In de serie eHealth op de werkvloer spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth toepassingen. Veel van die technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging. Maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Marie Louise van Leest, deskundige Infectiepreventie in het Amphia Ziekenhuis.
Deskundige Infectiepreventie – de nieuwe naam voor ziekenhuishygiënist – is een veelzijdig beroep, aldus Marie Louise van Leest. “We houden ons bezig met het beleid omtrent hygiëne en infectiepreventie. Dat kun je heel breed trekken: protocollen schrijven voor het desinfecteren van handen, het instrueren van medewerkers over het infectiepreventiebeleid, het resistentiebeleid opstellen, uitwerken wat te doen bij bepaalde infecties, infectieregistratie etc. Ons doel is het voorkomen van zorg-gerelateerde infecties, dus voorkómen dat patiënten door een behandeling of opname in het ziekenhuis nog zieker worden doordat ze een infectie oplopen.”
Rondlopen met een papieren lijst en aantekeningen verwerken in de computer
De persoonlijke hygiëne van artsen en verpleging is ook onderdeel van het takenpakket van Van Leest. Persoonlijke hygiëne draait om de regels die er in het ziekenhuis gelden voor onder andere kleding, haar en sieraden. Een uniform moet immers op de juiste manier gedragen worden – netjes gesloten en zonder kledingstukken die er onder uit steken – ringen en horloges zijn verboden, nagels horen kort en schoon en lange haren moeten netjes opgestoken worden.
Om te controleren in hoeverre deze regels nageleefd worden op de verschillende afdelingen in het ziekenhuis, werkten Van Leest en haar collega’s voorheen een papieren checklist af. “In Word of Excel stelde je zo’n lijst op, daarna deed je de ronde over de afdeling, maakte je ondertussen aantekeningen en ging je vervolgens terug naar je werkplek om de aantekeningen te verwerken. Aan de hand daarvan stelde je een rapport op, zodat je feedback kon geven aan de afdeling waar je net geweest was. Soms duurde die terugkoppeling echter nog wel een week of twee, omdat je opnieuw een afspraak moest maken daarvoor.”
Individuele beoordeling
Om het controle- en verwerkingsproces sneller te laten verlopen, startte het Amphia Ziekenhuis vorig jaar november een pilot met de ‘Hygiëne in Beeld’ app. Ruim een maand geleden werd de app officieel gelanceerd. “In de ‘Hygiëne in Beeld’ app hebben we van alle stappen die we voorheen deden één stap gemaakt. De checklist die we aflopen is niet veranderd – die is immers standaard – maar het hele proces van het opstellen, uitprinten, nalopen, invullen én verwerken is nu gecoverd. En de kans op fouten – met name bij het verwerken van de papieren aantekeningen in de computer – is verdwenen.”
"Alle stappen die we hiervoor deden zijn nu één stap geworden met deze app"
Een ronde over de afdeling heeft voor infectiepreventie expert Van Leest inmiddels dus een andere vorm aangenomen. “Met de app op mijn tablet maak ik een ronde over de afdeling. Zodra ik een zorgverlener zie lopen registreer ik snel – daar is mijn oog immers op getraind – of alles in orde is. Ik draai mijn tablet in portrait-mode (‘rechtop’) en vervolgens geef ik in de app aan of ik een arts of verpleegkundige beoordeel. Daarna vink ik aan of alles oké is of dat ik een afwijking zie, bijvoorbeeld een trouwring. Zo werk ik de rest van de afdeling af. Zodra ik iedereen gezien heb, draai ik de app in landscape-mode (‘liggend’), waardoor een overzicht van mijn bevindingen verschijnt. Daarmee stap ik vervolgens naar de leidinggevende. De app is heel visueel ingesteld: je ziet direct rood oplichten waar het mis gaat. Zo kan ik hem of haar bijvoorbeeld laten zien dat ik zeven mensen gesproken heb, waarvan er twee een trouwring droegen.”
Het werkt volgens Van Leest goed als leidinggevenden direct aangesproken worden op eventuele fouten op de afdeling. “Als twee van de zeven mensen een trouwring dragen, is dat behoorlijk veel. Je kunt je op zo’n moment dan ook afvragen waarom die bepaalde afdeling het niet zo nauw neemt met de regels die voor iedereen gelden in het ziekenhuis. Blijkbaar geldt er niet zo’n aanspreekcultuur en worden ringen snel over het hoofd gezien. Wij brengen dat aan het licht, de leidinggevende kan die informatie gebruiken voor verdere maatregelen.”
"Ik kan snel laten zien dat ik zeven mensen gesproken heb, waarvan er twee een trouwring droegen”
De registraties in de ‘Hygiëne in Beeld’ app zijn overigens anoniem en niet gekoppeld aan een specifieke arts of zorgverlener, alleen aan een afdeling. “Binnen het Amphia Ziekenhuis zijn we er erg op gesteld om onze database goed af te schermen en voor onszelf te houden. We willen dan ook dat zo’n app op ons eigen systeem draait, en niet in de cloud waar iemand anders er ook bij zou kunnen komen. Ons systeem is alleen toegankelijk via de wifi-verbinding binnen het Amphia. Als je de tablet mee naar huis neemt kun je de app niet gebruiken en dus ook de resultaten niet inzien. Zo hebben we ‘m afgeschermd.”
iPhone als grootste bron van bacteriën?
Over hygiëne gesproken, hoe denkt Van Leest dan over het gebruik van tablets en smartphones op de werkvloer? “We horen het vaak – de iPhone als grootste bron van bacteriën in het ziekenhuis – maar een gewoon toetsenbord of telefoon is minstens net zo vies. Bij het voorkomen van infecties gaat het er om dat je handen schoon zijn. Je kunt je iPhone moeilijk steriel krijgen, maar door goed op je handhygiëne te letten vallen de risico’s wel mee. Als jij ervoor zorgt dat je - voordat je een patiënt bezoekt en nadat je er vandaan komt - je handen goed schoonmaakt, dan is een goede hygiëne gewaarborgd.”
Een iPhone vies? Bij het voorkomen van infecties gaat het er om dat je handen schoon zijn
De 'Hygiëne in Beeld' app is ontwikkeld door het ICT-bedrijf BRAIN FORCE , Van Leest werd vanuit het Amphia Ziekenhuis gevraagd om mee te werken. Op wat voor innovatieve manier kun je registratie sneller laten verlopen, daar draaide het om. “We hebben meerdere brainstorm sessies gedaan. Kun je een app ontwikkelen om papierwerk te voorkomen? Uit welke onderdelen moet zo’n app ontstaan? Wat kun je registeren? Voor welke afdeling zou zo’n app uitkomst bieden? We zijn binnen infectiepreventie begonnen met persoonlijke hygiëne omdat de registratie daarvan nog vrij simpel is. Er bestaan duidelijke regels die voor iedereen in het ziekenhuis gelden en je kunt de vragen eenvoudig met 'ja' en 'nee' beantwoorden.”
Vorig jaar is het Amphia Ziekenhuis begonnen met de pilot en die is goed verlopen, aldus Van Leest. “Iedereen van onze afdeling – we zijn met z’n zessen in totaal, plus secretariële ondersteuning en researchmedewerkers – kan met de app werken. We zijn dan ook allemaal nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van de app: toen het prototype er eenmaal was hebben mijn collega’s en ik rondgelopen over de afdeling om de app te testen. Dit werkt wel, dit werkt niet, dit moet anders etc. Dat is dan ook de kracht van de app: hij is heel gebruiksvriendelijk – je hebt geen uitleg nodig om met de app te werken.” Van Leest en haar collega’s merken dat er soms door tijdsgebrek minder rondes over de afdelingen gemaakt kunnen worden. “De app vermindert in feite de tijd die je daar aan kwijt bent, maar we zouden er nog wel wat meer gebruik van mogen maken.”
Demo apps in andere ziekenhuizen
De app is een investering van zowel BRAIN FORCE als het Amphia Ziekenhuis: vanuit het ziekenhuis werd er tijd in gestoken, door BRAIN FORCE werd het benodigde geld voor ontwikkeling vrijgemaakt. Het Amphia Ziekenhuis heeft de eerste ‘Hygiëne in Beeld’ app – met eigen logo en huisstijl en gekoppeld aan het interne wifi-netwerk – maar de app zou ook in andere ziekenhuizen ingezet kunnen worden. Daar is BRAIN FORCE inmiddels ook mee bezig: de eerste demo apps zijn al uitgezet in andere ziekenhuizen.
Uiteindelijk moeten apps door het hele ziekenhuis heen werkzaamheden vereenvoudigen
Op dit moment wordt er binnen het Amphia Ziekenhuis druk nagedacht hoe het idee van de ‘Hygiëne in Beeld’ app ook op andere afdelingen ingezet kan worden. “Het grote voordeel van zo’n app is snelle registratie, snelle terugkoppeling naar een afdeling en toegang tot een centrale database waarin je eenvoudig trends in beeld kunt brengen.” Op alle afdelingen waar korte eenvoudige handelingen of zorgtaken geregistreerd worden, zou volgens Van Leest de app ingezet kunnen worden. “We werken daarvoor samen met de ICT-afdeling: we kijken welke koppelingen nodig zijn, hoe we veiligheid kunnen garanderen en richten databases in. We staan nu in de eHealth startblokken, uiteindelijk moeten apps door het hele ziekenhuis heen werkzaamheden gaan vereenvoudigen.”
[accordion]
[acc title="foto credit"]http://www.flickr.com/photos/arlingtonva/[/acc]
[/accordion]
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!