Blog: Nictiz eHealth tips en de suggestie van overzicht

Ik hou van infographics, omdat ze orde suggereren in een verder chaotische wereld. Als je twee tellen verder nadenkt, blijkt alles toch subtieler te liggen dan de ten easy steps of vrolijke taartgrafieken die de kleurige afbeeldingen je voorhouden. Doet er niet toe, even denk  je dat je alles begrijpt.

Je kunt tegenwoordig voor een paar centen een infographic laten maken over elk onderwerp. Designers snappen inmiddels het kunstje, en voor de doe-het-zelvers zijn er voorbeelden genoeg te vinden op Internet. Zelf de meest complexe onderwerpen lijken zich te lenen voor de versimpeling tot tien eenvoudige stappen, grafieken of tips. Je ziet zo een infographic voor je met een oplossing voor  het conflict in Syrië:

1. Identificeer de strijdende partijen
2. Analyseer wat de strijdpunten zijn
3. Etc ….

Het Nictiz, het landelijke expertisecentrum dat ontwikkeling van ICT in de zorg faciliteert, maakt sinds enige tijd ook steeds vaker gebruik van infographics om eHealth onderwerpen te duiden. Een recent voorbeeld is ‘8 tips voor het starten van eHealth diensten in ziekenhuizen'. Dat is geen eenvoudige materie. Acht tips lijken aan de schamele kant. Ziekenhuisdirecties hebben vaak wel wat anders aan hun hoofd dan het bedenken en implementeren van nieuwe digitale initiatieven. Ze zitten bijvoorbeeld nog volop in de bedrijfskundige consequenties van de overgang van DBC’s naar DOTs, de financiële trukendoos waarmee we meer grip moeten krijgen op de bekostiging.  Als u niet weet wat DOTs zijn, houden zo, want in vergelijking met de literatuur over DBC’s en DOTs leest de handleiding van een kernreactor als de Donald Duck.

Het aardige van de infographic van Nictiz is dat er in het begin al direct sprake is van enige relativering. In de introtekst staat: “De sleutel voor succes heeft niemand nog kunnen vinden, maar deze infographic voorziet wel in aanbevelingen die ontleend zijn uit praktijkervaringen van projectleiders.”

Nadat in punt 1 en 2 de aanbeveling is gegeven om een dienst te ontwikkelen die de ‘heart and minds’ van de patient moet winnen (check) en er een goede businesscase aanwezig moet zijn (check), komt in de punten 3 tot en met 6 toch de ware sleutel tot succes om de hoek. In alle vier die punten speelt de medisch specialist namelijk de hoofdrol. Er moet draagvlak zijn bij die specialisten (punt 3). Je moet duidelijk maken dat het een andere manier van werken is voor ze (punt 4). En je moet vooral duidelijkheid scheppen over de financiële vergoeding voor die specialisten (punt 5). “Maak duidelijk dat ze er niet op achteruit gaan” was een alternatieve tekst geweest, maar de copywriter bij het Nictiz was daarvoor waarschijnlijk toch net te beleefd.

Tenslotte meldt punt 6 dat de specialisten moeten weten welke informatie in het patiëntendossier afkomstig is van de patiënt zelf. Deze vind ik eerlijk gezegd meer verwarring oproepen dan orde scheppen. Bedoelt het Nictiz: welke informatie uit de nieuwe eHealth dienst afkomstig is? Welke informatie sowieso niet door de specialist is ingevoerd maar door andere zorgaanbieders? Deze tip is toch door de vingers van de tekstpolitie geglipt.

Nictiz eindigt met de twee tips over een adequate beveiliging (check) en de noodzaak van een vragenloket voor patiënten (check).

De helft van de tips zegt eigenlijk: zonder de specialisten erbij te sleuren kun je het vergeten. Niet vreemd, want bij hen ligt een logische taak voor zorgvernieuwingen. Maar daarmee wordt de suggestie gewekt dat van die specialisten zelf in ieder geval geen nieuwe initiatieven komen als je eHealth initiatieven wilt ontwikkelen in ziekenhuizen. Anders zou een tip wel luiden: ga eens bij de specialisten luisteren wat die aan goede initiatieven op de plank hebben liggen. De ‘praktijkervaringen van projectleiders’ waaraan het Nictiz refereert geven kennelijk aan dat die route geen soelaas biedt. Ik ben benieuwd of de Orde van Medisch Specialisten ook aan het nadenken is over infographics.

8 Tips voor het starten met eHealth diensten in ziekenhuizen