Nederlandse start-up hekelt in open brief achterophinken van Nederlandse digitale zorginnovatie

Robbert Brouwer, medeoprichter van de virtual reality start-up SyncVR, heikelt in zijn open brief op Dutch Health Hub dat de digitale zorginnovatie in Nederland achterop dreigt te hinken. Volgens hem gaat de innovatiekracht in de zorgsector verloren door het ‘bureaucratische moeras’ en dreigt Nederland internationaal irrelevant te worden op vlak van digitale gezondheidszorg.

Het VR-bedrijf SyncVR van Brouwer werkt, zo schreven we eerder al, samen met verschillende Nederlandse ziekhuizen om pijnbestrijding op innovatieve vormen tegen te gaan. Zulke (en andere) innovaties in de gezondheidszorg hebben intussen hun nut cijfermatig al bewezen. De eerste bevindingen rond de inzet van VR bij verloskunde wijzen bijvoorbeeld op mogelijke vermindering van het aantal ruggenprikken met 30 procent. Bovendien is er ook een enorme zorginnovatie-drang vanuit start-ups, waardoor de digitalisering van de zorgmarkt – die voor zo’n 80 procent in handen is van een paar zorgverzekeraars – eenvoudig en snel zou kunnen gebeuren.

Toch gebeurt dat niet, stelt Brouwer. “Als argeloze ondernemer dacht ik: Nederland-innovatieland heeft vast een proces ingericht om te valideren of een zorginnovatie klaar is voor financiering uit de verzekerde zorg. Inmiddels ben ik een jaar later van de koude kermis thuis gekomen: er is geen structuur, geen process en zelfs geen gedeelde visie hoe dit aan te pakken!” Ondanks verwoede pogingen om een digitale zorginnovatie in de verzekerde zorg te bestendigen, stootte hij steeds op logge bureaucratie. “Bij iedere nieuwe kans met SyncVR Medical denk ik in mijn onschuld ‘dat gaan we regelen; hoe moeilijk kan het nou zijn?’ Maar deze keer zijn we zelfs met SyncVR Medical vastgelopen in een moeras van bureaucratie.”

Complex bureaucratisch kluwen

Het probleem doet zich eerst en vooral voor in de veelheid van subsidies, beweert hij. Zo is er naast de Beleidsregel ‘Innovatie voor kleinschalige experimenten’ van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de subsidieregeling ‘Veelbelovende zorg’ van het Zorginstituut. ZonMW voert daarnaast verschillende subsidieregelingen voor digitale innovatie uit.

De NZa-beleidsregel kent verschillende manco’s: “Het is een los initiatief puur vanuit de NZa, zonder betrokkenheid van het Zorginstituut en de zorgverzekeraars,” beargumenteert Brouwer. Doordat die regeling enkel toegankelijk is voor gezamenlijke projecten van zorgaanbieders en -verzekeraars, leidt dat tot “rolverwarring”. Het is die potentiële financiële consequenties die bij zorgverzekeraars leiden tot terughoudendheid ten aanzien van digitale innovaties.

Buitenland als voorbeeld

SyncVR kent door zijn internationale activiteiten goed de procedures rond digitale innovatie in andere Europese landen. In Duitsland is er bijvoorbeeld de ‘DiGa fast track procedure’, waarmee digitale gezondheidsapplicaties binnen een jaar tot de verzekerde zorg kunnen worden toegelaten. België heeft dan weer een aantal jaar geleden de ‘mHealth validatiepyramide geïntroduceerd, waarmee mobiele gezondheidsapplicaties in drie stappen op hun pakketwaardigheid worden getoetst. “Bij onze buurlanden schieten zo de (kosteneffectieve) digitale innovaties over de snelweg naar de verzekerde zorg, terwijl wij in Nederland blijven steken op een zandpad.”

Het kan ook anders in Nederland, stelt Brouwer. Om ook de digitalisering van de gezondheidszorg in Nederland te bevorderen, roept hij beleidsmakers op om een vernieuwde versie van de NZa-beleidsregel Innovatie voor kleinschalige experimenten op te maken. Die beleidsregel werkt niet zo goed, omdat het een los initiatief is vanuit de NZa, zonder betrokkenheid van andere spelers. Hij roept zelf op om een nieuwe beleidsregel op te maken, zoals zijn voorgestelde ‘Beleidsregel Digitale Zorg Snelweg (DZS)’.

Optimisme

Hoewel Brouwer de toestand in Nederland wil aanklagen met zijn open brief, vindt hij wel dat Nederland al op het gebied van digitale zorginnovatie vooroploopt. “Er bestaat binnen het complete Nederlandse zorgveld een enorme bereidwilligheid; de NZa, het Zorginstituut, zorgverzekeraars en zorginstellingen hebben aangegeven oprecht te geloven in het via de zorgverzekering vergoeden van bewezen digitale innovaties. We moeten deze groep ‘slechts’ achter één gezamenlijk initiatief weten te scharen en een transparant process creëren hoe een digitale innovatie de stap kan maken naar de verzekerde zorg.”