Deel medische kennis

Insta-dokter Heleen: ‘Door medische kennis te delen kan een ander beter voor zichzelf zorgen’
In gesprek met Sammie Award-winnaar Heleen Lameijer

Heleen Lameijer is spoedeisende hulp (SEH) arts en wetenschapper in het Frisius MC Leeuwarden. Daarnaast runt ze twee bedrijven waarin ze online medische cursussen geeft aan zowel collega-zorgverleners als mensen zonder medische achtergrond. Ook was ze een van de eerste artsen op Instagram en heeft daar met haar account @makesciencework inmiddels ruim 45.000 volgers. Het winnen van de eerste Sammie Award voor meest innovatieve zorgondernemer lijkt ons dan ook meer dan terecht. Multitalent Lameijer blijft echter bescheiden: “Ik zie mezelf niet als een superinnovatief type.” 

Wat was je inspiratie om naast je werk als arts ook te gaan ondernemen?

In 2018 zat ik met een vriendin op het terras. Zij vertelde dat ze hoofdpijn had en paracetamol had genomen, maar de hoofdpijn nog niet over was. Toen ik doorvroeg, bleek dat zij niet wist dat voor haar postuur twee paracetamol de juiste dosering was. Ik kwam erachter dat de medische kennis die ik als basaal beschouwde, voor anderen helemaal niet zo bekend was. Ik besloot die kennis daarom te gaan delen via Instagram.

Hoe kwam je vervolgens op het idee voor online cursussen reanimeren?

Dat ontstond nadat er een patiënt op de SEH kwam die een hartstilstand had gekregen in de kroeg. Er was daar niemand die hem kon reanimeren, waardoor hij lange tijd geen hartslag had. Uiteindelijk is hij overleden. In die tijd deed ik mijn werk als wetenschapper vaak vanuit een coworking space in Groningen en daar ontmoette ik veel andere vrouwelijke ondernemers die dingen op Instagram deden of online cursussen gaven. Deze ervaringen combineerde ik tot het idee om meer mensen op een laagdrempelige manier te leren reanimeren, online via Instagram.

Hoe vind je het dat je de eerste Sammie Award voor ondernemer hebt gewonnen?

Heel leuk en bijzonder. Ik heb eerder al een aantal prijzen gewonnen voor mijn ondernemerschap: een VIVA-400-award als vrouwelijke ondernemer, een prijs voor beste persoonlijke initiatief in de spoedeisende geneeskunde vanuit mijn beroepsvereniging en twee prijzen voor mijn optredens in de media. Maar een prijs als innovatieve zorgondernemer vind ik echt bijzonder. Want hoewel ik in Nederland een van de eerste artsen op Instagram was en de eerste met een online reanimatiecursus, zie ik mezelf niet per se als een superinnovatief type. Ik ben niet zozeer op zoek naar verandering, als wel naar verbetering. Maar misschien ben ik innovatiever dan ik dacht, en is het winnen van deze prijs een uitnodiging om mezelf anders te gaan bekijken.

Je richt je als ondernemer op twee verschillende doelgroepen: collega-zorgverleners en ‘het grote publiek’? Waarom?

In eerste instantie richtte ik me alleen op het brede publiek. Ik merkte dat er een kloof bestond tussen de arts en ‘de gewone mens’, terwijl ik mijn werk als dokter vooral op een persoonlijke manier wil invullen. Ik vind het belangrijk dat de drempel laag is en men ziet dat de dokter ook maar een mens is. En ik doe dit ook vanuit sociaal oogpunt: door het delen van mijn medische kennis kan een ander beter voor zichzelf zorgen.
De online cursussen gericht op zorgverleners kwamen er min of meer toevallig bij. Ik gaf voorheen les op de opleiding Verpleegkunde. Maar toen dit werd wegbezuinigd, besloot ik die lessen maar zelf te gaan organiseren. Er zijn doorlopende cursussen om te volgen en er verschijnt binnenkort een nieuw programma, over ecg’s lezen.
Voor beide doelgroepen geldt dat ik hen met mijn cursussen meer autonomie wil geven. Zodat je goed weet waar je mee bezig bent en steviger in je schoenen staat.

Je werkt momenteel aan je tweede boek. Wat kunnen we daarvan verwachten?

Net als in mijn eerste boek Op de spoedeisende hulp kun je in dit boek weer verhalen lezen over patiënten en mijn persoonlijke ervaringen. Ik werk er op dit moment nog hard aan, zodat het in de zomer in de boekhandels kan liggen.

Je doet zo veel tegelijk: je bent SEH-arts, wetenschapper, ondernemer, auteur, actief op sociale media, je maakt twee podcasts en je bent moeder. Hoe combineer je dit succesvol?

Het antwoord is tweeledig. Eigenlijk alles wat ik doe – het moederschap uitgezonderd – heeft te maken met de geneeskunde. Dat is mijn vak, waarvoor ik een lange studie achter de rug heb en waarvan ik inmiddels al zo veel weet. Het kost mij daarom allemaal minder moeite, ik hoef me meestal niet heel lang voor te bereiden. Anderzijds vergeet iedereen vaak dat ik niet alles tegelijk doe, dit is een opsomming van de afgelopen zeven jaar. Geregeld maak ik pas op de plaats om mezelf af te vragen of iets nog bij me past, of ik ermee door wil of dat het tijd is om te stoppen.

Wat is een van je grootste uitdagingen geweest als ondernemer?

Dan denk ik vooral aan de kritiek die je krijgt wanneer je veel zichtbaar bent, zeker als vrouw. Hoge bomen vangen veel wind. Met name in coronatijd, toen ik probeerde te laten zien hoe het eraan toeging in het ziekenhuis, kreeg ik online geregeld kritiek. En zelfs doodsbedreigingen. Ik ging dan meestal in een persoonlijk bericht in gesprek. En soms zat er niks anders op dan iemand te blokkeren. Maar conservatieve collega’s zijn ook niet altijd te spreken over online leren. De kritiek zet me ook aan het denken, dat is positief. En over het algemeen kijk ik graag naar de positieve berichten, zoals mensen die laten weten hoeveel ze hebben gehad aan iets wat ze in mijn cursus hebben geleerd.

Welke innovaties zijn voor jou de afgelopen jaren het meest belangrijk geweest in je werk op de SEH?

Het gebruik van echografie. Initieel werden echo’s alleen gebruikt door radiologen en enkele andere specialisten. Maar nu is echografie geïntegreerd in het werk van alle SEH-artsen. Daardoor gaat beeldvorming bij patiënten een stuk sneller.

Welke mogelijkheden zie jij nog voor verdere innovatie op de SEH?

Kunstmatige intelligentie zou een controlefunctie kunnen hebben op de SEH. Er lopen nu al een aantal pilots waarbij AI wordt ingezet om CT-scans te controleren wanneer mensen op hun hoofd zijn gevallen. Normaal bekijkt de radioloog ’s nachts deze beelden, terwijl AI dit ook heel goed zou kunnen doen. Wanneer een AI-tool dit samen met bijvoorbeeld de SEH-arts kan beoordelen, hoeft er ’s nachts geen radioloog aan te pas te komen en kunnen radiologen worden ingezet voor ingewikkelder werk.

En welke innovaties van de afgelopen jaren zijn belangrijk geweest voor je werk als wetenschapper en ondernemer?

Als wetenschapper gaat het vooral om het kunnen werken met grote datasets. Grote hoeveelheden geanonimiseerde data kun je inzetten om de kwaliteit van zorg op de SEH te verbeteren. En AI kan hierbij ingezet worden voor snelle en ingewikkelde berekeningen.

Voor mijn werk op Instagram gebruik ik ook een aantal AI-bots. Bijvoorbeeld eentje die automatisch antwoordt wanneer je met een codewoord onder een bericht reageert. Of een functie die automatisch mijn video’s ondertitelt. Dat maakt mijn werk gemakkelijker.

Hoe blijf je op de hoogte van de laatste innovaties en technologie?

Ik struin hiervoor geen websites of magazines af, maar houd meestal mijn ogen en oren gewoon goed open. Ik praat er geregeld over met mensen in mijn omgeving en zo word ik vaak op ideeën gebracht. Zo hoorde ik onlangs van een vriend over een AI-tool die je eigen stem omzet naar een andere taal. Dat is heel interessant voor mijn reanimatiecursussen, al zou ik dan wel goed willen controleren of alles nog klopt in bijvoorbeeld het Arabisch of Chinees.

Meer weten?
www.makesciencework.nl

Instagram: @makesciencework