Voor het geval u net terug bent van een langdurige stilte-retraite bij monniken in Bhutan: dit voorjaar wordt de nieuwe Europese privacywetgeving AVG van kracht. Wie gewoon in Nederland was, krijgt dagelijks dreigende e-mails over de AVG van softwareleveranciers, juristen, consultants en beveiligers. De klok tikt, op 25 mei is het zo ver.
Huisartsen zijn nog lang niet klaar voor alle vereisten van de nieuwe wetgeving. Dat geldt overigens ook voor veel webwinkels, massage-salons met een e-mail nieuwsbrief, uitgevers, rijscholen en reisbureaus. Maar huisartsen waken over medische gegevens, en iedereen voelt wel aan dat dit nauwer luistert dan een browser-cookie dat bijhoudt die je net gegoogled hebt op ‘wat is de beste wokolie’.
Ideale biotoop voor de ordnermappen
Veel ziekenhuizen, GGZ-instellingen en grotere care-organisaties zijn doorgaans verder met hun voorbereidingen. Dat mag ook wel als je naar hun overhead kijkt. U kent natuurlijk de wet van Parkinson: werk breidt zich uit tot de tijd die beschikbaar is gesteld voor zijn voltooiing en zijn zus het Peter Principe: werknemers die goed functioneren in hun huidige functie, krijgen promotie op promotie totdat ze hun niveau van incompetentie bereiken. Dit gedrag van organisaties is een ideale biotoop voor kasten vol ordnermappen met zinloze checklists en rapportages waartoe op zich zinnige normen en wetten kunnen vervallen. Hoe groter de organisatie, hoe meer pap ze doorgaans lusten van documenteren om het documenteren. Zodat er plots een complete afdeling voor nodig blijkt te zijn.
Zo'n afdeling heeft de plattelands huisartsenpraktijk niet. Ik kom de laatste tijd regelmatig op bijeenkomsten van huisartsen of andere eerstelijns zorgaanbieders. De Algemene verordening gegevensbescherming (kortweg AVG) staat de afgelopen maanden vaak op het programma. Vorige week stond een voorlichter van een artsenkoepel aan het zaaltje uit te leggen wat je allemaal wel niet moest doen om aan de AVG te voldoen. Een ondankbare taak, en dat straalde hij eerlijk gezegd ook wel uit. "Ik heb het ook niet verzonnen" zei z'n lichaamstaal.
Verwerkingsregister, wat is dat?
Nee, nog lang niet alle dokters hadden een verwerkingsregister (“Wat is dat?”). En ook nog geen Privacy Impact Assessment. “Dus u gaat mij vertellen”, priemvingerde een huisarts naar de man van de koepel. “dat het verwijderen van een deel van een patiënt dossier door m'n assistente een datalek is?” “Binnen drie dagen te melden”, antwoordde die droog.
Nadat de koepelman door drie slides met to do-bullets was gelopen, belandde hij op een geruststellender slide met praktische tips. Die bevatte termen als redelijkheid, proportionaliteit en rustig beginnen.
“Behandel de gegevens van je patiënten met de zorg alsof het de dossiers van een familielid zijn. Bijvoorbeeld je schoonmoeder.” Dit bedoelde de koepelman niet als grap, maar de huisartsen zagen hun kans schoon om van de taaie AVG-kost meteen in de luidruchtige schoolreis-modus te schieten. De vrouwelijke huisartsen lachten overigens net zo hard mee, kennelijk is schoonmoeder-humor universeel.
De voorlichter van de koepel kreeg het gehoor daarna niet meer echt stil. Links en rechts hoorde je geluiden als “weer meer papieren invullen”, “werkdruk is al zo hoog” en “dat regelt de softwareleveranicer toch zeker.”
Huisartsen zijn geen datadieven, maar toch
Natuurlijk gaan de meeste huisartsen op den duur voldoen aan die AVG. De meeste dokters die ik ken nemen hun vak (en daarmee de gegevens van hun patiënten) serieus. Als die AVG de nieuwe wet is, dan moet het maar. Geef het nog een paar jaar, en de meest belangrijke nieuwe onderdelen van de AVG zullen in de artsenpraktijk geïntegreerd zijn.
Maar ergens proef je toch dat dokters het raar vinden dat ze - in hun beleving - door de Europese wetgever kennelijk op één lijn worden gesteld met de schurken van Facebook of met malafide webmarketeers die stiekem gegevens over je surfgedrag bij opbod verkopen, desnoods aan criminele organisaties. Dat je daar wetten voor maakt, dat snappen ze wel, net zoals Europa de excessieve roaming-tarieven van mobiele telefoonmaatschappijen aan banden heeft gelegd. Dat de Europese AVG voor zo’n zelfde type bescherming van burgers geen uitzondering voor Nederlandse huisartsen maakt, dat kwartje moet nog even vallen. Nog los van wat je nu inhoudelijk van die hele AVG vindt.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!