eHealth op de werkvloer: genoeg voordelen, maar nog niet volgroeid

In de serie eHealth op de werkvloer spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth toepassingen. Veel van die technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging. Maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Olga Braams, gezondheidszorgpsycholoog bij het Wilhelmina Kinderziekenhuis UMC Utrecht (UMCU). 

Olga Braams werkt op de afdeling medische psychologie van het UMCU. Op deze afdeling worden veel onderzoeken bij kinderen afgenomen, bijvoorbeeld intelligentietests. Voor zo’n test gebruikt Braams een koffer met testmateriaal als antwoordenboeken, blokjes, kaarten of puzzelstukken. Het afnemen van zo’n intelligentietest duurt ongeveer twee uur. Een kind moet aan de slag met oefenmateriaal, de psychologe stelt vragen en schrijft ondertussen mee op het testformulier.

Pearson Assessement is een bedrijf gericht op het uitgeven van wetenschappelijk onderbouwde psychologische meetinstrumenten. Eén van hun producten, Q-interactive, is een platform dat het afnemen van klinische tests digitaal mogelijk maakt via iPads.

Onder andere de intelligentietest voor kinderen heeft Pearson met Q-interactive gedigitaliseerd. Q-interactive heeft een gevarieerd aanbod in testmateriaal: de applicaties kunnen naast GGZ- en onderwijsinstellingen ook in ziekenhuizen worden ingezet. Om praktijkervaring in het ziekenhuis op te doen zocht Pearson een pilot omgeving waar voldoende patiënten gezien zouden worden binnen een paar weken. Het Wilhelmina Kinderziekenhuis bleek hiervoor een goede locatie.

Hoe werkt Q-interactive?

Olga Braams was samen met een collega betrokken bij de pilot. Ze legt uit hoe het programma werkt. “In een beveiligde internetomgeving maak ik voor een cliënt een profiel aan. Die omgeving heet Central, het is een centraal punt waar data van cliënten die bij ons onder behandeling zijn opgeslagen worden. In Central kan ik peroonsgegevens kwijt, scores bekijken en een testbatterij (een reeks testen, red.) samen stellen." Dat samenstellen van een testbatterij houdt in dat de psychologe in een soort online winkel kiest op welke onderdelen ze een cliënt wilt testen. “Deze leg ik vervolgens in mijn virtuele winkelwagentje. Zodra ik klaar ben om de testbatterij af te nemen, wordt deze vanaf Central naar mijn iPad gestuurd. Daar wordt de testbatterij vervolgens opgeslagen in de Assess app. Na afloop van de testbatterij worden de gegevens weer gesynchroniseerd met Central, zodat ze worden opgeslagen”, vertelt Braams.

Het samenstellen van een testbatterij

De Asses app staat op zowel de iPad van de zorgverlener als op de iPad van de cliënt. Door middel van Bluetooth staan beide iPads met elkaar in verbinding.  

Eén tablet wordt gebruikt om instructies te geven, antwoorden en scores op te slaan en aantekeningen te maken. De cliënt gebruikt de andere tablet om de zogeheten stimuli te bekijken (gekleurde blokken, figuren, cijfers of woorden) en te antwoorden. “Ik klik iets aan en het kind tegenover mij krijgt dat op zijn of haar iPad te zien. Ik kan op de tablet een stopwatch bijhouden en de antwoorden van het kind alvast opslaan. Ik hoef geen pen en papier meer te gebruiken”, aldus Braams.

Personalisering en tijdswinst

Wat de psychologe betreft zitten er zeker voordelen aan het werken met Q-interactive ten opzichte van de testkoffer met losse materialen. Allereerst vindt Braams het prettig dat ze de testen die ze afneemt kan aanpassen aan de specifieke behoefte van haar cliënt. “Ik neem het liefst volledige batterijen af, zoals de tests zijn ontworpen. Maar wat fijn is, is dat je ook één subtest van een andere test kan gebruiken ter aanvulling.” Daar zit ook een financieel voordeel aan, legt Braams uit. “Als ik een extra subtest wil afnemen, dan kan ik die los kopen, in plaats van dat ik een heel formulier moet aanschaffen.”

Instructies voor de therapeut in Q-interactive

En geen gesleep met de testkoffer, dat is ook een voordeel. “Praktisch gezien zou je als zelfstandig psycholoog makkelijker mensen thuis kunnen bezoeken. Maar ook in het ziekenhuis is het eenvoudiger om een tablet mee te nemen naar de afdeling dan zo’n test-koffer mee te moeten slepen naar het bed.”  

Daarnaast heb je te maken met een stukje tijdswinst, legt Braams uit. “Normaliter vul je de antwoorden tijdens de afname in, maar moet de scoring achteraf nog op papier gebeuren. Een voordeel van de app is dat de juiste antwoorden in je scherm komen, waardoor je de mogelijkheid hebt om meteen een score te geven aan de gegeven antwoorden. Vervolgens berekent het programma de subtestscores en indexscores. De tabellen hoef je niet meer te raadplegen. Dat levert dus ook tijdwinst op.”

Kinderziektes

Inmiddels zijn er twee testafnames afgerond in de pilotfase in het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Het gaat om de WISC, een kinder-intelligentietest, en de WAIS, een intelligentietest voor jongvolwassenen vanaf 16 jaar. Daaruit bleek dat de door Braams beschreven tijdswinst op dit moment voornamelijk bij de WAIS gehaald wordt. “Bij de WAIS heb je dankzij Q-interactive inderdaad geen puzzelstukken of kaartjes meer nodig. Je gebruikt nog wat losse blokken, maar de rest gaat via de tablet. Dit in tegenstelling tot WISC, waar je evengoed nog allerlei losse spullen nodig hebt en de tablet alleen mijn opschrijfboekje vervangt. Hoewel ik Q-interactive dus prettig vind om mee te werken, is het een gemis dat ik evengoed de meeste van mijn materialen nodig heb bij de kinder-intelligentietest.”

Stimuli via Q-interactive digitaal op de iPad

Maar: een nieuwe versie van de WISC is in ontwikkeling. Die nieuwe versie heeft volgens Braams wél dezelfde voordelen, omdat visueel materiaal op de tablet getoond kan worden en losse blokjes en puzzelstukken dus overbodig worden.

De kinderen die mee deden aan de pilot reageerden in ieder geval wel positief op de iPad.  

“Het spreekt ze erg aan. De meeste kinderen kennen een iPad immers al en vinden het boeiend om op zo’n mooi apparaat te mogen werken. Daarnaast werkt het heel gemakkelijk, ze hoeven niks in te typen en alleen maar dingen aan te klikken. Vooral bij jonge kinderen merk je dat het super intuïtief werkt.”

De pilot-fase voorbij

Is er sprake van een nieuwe interactie met een kind wanneer je beiden over een iPad gebogen zit tijdens een consult? “Eigenlijk is dat niet heel anders dan voorheen", zegt Braams. "Normaliter heb ik een testformulier voor me en zit een kind met testmateriaal voor zich.”

Nu de pilot achter de rug is, moeten Braams en haar collega's gaan bepalen of ze daadwerkelijk met Q-interactive aan de slag willen gaan. “Dat is onder andere een geld kwestie”, legt de psycholoog uit. “Op dit moment zouden we de WISC-test van Q-interactive naast de bestaande testkoffer blijven gebruiken, omdat de test nog niet uitgebreid genoeg is.

Dat betekent dat we naast onze testkoffers à 1200 euro per stuk, ook drie sets van twee iPads - er worden hier vaker meerdere kinderen op hetzelfde moment getest –  aan moeten schaffen.”

Volgens Braams is het wel een voordeel dat ze losse testen kan kopen bij Q-interactive en daarmee in principe weer geld kan besparen. “Wij wachten de nieuwe versie van WISC af. Afhankelijk daarvan kijken we of het voor ons lucratief is om over te stappen op digitale test-afname. Nu moeten eerst nog even de kinderziektes eruit.”

Alle afleveringen van eHealth op de werkvloer lezen?