In de serie ‘eHealth op de werkvloer’ spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth-toepassingen. Veel van deze technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging: maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Martijn van de Moosdijk, longverpleegkundige, en Marja Rezelman, manager kliniek en beeldvormende technieken bij de MC Groep in Lelystad.
De MC Groep is een algemeen ziekenhuis met drie locaties in Lelystad, Emmeloord en Dronten. Als manager kliniek en beeldvormende technieken houdt Marja Rezelman zich al drieëneenhalf jaar bezig met de digitalisering van het ziekenhuis in Lelystad. Dat proces heeft binnen het MC Zuiderzee de naam ‘D3’ gekregen: digitaal denken en doen. “Ik hou me onder andere bezig met het implementeren van het EPD/EVD (elektronisch verpleegkundig dossier, red.) en Zorgdomein. Daarnaast bekijken we de mogelijkheden voor een patiënt- en huisartsportaal en voor contact via beelduitwisseling."
"Eén van onze nieuwste en meest concrete projecten is de Medicatie Controle App. Binnen het ziekenhuis worden helaas weleens fouten gemaakt. Fouten rondom medicatie komen het meest voor als je naar het totale palet kijkt. Vandaar dat we dat als laaghangend fruit hebben gekozen om met behulp van eHealth op te pakken. Op twee november jongstleden zijn we met de app een pilot gestart op de longafdeling van het ziekenhuis.”
Kennismaken met de app
Medicatiecontrole in het ziekenhuis is serious business, vertelt Martijn van de Moosdijk, werkzaam als longverpleegkundige bij het MC Zuiderzee. “De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) verwacht van ieder ziekenhuis dat ze dit goed inregelen en dat er altijd een tweede controle plaatsvindt wanneer een zorgverlener medicatie toedient aan een patiënt. Nu stoeien alle ziekenhuizen ermee hoe ze dit zo goed en efficiënt mogelijk kunnen regelen. Op papier is de afspraak dat een collega die ook aan het werk is deze dubbele check uitvoert, maar in de praktijk is het vaak lastig omdat je het allemaal druk hebt en niet altijd in de gelegenheid bent om voor je collega die controle uit te voeren.”
Van de Moosdijk is vanaf het begin betrokken geweest bij de Medicatie Controle App. “In het voorjaar kwam een collega met deze app aanzetten.
"’s Nachts staan wij vaak alleen op de afdeling en zien we niet altijd kans om iemand erbij te roepen”
Zij kende het uit een thuiszorgorganisatie en vroeg zich af of dubbele medicatie controle via een app ook bij ons op de afdeling zou kunnen werken. Overdag en ’s avonds staan verpleegkundigen soms vast op isolatiekamers en ’s nachts staan wij vaak alleen op de afdeling en zien we niet altijd kans om iemand erbij te roepen om deze controle uit te voeren. Met de app-ontwikkelaars van Boomerweb zijn we om tafel gegaan om te kijken in hoeverre de Medicatie Controle App ook in het MC Zuiderzee gebruikt zou kunnen worden. Zij zagen er wel wat in, dus zijn we samen aan de slag te gegaan om daar werk van te maken.” Vanuit het MC Zuiderzee werd er budget vrijgemaakt zodat de app kon worden ingericht naar de wensen van het ziekenhuis.
Dubbele check
Die dubbele check houdt in dat twee zorgverleners samen het medicatievoorschrift bekijken, beoordelen of de ampul die gegeven wordt de juiste is en of de sticker met daarop de toegediende medicatie op het zakje of de spuit wordt geplakt. “Zo controleren we of het juiste medicijn in de juiste dosering aan de juiste persoon op de juiste wijze én op het juiste tijdstip wordt toegediend”, zegt Van de Moosdijk.
Dankzij de Medicatie Controle App kan deze dubbele check zowel bij het klaarmaken als bij het toedienen van high risk medicatie op afstand worden uitgevoerd. Het controleren van toedienen werkt als volgt. “Een verpleegkundige legt de al klaargemaakte en gecontroleerde medicatie klaar. Hier maakt hij of zij een foto van en stuurt dit samen met een foto van de medicatieopdracht en het polsbandje van cliënt via de app naar een zorgcentrale. Die zorgcentrale zit elders in Nederland, maar is op de hoogte van onze manier van werken en van wat er gedubbelcheckt moet worden”, vertelt Rezelman. “Als de medicatie is goedgekeurd via de app, kan de verpleegkundige de medicatie daadwerkelijk toedienen. Als de foto’s worden afgekeurd wordt het proces herhaald.”
Wennen aan eHealth
De Medicatie Controle App draait op een iPad mini in het MC Zuiderzee. Volgens Van de Moosdijk moeten sommige collega’s nog wel wennen om met de tablet om te gaan.
"Als één van de koplopers zorg ik dat collega’s altijd bij mij terecht kunnen als ze nog vragen hebben”
“Niet iedereen is gewend om met een iPad of met apps te werken. Dat doen ze privé niet of nauwelijks, laat staan in een werkomgeving waarbij we er ook nog eens vanuit gaan dat iedereen er redelijk snel mee uit de voeten kan omdat deze baan dat van hen vergt.” Om alle collega’s zo snel mogelijk aan de slag te krijgen met de iPad en de Medicatie Controle App is er een scholingsmiddag georganiseerd, waarbij geoefend werd met het gebruik van de app en tablet. “Als één van de koplopers binnen dit project zorg ik dat collega’s altijd bij mij terecht kunnen als ze nog vragen hebben.”
Voor de longverpleegkundige is het een groot voordeel dat hij of zij dankzij de app niet afhankelijk is van het vinden van een collega die de controle uit kan voeren. Daarnaast worden de foto’s opgeslagen zodat ze voor kwaliteitschecks en in geval van incidenten geraadpleegd kunnen worden. “Je pakt gewoon de iPad en gaat aan de slag”, zegt Van de Moosdijk. “Het is wel even wennen dat je na het klaarzetten van de medicatie eerst moet wachten op goedkeuring van de zorgcentrale voordat je verder kunt gaan. Normaal deed je dit samen met een collega en kon je daarna direct door. De Medicatie Controle App heeft als gevolg dat je je werkzaamheden anders in moet richten, omdat je soms tijdens het wachten tussendoor iets anders moet gaan doen. Daar heb ik ook wel even mijn draai in moeten vinden. Het zoeken van een collega kost natuurlijk ook tijd, dat moet je niet vergeten.”
Strakke IT-organisatie
Patiënten merken ook dat medicatiecontrole tegenwoordig plaats vindt met behulp van een iPad. “Ze vinden het wel interessant want hier allemaal gebeurt. ‘Wat een high tech ziekenhuis zijn jullie geworden’ horen we van patiënten”, vertel Van de Moosdijk. Van dezelfde patiënten gaat er echter vrij veel persoonlijke informatie via de app over en weer. “Daar zijn wij heel alert op”, vertelt Rezelman. “Binnen ons ziekenhuis hebben wij een strakke IT-organisatie die heel actief is als het gaat om privacy en beveiliging van patiëntgegevens en de nieuwe wet- en regelgeving van het CPB. We hebben het bedrijf dat de app ontwikkeld heeft dan ook ruimschoots doorgelicht, en ze voldoen overal aan.”
"Wat een high tech ziekenhuis zijn jullie geworden, horen we van patiënten”
Afgelopen week vond er een evaluatie plaats met Boomerweb, de zorgcentrale (Zorgcentrale Noord) en het ziekenhuis. “Een pilot levert altijd nieuwe aandachtspunten op”, verklaart Rezelman. “Voor de zorgcentrale zijn wij bijvoorbeeld het eerste ziekenhuis dat met de app werkt. De werkinstructie die geldt bij de thuiszorg (waar de Medicatie Controle App al langer wordt ingezet, red.) is echt anders dan bij het ziekenhuis. Dat hebben we goed met hen moeten afstemmen. Van onze kant hebben wij ervoor gezorgd dat wij de medicatie altijd op eenzelfde manier neerleggen voor de foto, zodat de centrale makkelijker een controle kan uitvoeren en sneller kan reageren.”
Kleine stapjes blijven zetten
Volgens de manager kliniek en beeldvormende technieken wil het ziekenhuis er uiteindelijk naar toe dat de controles niet meer door de zorgcentrale worden uitgevoerd, maar door een collega in het ziekenhuis. Dat heeft volgens Rezelman met name met kosten te maken. Het ziekenhuis betaalt de centrale een bedrag per individuele controle. “Het moet dan niet zo zijn dat werknemer achter het bureau gaat zitten wachten op een bliepje: we willen het systeem zo inrichten dat als een verpleegkundige op de longafdeling om hulp vraagt, een verpleegkundige op de afdeling interne geneeskunde daar een melding van krijgt. Als die persoon op dat moment tijd heeft, logt hij of zij in en voert de dubbelcheck controle uit. Zo kun je binnen je eigen ziekenhuis met behulp van de app ook medicatiecontroles doen.”
De pilot met de Medicatie Controle App loopt nog tot 1 januari, maar wordt als het aan Rezelman ligt in ieder geval nog verlengd met twee maanden. “Halverwege die verlenging willen we dan een andere afdeling mee laten draaien.
"Als je te snel gaat val je vaak ook snel terug in oud gedrag”
Zodat zij langzaam kunnen wennen aan de app en werken op een iPad. Zo hopen we de app uiteindelijk ook op de interne, orthopedie en chirurgie afdeling te laten draaien.” De implementatie aanpak, waarbij begonnen werd op een kleine afdeling met betrokken medewerkers, was volgens Rezelman een slimme zet. “Het is heel verleidelijk om nu snel te schakelen, maar we zetten liever toch kleine stapjes om de Medicatie Controle App zo goed mogelijk te introduceren. Als je te snel gaat val je vaak ook snel terug in oud gedrag.”
Alle afleveringen van eHealth op de werkvloer lezen?
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!