Een primeur voor het Amsterdam UMC en softwarebedrijf Pacmed: de kunstmatige intelligente voorspellingssoftware die de organisaties samen ontwikkelden, wordt vanaf nu ingezet op de intensive care. Pacmed Critical ondersteunt artsen op de Intensive Care van Amsterdam UMC die dagelijks voor de vraag staan: wanneer is het ideale moment om een patiënt te ontslaan?
Kan een patiënt al naar een verpleegafdeling, of niet? Die beslissing wordt dagelijks op elke Intensive Care (IC) in Nederland genomen. Te vroeg ontslaan is risicovol: als de patiënt achteruitgaat en weer terug moet naar de IC, is de kans op overlijden groter. Het aantal heropnames op Nederlandse IC’s ligt rond de 5 tot 10 procent.
Maar te lang op de IC blijven is ook niet wenselijk. "Dat is bovenal vervelend voor de patiënt. Maar ook erg duur en het bed kan niet worden ingezet voor een andere patiënt die dat misschien veel meer nodig heeft,” zegt Paul Elbers, intensivist in Amsterdam UMC.
Noodzaak tijdig en veilig IC-ontslag
Tijdens de Covid19-pandemie werd de noodzaak voor tijdig en veilig ontslag van de IC zichtbaar. Met het relatief lage aantal IC-bedden in Nederland, een gebrek aan IC-verpleegkundigen en een hoog ziekteverzuim in de zorg werd in de afgelopen twee jaar op veel plekken in het land pijnlijk duidelijk hoe belangrijk optimaal gebruik van IC-capaciteit is.
Kunstmatige intelligentie of artificial intelligence (AI) kan daarbij ondersteunen, is de visie van het Amsterdamse ziekenhuis en het eveneens Amsterdamse softwarebedrijf Pacmed. Pacmed Critical heet de AI-software, die op basis van grote hoeveelheden informatie uit het elektronisch patiëntendossier voorspelt hoe groot de kans is dat een patiënt na verplaatsing naar een verpleegafdeling binnen een week opnieuw naar de IC moet. De ontslagsoftware laat niet alleen een voorspelling zien, maar ook hoe die voorspelling verandert met de tijd en een lijst van factoren waarop de voorspelling is gebaseerd.
Langdurige samenwerking en onderzoek
In 2019 tekenden het Amsterdam UMC en Pacmed een tienjarige samenwerking aan, om nauwer samen te werken aan data-analyse projecten binnen het ziekenhuis. De start van Pacmed Critical op de IC in Amsterdam is een belangrijke mijlpaal voor zijn bedrijf, vertelt mede-oprichter Wouter Kroese. “Het Amsterdam UMC is het eerste ziekenhuis dat daadwerkelijk onze CE-gecertificeerde software in de praktijk gaat gebruiken.” Pacmed Critical werd ontwikkeld in nauwe samenwerking met intensivisten Paul Elbers en Patrick Thoral van het Amsterdam UMC.
De AI-software, die op historische data van 25.000 gepseudonimiseerde IC-patiënten werd gemodelleerd, gaat nu data van real life IC-patiënten analyseren. Een primeur, volgens Patrick Thoral: "Voor zover ik weet is het de enige medische beslisondersteuning op basis van artificial intelligence die op deze manier in een ziekenhuis gebruikt wordt. Dus als beslisondersteuning aan het bed van de IC-patiënt, waarbij algoritmes en ontwikkelde modellen rechtstreeks en in real time gevoed worden met gegevens uit het elektronisch patiëntendossier.”
“Onze inschatting is dat er met name bij ongeplande opnames, zoals bij bloedvergiftiging, longontsteking en een covid-19-infectie winst te behalen valt. Bij dit soort opnames is de kans op heropname doorgaans groter dan bij IC-opnames voor planbare zorg”, aldus Thoral.
Het Amsterdam UMC en Pacmed stelden ook onderzoeksprotocollen op om de AI-software goed te kunnen onderzoeken en zodoende te verbeteren. Dit gebeurt bijvoorbeeld door artsen voor gebruik te vragen welk risico zij zelf toewezen aan deze patiënt en door ze nadien te vragen of zij van gedachte veranderd zijn. Ook het gebruikersonderzoek in meerdere ziekenhuizen gaf veel input voor de vormgeving en user experience (UX) van Pacmed Critical.
Digitale schaduw van een patiënt
De software richt zich nu op de kans op overlijden en daarmee veilig ontslag, maar er zijn vele andere zorg-uitkomsten waar AI bij zou kunnen ondersteunen, aldus Kroese. “Op basis van duizend variabelen of datapunten voorspelt de software nu één uitkomst: de kans op heropname of ongewenst overlijden. We testen met verschillende partners of we onze AI-software ook kunnen uitbreiden door andere uitkomstmaten te voorspellen, zoals het risico op opnieuw intuberen of het voorspellen van complicaties zoals sepsis of nierfalen. Wij hebben met duizenden uren input van artsen als het ware een digitale schaduw van tienduizenden patiënten weten te creëren. Met kunstmatige intelligentie kunnen wij op basis hiervan veel inzichten geven en voorspellingen doen. Door de integratie met het EPD kunnen wij deze zonder extra handelingen aan het bed presenteren.” Naast het Amsterdam UMC sloot Pacmed een samenwerking af met Santeon, een samenwerkingsverband met zeven topklinische ziekenhuizen, om AI in de klinische praktijk waardevoller te maken en makkelijker op te kunnen schalen.
Eerder en gezonder uit het ziekenhuis
Pacmed werkte in de afgelopen jaren aan verschillende AI-projecten, waaronder beslissingsondersteunende software voor triage op huisartsenposten en in de huisartsenpraktijk. Volgens Kroese heeft zijn bedrijf bewust gekozen om zich op één gebied te richten – de Intensive Care – en daarbij ook te specialiseren in beslissingsondersteuning voor artsen.
“Er waren tientallen partners waar we geweldige data-projecten mee deden, maar tegelijkertijd versnipperde daarmee intern de aandacht. Mensen onderschatten hoeveel er komt kijken bij het bouwen van een productorganisatie. Voor onze AI-software hebben we Medical Affairs, Regulatory en Support teams nodig, naast getalenteerde software-developers. We merkten dat het qua development prima lukte om twee AI-producten te maken voor de huisartsenposten en de IC, maar om die software vervolgens naar productie te brengen, tot schaalbaar product te maken en commercialiseren, en gebruikers te ondersteunen, daar heb je bijna twee bedrijven voor nodig. Bovendien hebben we te maken met verschillende financieringsmodellen per zorgsector.”
De focus op de IC betekent niet dat het AI-bedrijf weinig kansen voor groei ziet. Die zijn er juist volop, zegt Kroese. Uitbreiden naar het buitenland behoort tot de groeiplannen van Pacmed. “We zijn blij met een sterke positie in Nederland, dankzij samenwerkingen zoals met Amsterdam UMC en Santeon waarmee we ons product waardevol kunnen maken. Aan de andere kant merken we ook dat het kansrijk – en strategisch zeer wenselijk – is om te groeien en te internationaliseren.”
“Pacmed Critical focust nu op tijdig en veilig ontslag en de kans op overlijden, maar we zien veel mogelijkheden om het product nog waardevoller maken. De meest effectieve manier om de capaciteitsproblematiek op IC’s te tackelen is patiënten eerder gezond en stabiel te krijgen. Met ondersteuning van AI en technologie zoals sensoren en telemonitoring hopen we patiënten in de toekomst ook eerder en gezonder uit het ziekenhuis te kunnen helpen."
wellicht ook interessant
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!