eHealth op de werkvloer: app begeleidt patiënten voor en na operatie

In de serie eHealth op de werkvloer spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth toepassingen. Veel van die technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging. Maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Klaas van der Heijden, orthopedisch chirurg bij Kliniek ViaSana in Mill.

“Ik snap niet dat een app als de Behandelpad app nog niet bestond, het is toch te gek voor woorden dat we patiënten nog steeds papieren formulieren meegeven?” Aan het woord is Klaas van der Heijden, orthopedisch chirurg bij Kliniek ViaSana, een zelfstandige kliniek voor orthopedische behandelingen, neurochirurgie en pijnbehandelingen. “Mensen die bij ons een operatie ondergaan worden gedurende dat traject door ons begeleid. Dat betekent een berg informatie voor, maar ook ná de operatie. Voorheen gebeurde dat nog met papieren folders. Dat had twee grote nadelen: de patiënten hadden geen toegang tot de informatie in die folders als ze bijvoorbeeld onderweg waren en hun familie of mantelzorgers hadden geen zicht op de door ons gegeven adviezen. De stap naar een app waarmee je als zorginstelling patiënten op een efficiënte wijze kunt voorlichten over hun behandeling was dan ook snel gezet.”

Ook de inner circle op de hoogte

De Behandelpad app begeleidt patiënten voor en na hun operatie. Patiënten voeren het type operatie en de datum van hun operatie in. Aan de hand daarvan krijgen ze via de app doelgerichte informatie. Bijvoorbeeld advies over wat niet te eten of drinken voor de dag van de operatie, een bericht op de dag na de operatie met een instructie over het verwijderen van het verband of informatie over geschikte oefeningen.

“Die informatie is veel directer en meer toegespitst op bepaalde momenten binnen het behandeltraject. Als wij weten dat er bij een bepaalde behandeling een risico bestaat dat een patiënt na een paar dagen temperatuurverhoging krijgt, dan krijgt die patiënt na drie dagen een push bericht met de vraag of hij of zij mogelijk koorts heeft en welke actie hij of zij in dat geval moet ondernemen.” Bijkomend voordeel: ook de familie, vrienden of mantelzorgers kunnen de app downloaden, zodat ook de inner circle van de patiënt op de hoogte blijft van het operatietraject.

Na een efficiënt ontwikkelproces met Interactive Studios starten Van der Heijden en zijn collega’s in augustus van vorig jaar met het vullen van de app. “De meest voorkomende operaties zijn in de app te vinden, inclusief video- en fotomateriaal.” Hele specialistische behandelingen, waarbij tijdens het behandeltraject afhankelijk van de ziektekenmerken keuzes gemaakt moeten worden, staan nu nog niet in de app. “Maar de meest voorkomende behandelingen, 80% van het totaal aan behandelingen dat wij uitvoeren, is standaardwerk. De informatie die daarbij past kan dus goed in de app.”

Geen pilot nodig

Van een pilot-traject was volgens de chirurg geen sprake. “Dat was absoluut niet nodig, de app kon direct in gebruik genomen worden. Bij kliniek ViaSana gebruikt 30% van de patiënten alleen nog maar de app, 60% een combinatie van de app en folder en 10% alleen de folder - waarschijnlijk omdat zij niet in het bezit zijn van een smartphone of tablet”, aldus Van der Heijden.

Wat betreft zijn eigen werkzaamheden merkt Van der Heijden weinig verschil nu de app er is. “Het is niet meetbaar of wij minder informatie hoeven te geven of minder telefoontjes krijgen. Hoewel patiënten er niet snel uit zichzelf over beginnen, zijn ze overwegend enthousiast als ik hen concrete vragen stel over de inhoud of het gebruiksgemak van de app.”

Een voorbeeld van de Behandelpad app voor iOs en Android

Professionals nog niet allemaal overtuigd

Zorgprofessionals zelf hebben nog wel wat overtuiging nodig, aldus Van der Heijden. “Voor zorgprofessionals geldt echt: eerst zien, dan geloven. Ik moet hen echt uitleggen wat de meerwaarde is van de app en dan nog zijn sommige sceptisch. Ik kan me dat niet voorstellen. Opvallend genoeg krijg ik meer respons van internationale collega’s, bijvoorbeeld tijdens een recent congres in Amerika, en afgelopen week sprak ik collega’s uit Frankrijk en België. Die geloven wel in het nut of zelfs de noodzaak van een app als Behandelpad.”

Ziekenhuizen of andere zorginstellingen die met de app aan de slag willen kopen een licentie. Daarnaast betaalt een zorginstelling een bepaald bedrag voor het personaliseren van de app - met eigen naam en logo’s - en het invoeren van de verschillende operaties. “Bij ons heet de applicatie ViaSanaVoorlichter. Die app heeft de huisstijl van onze kliniek, maar is uiteraard gewoon gebouwd op de originele Behandelpad app.”

Leegte opvullen

De kosten voor de ontwikkeling van de eerste Behandelpad app was een gedeelde investering van bedenker Kliniek ViaSana en de ontwikkelaar Interactive Studios. “Ik heb al vaker prettig samengewerkt met Thomas (Timmers, red.), de directeur van Interactive Studios. Zo hebben we onder andere een online systeem ontwikkeld waarin de kwaliteit van zorg in een zorginstelling gemeten kan worden op basis van de ervaringen van patiënten. Daarnaast werkten we samen aan een regionaal postoperatieve infecties project. In die online module probeerden we de mogelijke infecties die kunnen optreden na heup- en knieprothese operaties in beeld te brengen.”

Volgens Van der Heijden zou het goed kunnen dat de app zich op den duur als een soort olievlek gaat verspreiden. “Je moet de app één keer zien of gebruiken, dan begrijp je het direct. Je kunt via allerlei apps het dichtstbijzijnde benzinestation vinden of exotische woorden opzoeken, maar een eenvoudige app met gepersonaliseerde informatie gerelateerd aan iemands behandeling bestond simpelweg nog niet. Die leegte vullen wij op.” Inmiddels is de app naast de ViaSana Kliniek ook live bij het UMC Utrecht, het HagaZiekenhuis, Bergman Clinics, Orthopedium, Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Albert Schweitzer ziekenhuis.

Alle afleveringen van eHealth op de werkvloer lezen?