Het UMC Utrecht start samen met vier Europese ziekenhuizen een samenwerking, genaamd Nightingale, waarbij bedrijven worden uitgedaagd een techniek te ontwikkelen voor het continu en op afstand monitoren van de vitale functies van patiënten die van de intensive care af komen. “Het plan is om de industrie uit te nodigen om met ons, en met subsidie van de Europese Unie, een slimme remote monitoring oplossing te ontwikkelen, die patiënten kan monitoren tijdens de eerste, vaak kritische, dagen na ontslag”, aldus Cor Kalkman, hoogleraar anesthesiologie bij het UMC Utrecht.
Voor de ontwikkeling van dit project maakt de Europese Unie € 5,3 miljoen vrij binnen een zogeheten precommercial procurement, afgekort PCP. Het Nightingale project verloopt anders dan de meeste Europese aanbestedingen: in plaats van de Europese industrie direct te subsidiëren door geld te verstrekken aan bedrijven, wordt er nu een subsidie van € 5,3 miljoen toegekend aan ziekenhuizen die een oplossing zoeken voor een klinische behoefte of probleem. Europese bedrijven kunnen vervolgens reageren op deze aanbesteding. Zo hopen de deelnemende ziekenhuizen en de EU als subsidieverstrekker dat oplossingen van bedrijven beter aansluiten op de wensen van patiënten en zorgverleners.
Een verpleegkundige op vijftien patiënten
Hoogleraar anesthesiologie Cor Kalkman van het UMC Utrecht houdt zich al jaren bezig met het thema patiëntveiligheid. Hij stond aan de wieg van het Kenniscentrum voor Patiëntveiligheid in het UMC Utrecht, waar hij onder andere een serious game ontwikkelde om artsen in opleiding te trainen.
Cor Kalkman legt uit dat de monitoring van patiënten op de verpleegafdeling minder intensief is in vergelijking met de intensive care. “In de operatiekamer en op de intensive care worden vitale functies van patiënten continu gemonitord. Maar eenmaal op de verpleegafdeling is het monitoren afhankelijk van de
"Niet altijd wordt opgemerkt als een patiënt in een aantal uur flink achteruit gaat"
verpleegkundigen, die handmatig vitale functies zoals bloeddruk, pols en ademhalingsfrequentie meten.” Daar hebben alle ziekenhuizen mee te maken. Op de verpleegafdeling staat vaak één verpleegkundige die vijftien patiënten verzorgt. Kalkman noemt het een monitoring gap: een patiënt kan in een aantal uur flink achteruitgaan, en dat wordt niet altijd opgemerkt. “Een deel van de sterftegevallen is vermoedelijk vermijdbaar als we een beter systeem hebben voor het constant en op afstand monitoren van de vitale functies van patiënten die van de intensive care af komen. Het gaat dus om patiënten die naderhand op de verpleegafdeling of na ontslag complicaties ontwikkelen.”
Early warning score
“De vraag is: hoe kunnen we die vroegtijdige achteruitgang in beeld brengen?”, aldus Kalkman. “Momenteel wordt er gewerkt met een zogeheten early warning score, een puntensysteem om vast te stellen of een patiënt stabiel of niet stabiel is. Maar ook dat blijft handwerk: verpleegkundigen moeten met een tabel de punten berekenen.” En dat terwijl er steeds meer sensortechnologie en patches die vitale functies meten beschikbaar zijn.
Het monitoringssysteem dat de vijf ziekenhuizen willen ontwikkelen is niet alleen bedoeld voor in het ziekenhuis, maar ook voor bij patiënten thuis. “We weten uit onderzoek dat een ziekenhuis geen plek is waar je langer dan noodzakelijk wilt blijven liggen”, aldus Kalkman. “Tegenwoordig zie je, met name bij chirugie, dat patiënten zo snel mogelijk ontslagen worden, zodat ze thuis kunnen herstellen. Maar dan wil je wel een vinger aan de pols houden om complicaties te voorkomen.”
"Patiënten worden zo snel mogelijk ontslagen, zodat ze thuis kunnen herstellen"
Karianne Lindenhovius is innovatiemanager bij het UMC Utrecht. Ze is betrokken bij het Nightingale project vanuit Pontes Medical, het samenwerkingsverband tussen het AMC, VU medisch centrum en het UMC Utrecht dat medische innovaties begeleidt om op de markt te komen. Lindenhovius: “Er is zeker veel technologie beschikbaar, maar er bestaat nog geen goede combinatie van hardware en algoritmes die op juiste moment het juiste alarm geven. Wat we zoeken is een clinical decision support systeem, een slim systeem dat verschillende metingen van sensoren, medische hulpmiddelen en data van de patiënt combineert. We willen naast bijvoorbeeld een hartslagmeting en ademhalingssensor ook op afstand de labwaarden en zelf ingevoerde data van de patiënt kunnen meenemen om de situatie van de patiënt te monitoren.”
Domme alarmen
De apparaten die nu op een intensive care (IC) staan zijn eigenlijk hele ‘domme’ systemen, aldus Lindenhovius. “Ze gaan bijvoorbeeld af wanneer een patiënt zich omdraait, maar op de IC is een verpleegkundige snel ter plekke om te controleren of er daadwerkelijk iets aan de hand is. Op het moment dat wij patiënten thuis gaan monitoren, kun je niet iedere keer een alarm genereren als een patiënt zich omdraait.” Ook moet het monitoringsysteem dat ontwikkelt wordt nadrukkelijk twee-richting verkeer zijn, zegt Lindenhovius. “We willen kunnen communiceren met patiënten die ontslagen zijn. Hoe voelen ze zich, hoe actief zijn ze vandaag? Een partner of mantelzorger die bezorgd is en ziet dat iemand niet wil eten, moet die informatie ook kunnen doorsturen.”
Nightingale is een samenwerking met Universitair Ziekenhuis Leuven, University College London Hospitals, het Karolinska University Hospital in Stockholm en Uniklinik Aachen, vier Europese ziekenhuizen die ook actief zijn met het thema patiëntveiligheid. Hoogleraar anesthesiologie Kalkman vindt de aanpak een goed voorbeeld van vraag-gestuurde innovatie. “Voorheen gingen Europese subsidies direct naar bedrijven, bij een precommercial procurement wordt bekeken welke klinische behoeftes er bestaan in de praktijk. Zo sluiten oplossingen beter aan op wensen van gebruikers, en wordt kans dat bedrijven hun investering terugverdienen ook groter omdat ze voorzien in een behoefte van toekomstige klanten.”
Nederlandse ondernemers
Nederlandse ondernemers en bedrijven die mee willen doen aan het Nightingale project, kunnen vanaf vandaag terecht op de website www.nightingale-H2020.eu. Bedrijven hoeven geen totaaloplossing te bieden, maar kunnen ook een consortium vormen met andere Europese bedrijven en kennisinstellingen. Op 31 maart en 6 april vinden er twee informatiebijeenkomsten plaats in respectievelijk Brussel en München. De terugkoppeling van de industrie tijdens deze bijeenkomsten wordt gebruikt om de Nightingale tender te formuleren. In november wordt de tender gepubliceerd en wordt de Europese industrie uitgenodigd om deel te nemen aan Nightingale.
Trackbacks & Pingbacks
[…] Internet of Things-toepassingen kunnen hier uitkomst bieden, aldus experts. Met bijvoorbeeld Remote Patient Monitoring-oplossingen (RPM), waarmee de gezondheidstoestand van patiënten op afstand door medisch personeel in de gaten […]
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!