt voor meer actieve gebruikers. Hoe makkelijker een communicatieplatform te gebruiken is, hoe groter de kans dat mantelzorgers zelf communiceren via het platform. OZOverbindzorg wordt als makkelijk ervaren door mantelzorgers die zijn geïnterviewd in het onderzoek. Een van de mantelzorgers: “Het is zo simpel. Het is net als een bestelling doen bij de Wehkamp, dat wijst zich vanzelf.”

Een communicatieplatform is voor mantelzorgers een toegankelijke manier om met professionals te communiceren. Het is een veilige manier van online communiceren. Mantelzorgers stellen eerder vragen, lezen mee in de communicatie tussen professionals onderling en zien dat afspraken worden nagekomen. Mantelzorgers hebben hierdoor grip op de zorg van hun naaste.

Over de gastauteurs:

Het onderzoek is verricht door Wilma Ketelaar in opdracht van de Stichting OZOverbindzorg. Wilma studeert af aan de Erasmus Universiteit als master student zorgmanagement.

Dit artikel is geschreven door Ida Besten (bestuurslid gebruikersparticipatie in zorg en welzijn van de Stichting OZOverbindzorg) en Ellis Aten (projectleider kwaliteit en cliëntparticipatie bij OZOverbindzorg).