eHealth op de werkvloer: informatie op het juiste moment bij de patiënt

In de serie eHealth op de werkvloer spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth toepassingen. Veel van die technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging. Maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Marleen Vleming, KNO-arts in het Flevoziekenhuis in Almere.

“We weten uit onderzoek dat de helft van wat wij in de spreekkamer vertellen niet binnenkomt bij de patiënt. De andere helft van de informatie wordt slechts deels onthouden. Dat maakt het deel informatie dat begrepen wordt én blijft hangen dus vrij klein”,

vertelt KNO-arts Marleen Vleming. “Als ziekenhuis probeer je dat probleem op te lossen door mensen te voorzien van folders of links naar informatie online, maar we weten dat die dingen ook maar mondjesmaat bezocht en bekeken worden. Mensen gaan na afloop van een consult naar huis, klikken Google aan en vinden de informatie waarvan zij denken dat de juiste is. Dus hoe breng je als zorgverlener de juiste informatie bij de patiënt?”

Vooruitstrevende artsen

Binnen het Flevoziekenhuis begint een groepje vooruitstrevende artsen, waaronder Vleming en haar collega KNO-arts Markus Oei, een paar jaar geleden met de opzet voor een methode om informatie op een efficiëntere manier bij de patiënt te krijgen. Daar komt Inforium uit voort, een webbased mailprogramma om patiënten via privacy respecterende e-mail op maat gemaakte informatie toe te sturen. Dat kunnen folders zijn, maar ook links naar artikelen, filmpjes of online keuzehulpen.

Op welk moment in de behandeling patiënten informatie ontvangen via Inforium verschilt per patiënt. “Het kan zijn dat we patiënten na afloop van een consult nog extra informatie over medicatie of een bepaalde ingreep toesturen via Inforium. Maar wij zijn als ziekenhuis ook aangesloten op Zorgdomein, het systeem waarmee huisartsen verwijsbrieven naar het ziekenhuis sturen. Door die koppeling kunnen wij patiënten alvast een brief toesturen met een code naar Inforium, zodat zij hun consult kunnen voorbereiden. Bijvoorbeeld door middel van een vragenlijst of met informatie over waar ze moeten zijn in het ziekenhuis.”

Het startscherm van Inforium dat Marleen dagelijks gebruikt

Die laatste methode, patiënten voorafgaand aan het consult informatie sturen, ligt in lijn met de gedachte achter Inforium; patiënten beter informeren zodat zij voorbereid naar het consult komen en de arts in de spreekkamer sneller tot de kern van de zaak kan komen.

Hoge acceptatiegraad

Het merendeel van de patiënten (90%) geeft in ieder geval aan extra informatie te willen ontvangen na afloop van een consult. “Mensen vinden het prettig dat ze die informatie kunnen delen, zo’n mailtje kunnen doorsturen en kunnen overleggen met hun partner. Neem als voorbeeld een ouder die alleen naar het consult is gekomen met hun zieke kind. Hij of zij kan vervolgens achteraf via Inforium duidelijk aan zijn of haar partner laten zien wat er met de dokter besproken is.”

Praktische problemen ondervinden patiënten niet of nauwelijks met het mail-systeem. “KNO-arts is een vak dat patiënten van 0 tot 100 aangaat. We merken dat iedereen er eigenlijk goed mee kan werken, jongeren én ouderen. De meeste ouderen hebben gewoon een computer of tablet, of ze laten het naar hun zoon of dochter sturen die het vervolgens met hen kan bespreken. Die enige groep die moeilijk bereikbaar is zijn laaggeletterden. We hebben expres de mogelijkheid gemaakt om de informatie ook op video te ontvangen, maar als je überhaupt geen computer of internet hebt, houdt het op."

De privacy van de patiënten wordt in Inforium gewaarborgd, aldus Vleming. “De mails die wij versturen zijn encrypted en de e-mailadressen van de patiënten worden niet opgeslagen. Patiënten kunnen ook niet naar ons terug mailen via Inforium. Daar hebben we bewust voor gekozen. Het doel van Inforium is de juiste informatie op het juiste moment bij de patiënt. Het is geen vervanging van een consult. Als je met patiënten gaat mailen, levert dat weer hele andere logistieke vraagstukken op. Dat willen en kunnen we op dit moment niet.”

Voorbeeld van hoe een patiënt de informatie via Inforium ontvangt

Essentieel onderdeel op de werkvloer

Voor zorgverleners is Inforium een eenvoudig programma om mee te werken, daarom werkt iedereen binnen het ziekenhuis er dan ook graag mee. “Je hebt geen uitgebreide ICT-afdeling nodig, het is een heel simpel systeem. Ik kan er ook vanaf thuis of vanaf mijn mobiele telefoon bij”, verklaart Vleming. “Sommige collega’s kiezen er voor om niet zelf de mail in Inforium samen te stellen, maar dit door de assistente of arts in opleiding te laten doen.”

Hoewel het programma technisch gezien eenvoudig is, is de impact van Inforium op de werkdag van een KNO-arts als Vleming groot. “Als het systeem eruit ligt, dan word ik gek. Het is echt een essentieel deel van mijn werk. Van de veertig consulten op een dag stuur ik ruim twintig patiënten nog informatie op.” Volgens Vleming heeft Inforium haar werk dan ook dusdanig veranderd. “Met name op het gebied van shared decision making, het samen met de patiënt beslissen of we bijvoorbeeld wel of geen operatie gaan uitvoeren. Daarvoor hebben we een specifieke keuzehulp Inforium gemaakt die ons hele logistieke proces veranderd heeft. Mensen komen op consult met bepaalde klachten, wij geven hen vervolgens de keuzehulp mee en maken een afspraak voor over twee weken. Dan praten we over hun keuzehulp bevindingen en nemen we samen een beslissing.”

De rest van het ziekenhuis in 2015

De abonnementskosten van Inforium zijn volgens Vleming te overzien. “Wij bestellen daarnaast geen folders meer, dus die twee bedragen heffen elkaar mooi op. Voor het geld hoef je het niet te laten.” Naast het Flevoziekenhuis werken er in Nederland ook andere ziekenhuizen en huisartsenpraktijken met het systeem. Voor alle zorgverleners die met kanker te maken hebben, is Inforium gratis. Dit is te danken aan een samenwerking tussen Inforium en Kanker.nl.

Voorbeeldscherm van de speciale Kanker.nl Inforium pagina

De exploitatie van Inforium is inmiddels overgebracht naar een zelfstandig B.V. die over een verkoopstaf en een helpdesk beschikt. Oprichter Dr. Markus Oei is binnen die B.V. verantwoordelijk voor innovatie.

Sinds de lancering van Inforium ruim drie jaar geleden is er veel veranderd. “We hebben al veel aanpassingen gedaan. Je loopt tegen van alles aan: hoe zet je iets het beste

neer, hoe stop je er eenvoudig informatie in, dat soort zaken.” Inmiddels wordt Inforium verder uitgerold in het ziekenhuis. “In de kinderkliniek wordt er al mee gewerkt, op de afdelingen gynaecologen, dermatologie en longgeneeskunde zijn ze er nu mee bezig. De rest van het ziekenhuis wordt begin 2015 aangesloten.”

Alle afleveringen van eHealth op de werkvloer lezen?