Wetenschappers van het LUMC gaan onderzoeken of kunstmatige intelligentie kan bijdragen aan het vroegtijdig opsporen van gewrichtsontstekingen op MRI-beelden. Daarbij gaat het om het herkennen van subtiele veranderingen in gewrichten van patiënten met reumatoïde artritis (RA). “Er bestaat binnen de behandeling van RA een zogeheten window of opportunity. Zorg je dat een patiënt binnen deze periode start met een behandeling, dan is de kans groter dan iemand op den duur zijn medicatie kan staken zonder dat gewrichtsontsteking terug komt”, zegt Berend Stoel, informaticus bij het Lab Klinische en Experimentele Beeldverwerking in het LUMC.
Reumatoïde artritis (RA) is een vaak voorkomende ziekte, die wordt gekenmerkt door ontstekingen in de gewrichten van handen en voeten. Hoewel er medicatie voor RA beschikbaar is, waarmee ernstige schade aan gewrichten voorkomen kan worden, blijft het voor de meeste patiënten een chronische ziekte, waarvoor langdurige en dure behandeling nodig blijft.
Klinisch onderzoek toont aan dat een intense vorm van behandeling van RA in een vroeg stadium de progressie van de ziekte kan stoppen en de kans op herstel kan vergroten. Dit gegeven vormde de basis voor het onderzoeksproject Artificial-Intelligence-based Comparative MR Imaging in Detecting Inflammatory Changes in Rheumatoid Arthritis, afgekort AIMIRA. “De juiste medicatie heeft ervoor gezorgd dat reumatoïde artritis niet meer de afschuwelijke ziekte is die het vroeger was, waarbij het lijf enorme schade op liep. Als we er heel vroeg bij zijn, kunnen we inmiddels de chronische ziektefase verkorten. Daarom willen we nu onderzoeken of we een heel vroege behandeling effect heeft, zodat mensen met RA niet de rest van hun leven behandeld blijven”, verklaart Stoel.
Vervolgonderzoek
Het doel van het AIMIRA onderzoeksproject is om op basis van deep learning specifieke biomarkers te ontwikkelen om zeer minimale behandelingseffecten of natuurlijke progressie van de reumatoïde artritis inzichtelijk te maken. “Nu is het oog van de radioloog en de score die hij of zij toekent de gouden standaard. We willen onderzoeken of AI nuttig is voor de detectie van gewrichtsveranderingen op MRI-beelden.”
Stoel is projectleider van het AIMIRA project, en werkt samen met experts op het gebied van artificiële intelligentie (AI), radiologen en reumatologen van het LUMC. Begin dit jaar haalde Stoel, samen met collega's Annette van der Helm en Monique Reijnierse, een subsidie op van ruim zeven ton bij financier NWO, onder andere voor het aannemen van een post doc onderzoeker. AIMIRA is een vervolgproject op Early Signs in MRI, Identifying Rheumatoid Arthritis, kortweg ESMIRA. Bij deze studie, die liep van 2014 tot 2018, bekeken de onderzoekers welke biomarkers in MRI-scans gebruikt kunnen worden om met meer nauwkeurigheid RA te kunnen diagnosticeren.
Op zoek naar het beste moment
Een MRI-scan kan gebruikt worden om ontstekingshaarden in de botten en rondom de pezen af te lezen. Een radioloog of reumatoloog kan deze met het blote oog ‘aflezen’ op de scan en hier een visuele score aan toekennen, een cijfer voor de ernst van de afwijking. “Dat is een vrij grove score”, zegt Stoel, “je hebt een veel gedetailleerdere score nodig om ook de kleinste verandering op te sporen.”
Op dit moment loopt er in het LUMC een trial onder patiënten in een pre-klinisch stadium. In dit onderzoek wordt een behandeling gestart als gewrichtsontsteking al wel op de MRI te zien is, maar nog niet aan de buitenkant. Een deel van deze groep krijgt medicatie voor hun RA, het andere deel een placebo. “In een preklinisch stadium verwachten we dat inflammatoire veranderingen heel subtiel zullen zijn. Met onze MRI-scans, en de huidige visuele score, kan het verschil tussen de behandelde groep en de placebo groep moeilijk in beeld worden gebracht. Hierdoor kan de werking van een geneesmiddel volledig onopgemerkt blijven. Daarom willen we AI in gaan zetten om de beelden te analyseren. Het doel van ons onderzoek is om reumatoïde artritis in een vroeger stadium te detecteren en om vroege effecten van de behandeling nauwkeuriger aan te tonen.”
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!