Bij Starbucks kun je je drankje op 170.000 manieren laten bereiden. Net als deze variaties, biedt kunstmatige intelligentie (AI) ook talloze toepassingen. Sinds de introductie van ChatGPT in november 2022, zien we dagelijks nieuwe vormen van generatieve AI op sociale media en in andere media. Maar hoe staat het met de AI-geletterdheid? Gaan we ons straks allemaal voorspelbaar gedragen? En past het binnen de huidige vraagstukken in de zorg? Je leest het in de nieuwste blog van voormalig radioloog en spreker over informatieveiligheid en AI, Sietske Rozie.
Wie is werkzaam in de zorg en heeft tijd om te ontdekken of het gebruik van AI daadwerkelijk tijd oplevert? Wie krijgt er tijd van zijn werkgever in de zorg om dit verder uit te zoeken? Welke zorgorganisaties hebben een HR-afdeling die trainingen over AI organiseert of faciliteert? Want leren is nieuwe kennis genereren… en iets begrijpen over AI kan iedereen toch uiteindelijk alleen zelf en voor zichzelf doen.
Ik had iets meer verwacht van de bewustwordingsactiviteiten die in mei 2022 in een kamerbrief door de toenmalige minister en voormalig dokter Ernst Kuipers werden aangekondigd. Ze werden niet echt over het land uitgestrooid zeg maar. Je moest er zelf naar op zoek; zelfs ik als geregistreerd radioloog. Als frequent gevraagd spreker en docent over AI ben ik deels autodidact; net als de andere AI- denkers, doeners, onderzoekers, innovators en sprekers die ik tegenkom. Want het is een relatief nieuw vak; ook al deed ik meer dan 15 jaar geleden binnen de radiologie onderzoek naar iets wat we nu AI zouden noemen.
Past AI bij de huidige vraagstukken in de zorg?
Kan AI de lokaliteit uit de zorg halen? Vinden we lokaliteit van zorg, maar ook van onderwijs, eigenlijk een maatschappelijk probleem? Kan AI ervoor zorgen dat een radioloog meer beelden op 1 dag kan beoordelen zonder te moe te worden? Weten we eigenlijk als radioloog wel wat onze foutmarge is? En wat doen we er nu (ook zonder AI) aan om nog beter te worden? Moeten we niet eerst ons eigen brein, de humane intelligentie en de manier waarom we beslissingen nemen, beter begrijpen. En denk dan ook eens aan die ene matige collega; mag of moet zijn/haar data ook gebruikt worden om de AI mee te trainen?
De werkdruk in de zorg is hoog, de regeldruk ook, dus de administratielast ook. Dan wordt het gebruik van een taalmodel om een brief of notulen te structureren erg verleidelijk. Maar zijn er al gedragscodes of huisregels. Als je AI-scholing organiseert dan zie je welk gedrag medewerkers laten zien en de vragen die ze stellen. Maar ook hun goede ideeën.
Laatst begeleide ik een brainstormsessie in een academisch ziekenhuis over een AI technologie die ingezet zou kunnen worden in het kader van duurzame inzetbaarheid. De deelnemers kwamen met de meest uiteenlopende, originele en interessante mogelijke toepassingen van de betreffende AI-technologie. Door mensen zelf te laten ontdekken en kiezen hoe ze iets gaan gebruiken ontstaat innovatie. Innovatie ontstaat op onvoorspelbare plekken.
Gaan we ons straks allemaal voorspelbaar gedragen?
Toen mijn kinderen kleiner waren en ze geen zin hadden om “even in dat pittoreske Italiaanse dorpje te gaan wandelen…zei ik: “Maar we gaan op expeditie!” …en voor ik het wist liepen ze een avontuurlijke route over stadmuren en in rivierenbeddingen.
En het heeft gewerkt! Ze durven in tegenstelling tot sommige andere tieners wel in het buitenland in het Engels te bestellen als we in een restaurant zitten.
Nee, ik overdrijf niet; Uit onderzoek blijkt dat de behoefte en de bereidheid om zelf beslissingen te nemen nu al is afgenomen door alle algoritmes die voor ons bepalen wat we bekijken en waar we onze tijd aan besteden. Het vermogen, de vaardigheid om zelf beslissingen te nemen zal daarmee ook afnemen want ons brein heeft als het ware een “use it or lose it system’’ omdat er ook voortdurend nieuwe verbindingen bij gemaakt worden en er niet oneindig veel plaats is in onze schedel.
Neem je verantwoordelijkheid bij gebruik van een nieuwe technologie; onderdeel van medisch leiderschap
Tot slot: met een nieuwe technologie komt een nieuwe verantwoordelijkheid. Bij social media is dat echt niet goed gegaan; voor AI moeten we dat beter doen. Ook in de zorg. Die verantwoordelijkheid is onderdeel van het medisch leiderschap dat zorgprofessionals hebben of moeten ontwikkelen.
Laten we daarom ons verstand gezond houden en iedereen mee laten doen en denken over de ontwikkeling en de toepassingen van AI in de zorg: En dat begint bij jezelf….en bij de HR afdeling!
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!