Google kiest voorlopig voor fitness in plaats van ziekte en zorg

Het is geen echte verrassing dat Google, gisteravond op zijn jaarlijke I/O conferentie, iets rond gezondheid zou introduceren. De naam was zelfs al uitgelekt: Google Fit. Even leek het erop dat Google alleen maar oog heeft voor innovatie in auto's, televisies en slimme horloges. Maar tegen het einde van de keynote opening onthulde product manager Ellie Powers de nieuwe gezondheidsfuncties voor Android, de Google software die op de meeste smartphones in gebruik is (behalve die van Apple). Google Fit moet hét platform worden dat consumenten gaan gebruiken om hun fitnessgegevens veilig op te slaan en nuttig te gebruiken. Concurrenten Apple en Samsung gingen de zoekgigant eerder dit jaar voor met vergelijkbare aankondigingen.

Toch is er een opvallend verschil: waar Apple en Samsung hun nieuwe producten ronduit op health (gezondheid) richten, lijkt Google vooralsnog iets bescheidener alleen het domein fitness te willen claimen. Het woord health viel niet één keer tijdens de presentatie, en de typische sportmerken Adidas en Nike werden eruit gelicht als partners met wie Google gaat samenwerken. Google's positioneert

Google Fit als een softwareplatform waarmee makers van apps, bijvoorbeeld een dieetcoach, op een eenvoudige manier de gegevens van allerlei zogeheten wearables kunnen gebruiken. De gegevens van die hartslagmonitors, stappentellers, bloeddrukmeters en andere sensoren worden tot nu toe vaak opgeslagen in individuele apps. Google wil de gebruiker een geïntegreerd beeld kunnen aanbieden, en daarmee softwaremakers ook helpen om betere, relevantere en meer motiverende apps te ontwikkelen. Als de gebruiker zijn gegevens ter beschikking stelt natuurlijk. Het idee dat de gebruiker de baas moet zijn over de eigen data kwam in meerdere Google-presentaties terug tijdens de conferentie. Toch blijft het curieus dat Google gisteren de gezondheidszorg als groot thema feitelijk links liet liggen, en de nadruk op fitness lag. Is fitness een paard van Troje, of heeft Google misschien hele andere plannen op dit gebied?

Wereldwijde mHealth en eHealth markt nog in beginfase

Apple, Google en Samsung zijn er in de afgelopen jaren in geslaagd om de smartphone tot een onmisbaar onderdeel van ons dagelijks leven te maken. Ze bieden een ecosysteem voor apps als Facebook, Whatsapp, Instagram, Twitter en letterlijk duizenden andere nuttige en minder nuttige toepassingen. Gezondheid lijkt het nieuwe speelveld te worden waarin de gunst van de consument moet worden veroverd. De markt voor sensoren, activity trackers en mHealth toepassingen is nog maar net goed op gang gekomen, en er zijn nog geen duidelijke winnaars.

Apple komt met Health app

Het potentieel voor preventie, wetenschappelijk onderzoek en omgang met chronische ziekten lonkt, maar niemand lijkt nog te weten wat de gouden formule is.

Eén ding is zeker: wie nu geen positie kiest staat over een paar jaar misschien aan de kant. Innovatie heeft een grillig verloop, en kent ook verliezers. Vraag het maar aan Nokia en Ericsson. Het resultaat van de zoektocht naar de gouden formule: tech-giganten komen met ronkende aankondigingen die opvallend veel overeenkomsten vertonen.

Apple en Samsung: vooral telefoons en tablets verkopen

Apple en Samsung nemen daarbij een andere positie in dan Google en bijvoorbeeld Microsoft. Voor de twee belangrijkste aanbieders van smartphones gaat het er vooral om dat de eigen hardware, de telefoons en tablets, de voorkeur van de consument houden. In verkochte aantallen is Samsung (dat met Google’s Android software werkt) veel groter dan Apple. Maar Apple zit met zijn design hardware, iOs software, iTunes en App Store in een lucratiever segment van de markt, en haalt met veel minder verkochte smartphones toch enorme winstmarges. Google’s positie is helder: het bedrijf wil met zijn technologie domineren in elke mondiale markt die binnen bereik lijkt, of het nu zakelijke communicatie, vervoer, gezondheidszorg of smartphones is.

Beeld uit Apple's WWDC2014 conferentie: Health app

Hét platform worden voor een specifiek gebied klinkt veel eenvoudiger dan het is. Het verleden leert dat Apple, Samsung en Google in cruciale consumentenmarkten ondanks hun marktpenetratie, technologie en miljarden niet vanzelfsprekend dominant werden. Neem de opkomst van social media. Facebook, Twitter, LinkedIn en hun hippere opvolgers als Instagram en Snapchat werden succesvol ongeacht welke smartphone je gebruikt. WhatsApp vermorzelde niet alleen de traditionele SMS-diensten, maar maakte ook Apple’s eigen iMessage irrelevant. Apple veranderde de muziekindustrie definitief met de iPod en iTunes, maar wist de transitie naar een succesvol streaming model a la Spotify nog niet te maken. Terwijl dat model veel harder groeit dan het oudere, ooit revolutionaire downloadmodel.

Wachten op nauwkeuriger en goedkopere sensoren

Het is eigenlijk nog volkomen onduidelijk hoe consumenten zullen omgaan met technologie waarin gezondheid en preventie een belangrijke plaats innemen. Daarom gokken de technologieconcerns op meerdere paarden, en vertonen hun ideeën voor een centraal platform zo veel overeenkomsten, of het nu Google Fit, Apple’s Healthkit of Samsung’s SAMI is. Voeg daar ook gerust Microsoft met zijn vorige maand vernieuwde HealthVault aan toe.

Withings Activité: fitnesstracker als mode-accessoire

Alle platforms willen een centrale opslag bieden voor de gezondheidsdata die afkomstig is van sensoren die gegevens over activiteit, hartslag, bloeddruk, glucoseniveau en andere waarden bijhouden. Nu zijn dat nog de armbanden en slimme weegschalen van leveranciers als Fitbit, Jawbone, Withings en andere bestaande aanbieders. Maar de markt voor wearables wordt veel groter. Sensoren zullen nauwkeuriger en goedkoper worden. Ze zullen geïntegreerd worden in kleding, horloges, pleisters, brillen, contactlenzen en pillen.

Dat is op zich al een grote consumentenmarkt die voor de grote tech-ondernemingen aanlokkelijk is. Apple zou bijvoorbeeld met een slim horloge vol met sensoren die markt kunnen openbreken, maar zal nooit een marktaandeel van honderd procent hebben. Daarom mikken alle aanbieders op papier in ieder geval op een open platform, waarin gegevens van alle leveranciers die zich aansluiten kunnen worden opgeslagen.

Maar dan? Wat gaat de consument met die gegevens doen? Over die vraag kreeg je bij de presentaties van Apple en Samsung grandioze toekomstvisies te horen. Maar over het gedrag van de consument op dit gebied weten we nog weinig. Eén ding is zeker: de consument gaat pas massaal om wanneer inzichten in je eigen ziekte of gezondheid relevant, betrouwbaar en gemakkelijk toe te passen zijn op je dagelijkse gedrag.

Prototype van sensorarmband van Samsung, Simband

Dat is vooral van cruciaal belang bij preventie en het streven naar langer gezonder leven. Fanatieke fitness adepten en mensen met een (chronische) aandoening hebben sneller een sterkere motivatie om technologie te gebruiken. Mensen zonder gezondheidsklachten hebben dat kennelijk nog niet, maar in de strijd tegen een ongezonde leefstijl en de ziekten die daarbij horen is veel te winnen.

Toekomstscenario's

Hierbij komen verschillende scenario’s langs, die je terugvindt bij Apple, Samsung, Microsoft en deels ook bij Google. De big data van al die sensoren kan een grote hulp zijn in wetenschappelijk onderzoek naar veel voorkomende ziekten en mogelijke remedies. Door de persoonlijke gezondheidsdata via een centraal platform te koppelen met de reguliere gezondheidszorg (de computersystemen die zorgprofessionals gebruiken) zou zorg persoonlijker en efficiënter kunnen worden. Monitoring en real-time communicatie met medische professionals zou ervoor kunnen zorgen dat mensen vaker thuis kunnen blijven zonder kostbare ziekenhuis- of verpleeghuisopnames.

In alle de platform initiatieven van Samsung, Apple en Microsoft is de link met de reguliere gezondheidszorg aanwezig. Apple liet vorige maand bijvoorbeeld weten nauw samen te werken met Epic, de grootste Amerikaanse aanbieder van software voor ziekenhuizen, maar ook met de vooraanstaande Mayo Clinic. Samsung heeft die link zelf al in huis, want de onderneming is ook een belangrijke producent van medische apparatuur. En Microsoft, je zou het bijna vergeten, is al sinds 2007 aan de weg aan het timmeren met HealthVault, een persoonlijk medisch dossier in de cloud. In Zweden zal HealthVault gebruikt gaan worden als nationaal Elektronisch Patientendossier (EPD). En ook Microsoft komt met een Microsoft Ventures Accelerator programma, op zoek naar medische en technologie start-ups. Maar Google heeft via zijn investeringsfonds Google Ventures ook toegang tot state-of-the-art medische technologie.

Persoonlijk gezondheidsdossier in de cloud met Microsoft HealthVault

Kapers op de kust

Tegelijkertijd moet je niet vergeten dat technologie-concerns niet de enigen zijn die op de eerste rang willen zitten als de strijd om de gezondheidsdata van de consument losbarst. Zorgaanbieders als ziekenhuizen maar ook verzekeraars claimen al bij voorbaat een plek. [Philips en Salesforce.com lieten inmiddels ook weten te azen op dat platform.] De makers van smartwatches en sensoren willen met hun apps en sites dé centrale plek voor je persoonlijke gezondheidsdata worden. Als de geschiedenis zich herhaalt, zou een nu nog onbekend bedrijf misschien wel de Facebook van deze sector kunnen worden. Wel met smartphones van Apple en Samsung, maar zonder een cruciale rol voor deze aanbieders.

Voor Google staat er in ieder geval veel op het spel. Het geflopte Google Health, dat in 2011 werd opgedoekt, was een eerste poging om consumenten een plek te bieden voor informatie over hun lichaam, gezondheid en behandelingen. Too little, too early, was toen het oordeel. Zelfs Google lukte het niet om consumenten te verleiden met een persoonlijk dossier in de cloud, waar dat wel lukte met gratis e-mail en landkaarten. Google Fit is in ieder geval geen versie 2.0 van Google Health. Destijds waren ontwikkelingen als sensoren, wearables, big data en personal genomics nog stippen aan de horizon. Het speelveld ligt er intussen radicaal anders bij.

Uit de andere presentaties tijdens de keynote van gisteravond werd in ieder geval wel duidelijk dat Google het breedste technologieplatform wil worden voor alle sectoren, of het nu auto's, televisies, games of wearables zijn. Dat de gezondheidszorg niet expliciet werd genoemd, zegt dan ook eigenlijk weinig over de positie die Google zich hier wil toeëigenen. Ze kiezen nu vooralsnog niet dezelfde route als Apple en Samsung. Tenzij er natuurlijk vandaag nog een verrassing uit de hoed wordt getoverd op de tweede dag van de conferentie.

Meer lezen? Google en Apple: boksers in digital health ring