Blog: eHealth GGZ schoorvoetend van start in eerste lijn

Binnen de huisartsenzorg met multidisciplinaire bekostiging bestaat de POH GGZ (praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg) module, die eveneens gebruikt mag worden voor de inzet van eHealth behandelingen. Met die module wordt een belangrijke impuls gegeven aan de GGZ eHealth-interventies, maar nog niet direct aan innovatie. Het zogeheten segment 3 in de bekostiginsstructuur is een aparte betaaltitel voor innovatie en prestatie binnen de huisartsenpraktijk  Maar ondanks het belang van eHealth en het feit dat het ministerie van VWS ambitieuze plannen heeft gepresenteerd, is de kans niet zo groot dat er in 2015 nieuwe eHealth interventies zullen worden ontwikkeld en dus bekostigd.

Daar zijn meerdere redenen voor. Ten eerste zijn kleinschalig georiënteerde zorgaanbieders niet in staat zijn om een landelijk dekkend aanbod te doen, terwijl de zorgverzekeraars wel een algemene polis aan alle verzekerden willen aanbieden. Dat is een van de belangrijkste redenen waarom innovatie niet lukt: het is te kleinschalig of niet voldoende op te schalen.

De tweede reden is dat de definitieve beleidsregel huisartsen en multidisciplinaire bekostiging van de NZa te laat klaar was: na 1 juli 2014. In de zomer is het zorginkoopbeleid van de zorgverzekeraars op hoofdlijnen klaar. Maar de beleidsregel was er dus nog niet. Dan is het lastig om voor 2015 een plan in te dienen. Want waar moet dat plan aan voldoen?

Ten derde geven zorgverzekeraars in algemene zin aan dat er een business case moet zijn voor een positieve beoordeling van een eHealth interventie. Zorgverzekeraars zoeken naar interventies waarbij multidisciplinair wordt samengewerkt, bijvoorbeeld tussen huisarts en GGZ-instelling of ziekenhuis. Alleen: als er ook een ziekenhuis of GGZ-instelling moet tekenen voor het feit dat men mee zal werken aan zo’n samenwerking met de meerdere partijen, dan is de kans klein dat binnen de reactieperiode een geslaagde aanvraag kon worden ingediend. Het inregelen van zo'n samenwerking kost tijd, waardoor contractering voor 2015 lastig kan worden.

Tenslotte is de eerstelijnszorg zelf niet of nauwelijks in staat om eigen interventies te ontwikkelen. In de medisch specialistische zorg of bij private investeerders is meer innovatie-kapitaal en vaak ook de specialistische kennis en infrastructuur aanwezig. Nieuwe interventies komen daardoor vaak van buiten, maar moeten wetenschappelijk getoetst worden op toegevoegde waarde en dat kost tijd.

Wat dan wel?

De grootste kans op eHealth innovatie is in de zogeheten zorgprogramma's. Die lopen al enkele jaren, en we zien dat die een doorontwikkeling meemaken. Bijvoorbeeld in de longzorg, waar de patiëntenorganisatie een longmeter heeft ontwikkeld die in een zorgprogramma kan worden opgenomen. Daarnaast zijn er relatief veel eHealth interventies ontwikkeld in de GGZ, met namen en aanbieders als Minddistrict, WSQ-screener, Fearfighter, Rebalance, Alcoholdebaas, Kleur je leven of Psyfit.

De hoeveelheid keuzes, het gebrek aan overzicht, het ontbreken van ervaring, problemen met interoperabiliteit en implementatieproblemen vertragen de invoering van eHealth verder, maar de komende jaren zal een schifting plaatsvinden en een set aan goedgekeurde eHealth interventies beschikbaar komen. Patiënten komen met nieuwe digitale tools, zorgaanbieders wennen gaan er meer en meer aan wennen, en eHealth interventies vormen een goed substituut of aanvulling voor face-to-face behandeling. Voor 2015 was het wellicht nog wat te vroeg, maar er is geen ontkomen aan als je wil innoveren als eerstelijns zorgaanbieder.