De nieuwe Health divisie van KPN moet slimme oplossingen gaan verzinnen, en bestaande ICT-diensten verder uitbouwen, om prangende issues in het veranderende zorglandschap aan te pakken. In gesprek met Kees Donkervoort, directeur KPN Health, over de toekomst van de zorg en vernieuwde aanpak van het telecombedrijf.
“KPN besteedt al sinds een jaar of tien aandacht aan de zorg met onze producten en diensten. Monique Philipsen was hier destijds de kartrekker van. Na haar vertrek in 2015 werd deze aanpak gestopt. Onder leiding van de Raad van Bestuur werd vorig jaar besloten om het zorgportfolio nieuw leven in te blazen, vanwege alle ontwikkelingen die er binnen deze markt spelen. Vanuit KPN werd op strategisch niveau gedacht: daar moet een logische rol voor ons liggen.”
Op die logische rol gaat directeur Kees Donkervoort zich storten. Donkervoort werkte de afgelopen vijftien jaar binnen de zorg als directievoorzitter van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). Nu heeft hij leiding over een aparte divisie binnen KPN, die de naam KPN Health draagt. Voor Donkervoort betekent zijn start bij KPN een terugkeer naar zijn roots: tijdens het begin van zijn carrière werkte hij als accountmanager bij KPN.
Een historie in de zorg
KPN kent een lange historie van initiatieven, overnames en samenwerkingen in de zorg. Om wat te noemen: in 2006 neemt KPN E-Zorg over, een besloten netwerk voor zorginstellingen in Nederland, in 2008 wordt IPT Medical Services, een leverancier van telemedicine-diensten aan huisartsen, ziekenhuizen en diagnostische centra, gekocht. Een jaar later wordt de ‘hartritmemeter’ op de markt gebracht, later bekend onder de naam KPN Hartritmediagnostiek, waarbij patiënten thuis worden uitgerust met een draagbaar ecg-apparaat. In 2016 neemt KPN Zorg Messenger over en in 2017 Cam IT Solutions, een Nederlands bedrijf gespecialiseerd in ICT-dienstverlening voor de zorg.
Binnen KPN’s nieuwe Health divisie wordt het bestaande portfolio aan ICT-oplossingen voor de zorg ondergebracht. Dat gaat bijvoorbeeld om ZorgCloud (een beveiligde oplossing voor dataopslag) en personenalarmering dienst ZorgVrijThuis. Onder KPN Health zal ook KPN’s dochteronderneming E-Zorg vallen. Met dit zorgnetwerk worden dagelijks een miljoen berichten uitgewisseld tussen ruim 40.000 zorgprofessionals. Binnen het E-Zorg netwerk kunnen zorgverleners op een beschermde manier gebruik maken van allerhande applicaties, bijvoorbeeld ZorgDomein, of KPN’s eerdergenoemde eigen veilige Whatsapp alternatief: KPN Zorg Messenger. Met E-Zorg heeft KPN al een stevige voet tussen de deur in de zorg, maar dit is lang niet bij iedereen bekend, geeft Donkervoort aan. “In het Medisch Centrum Leeuwarden werkten we met zevenhonderd verschillende applicaties die allemaal data genereerden en allemaal gekoppeld moesten worden aan ons EPD. Iedereen kent Chipsoft, en per specialisme zijn we in meer of mindere mate op de hoogte van die applicaties, maar weinig mensen kennen de partijen die voor het datatransport zorgen. Dat doet KPN bijvoorbeeld.”
Hospital to home
Naast de bestaande diensten moet de Health divisie in de komende jaren aan de slag om nieuwe slimme oplossingen te bedenken en te ontwikkelen, vertelt Donkervoort. “De zorg schreeuwt om technologische oplossingen om het kernproces te verbeteren: met slimme toepassingen de kwaliteit verhogen, zorg verbeteren en kosten verlagen. We proberen met de branche mee te denken, van VVT-instellingen tot ziekenhuizen, huisartsen en patiënten.”
De nieuwe gezondheidsdivisie van KPN gaat zich zowel op de zorgaanbieder als de patiënt en zorgconsument richten, vertelt Donkervoort. Als voorbeeld noemt hij Vitaal Thuis, een zelflerend monitoringssysteem gericht op ouderen. Het systeem registreert door middel van sensoren dagelijkse bewegingen in huis: van het openen van de voordeur en de koelkast, tot het lopen naar de slaapkamer of badkamer. Vitaal Thuis leert binnen twee weken het leefpatroon van de oudere aan. Signaleren de sensoren iets dat afwijkt van dit patroon, dan krijgt de mantelzorger hiervan een bericht in de app op de smartphone. “Vitaal Thuis kan zowel ingezet worden door professionals voor hun cliënten in een zorginstellingen, als door kinderen die een oogje in het zeil willen houden bij hun ouder die zelfstandig thuis woont.”
Donkervoort denkt dat het service-aanbod van KPN Health zich in de komende jaren gaat ontwikkelen langs de lijn van ‘hospital to home’. “We verwachten een enorme groei van nieuwe diensten en producten binnen dat segment. Daarmee groeit echter ook de behoefte aan antwoorden op vragen als: hoe krijg je de data die een patiënt thuis genereert netjes en via een veilige verbinding in het EPD, hoe zorg je dat patiënt zelf over deze data kan beschikken, en zelfstandig kan delen met huisarts en ziekenhuis? Daar komt KPN om de hoek kijken: connectiviteit is een wereld die wij snappen. Een veilige verbinding, dataopslag, authenticatie en identificatie.”
Geen PGO-leverancier
Donkervoort verwacht dan ook niet de partij te zijn die zelf bijvoorbeeld een PGO (persoonlijke gezondheidsomgeving) gaat ontwikkelen. “Wij houden ons bezig met de vraag of al die medische data op een smartphone en op de computer veilig is en of het delen van die gegevens op een beveiligde manier gebeurt. Dat is ons vakgebied. Als wij zelf een persoonlijke gezondheidsomgeving in de markt zetten zouden we ons vervreemden van andere PGO-leveranciers. Wij zoeken juist de samenwerking op met andere hardware en softwareleveranciers. Dat kunnen zorg tech startups zijn, maar ook partijen als Parkinsonnet, FocusCura of Philips. Via KPN Ventures en Health Innovation Fund III hebben we wel de mogelijkheid te investeren in interessante startups en scale-ups.”
Los daarvan lijkt het Donkervoort een stevige klus om een PGO te bouwen waar patiënten goed mee overweg kunnen, graag willen gebruiken en waar ze daadwerkelijk iets aan hebben. “Wat moet ik met een MRI, CT-scan, röntgenfoto of lab-uitslag of een combinatie van al die gegevens? Medisch specialist is niet voor niets een ingewikkeld vak. Dat de data op je smartphone staat, betekent niet dat je snapt wat het inhoudt, laat staan dat je er iets mee kunt. Je kunt niet al die informatie 1-op-1 in het PGO van een patiënt zetten.”
Zorg en ICT dicht bij elkaar
Hoe neemt Donkervoort zijn werkervaring in de zorg mee binnen zijn nieuwe rol bij KPN? “Eén van de belangrijkste dingen die je juist in de zorg moet begrijpen is dat je er met slimme producten of diensten alleen niet komt. Je moet begrijpen hoe de markt in elkaar zit. Een ICT-bedrijf weet veel van technische oplossingen en kan dit slim en goed toepassen. Maar de afstand tussen ICT-bedrijven en de zorg is vaak groot. Als je echt wilt bijdragen aan de kern issues die spelen in de zorg, moet je de zorg dichterbij halen”, legt hij uit.
“Daar ligt wat mij betreft mijn grootste opdracht: de brugfunctie vormen tussen zorg en KPN. Op het gebied van ICT-oplossingen kan ik mijn KPN-collega’s niet zoveel bijleren, maar over de zorg des te meer. Vanwege vijftien jaar ervaring als bestuurder in de zorg weet ik wat er speelt en wat de hoofdzaken zijn waar tegenaan gelopen wordt in ziekenhuizen. Ik weet ongeveer hoe er gedacht wordt en naar wat voor oplossingen men op zoek is.”
Donkervoort speelt naar eigen zeggen met de gedachte om een aantal mensen uit de zorg te halen en in zijn team op te nemen, om dat proces van overbrugging te vereenvoudigen. “De zorg is zo groot: we hebben meer expertise uit de markt nodig om die stap te kunnen maken. Om de shift die in de zorg plaats gaat vinden – minder personeel, meer zorg aan huis – door technologie te ondersteunen, moeten zorgprofessionals dichter tegen ICT-bedrijven aanschuiven, en vice versa.”
Geweldige introductie. Ik hoop dat KPN de ambitie kan waarmaken. Wat heeft een patient of dokter inderdaad aan een lijst met data. Het zou moooi zijn als er synergie tussen KPN en onze startup kan groeien. De oplossingen moeten werkbaar zijn voor de dokter tijdens zijn medische werk. Daar hebben we een gemeenschapelijke ambitie. En, ik denk dat we die kunnen waarmaken. Harry Hendrickx, Algemeen Directeur, MediPrepare