Vanwege bezuinigingen in de zorg moeten ouderen en chronisch zieke patiënten steeds langer thuis blijven wonen. Gelukkig groeit het aantal innovatieve toepassingen voor de behandeling, begeleiding, monitoring en verzorging van deze doelgroep. In de reeks Innovaties voor chronisch zieken neemt TrendITion deze innovaties onder de loep. Hoe kan eHealth ouderen en chronische patiënten ondersteunen? Deze aflevering: de diabetische voet-en-schoen-app.
Jacco de Bruin is al twintig jaar orthopedisch maatschoen-maker. Het bedrijf waar De Bruin werkt, de firma George In der Maur uit Groenekan, maakt schoenen voor mensen met ernstige voetafwijkingen veroorzaakt door bijvoorbeeld reuma, klompvoet of diabetes.
"De doelgroep diabetici loopt een groot risico"
Vooral de doelgroep diabetici loopt volgens De Bruin een groot risico. “Mensen met diabetes hebben verminderd gevoel in hun voeten en last van een mindere doorbloeding. Als ze hun voeten beschadigen, voelen ze dit vaak niet of ze komen er pas later achter. Dankzij die verminderde doorbloeding geneest zo’n wond vervolgens slecht. En als een wond niet goed geneest en gaat ontsteken, bestaat de kans op amputatie. Wij maken schoenen voor mensen waarvan de tenen, delen van of zelfs gehele voet als gevolg van zo'n ontsteking zijn geamputeerd.”
De diabetische voet-en-schoen-app
De Bruin is regelmatig in het ziekenhuis te vinden om samen met een revalidatiearts of chirurg patiënten te informeren over de voor hen op maat gemaakte schoenen. “Als een diabetespatiënt eenmaal toe is aan een orthopedische maatschoen, dan is het nog steeds van groot belang dat zo’n patiënt verstandig met zijn of haar voeten en schoenen omgaat. Meestal is een wond pas net genezen en is goede verzorging van de voet cruciaal. Hoewel we ons verhaal soms wel tien keer moeten vertellen nemen we dit informeren en instrueren erg serieus, want je hoopt op die manier klachten met mogelijk ernstige gevolgen te voorkomen.”
Vanuit de behoefte en noodzaak om patiënten goed te informeren ontwikkelt De Bruin de diabetische voet-en-schoen-app. “Ik besloot eerst eens in de App stores rond te kijken. Er zijn duizenden apps voor diabetes patiënten, maar die gaan allemaal over insuline, voeding en beweging. Een app gericht op de voetverzorging van diabetespatiënten bestond nog niet.”
De app is onder meer bedoeld om diabetespatiënten te laten wennen aan hun nieuwe schoenen. “Als ik nieuwe schoenen koop moet ik ze meestal nog even inlopen. Dat doe ik door ze iedere dag een paar uur langer te dragen, totdat ze uiteindelijk comfortabel zitten. Een diabetespatiënt mist gevoel in de voet en zal daardoor niet merken of de schoen eigenlijk te smal of te klein is, of dat er een haakje of randje niet goed zit. Het gevolg is dat ze gewoon met die schoen gaan lopen zonder er erg in te hebben dat ze hun voet weer beschadigen. En dat brengt je weer terug bij af.” De app heeft een wekker-functie die dragers eraan herinnert dat ze de eerste dag hun schoenen één uur aan mogen, de dag erop twee uur, de dag erna drie uur enzovoort. De app helpt met informeren over het juiste gebruik van de orthopedische schoenen.
De app helpt met informeren over het juiste gebruik van de orthopedische schoenen
“Als je via een app dan toch diabetespatiënten kunt bereiken, dan zijn er natuurlijk nog meer relevante dingen die je aan zo’n app toe wilt voegen. Bijvoorbeeld een handige lijst met contactpersonen. Als diabetespatiënt ga je regelmatig van arts naar arts: de gipskamer, de wondverpleegkundige, de pedicure, de revalidatiearts. Het is praktisch om deze contactinformatie bij de hand te hebben zodra een probleem zich voordoet. Als een patiënt bijvoorbeeld een schuurplek op de teen ontdekt, kan hij aan de hand van een foto en beschrijving in de app achterhalen naar welke zorgverlener hij toe moet. Als een diabetespatiënt met een ontsteking aan de voet bij de huisarts aankomt, dan is het eigenlijk al te laat. Met een ontsteking bij een diabetes-voet moet je direct naar de eerste hulp of revalidatiearts. Kortom, die lijntjes moeten kort en duidelijk zijn.”
Eerste ervaringen met de app
De diabetische voet-en-schoen-app is voor iedereen gratis te downloaden in de Appstore. Daar hebben de makers bewust voor gekozen. “We investeren in goede schoenen, we investeren in de spreekuren die we bezoeken, de folders die we daar aan patiënten uitreiken. Dan kun je ook in zo’n app investeren. Onze schoenen moeten voor honderd procent deugen, dus moet de informatievoorziening daarom heen dat ook doen. We zien te vaak dat mensen toch niet goed opletten of te lang wachten met naar de dokter gaan, met de meest nare gevolgen.”
Diabetes-patiënten zijn niet de enige doelgroep van de app. “We zijn er inmiddels wel achter gekomen dat de meest kwetsbare groep patiënten ook de mensen zijn die de minste zorg aan hun voeten besteden. Daarnaast is deze groep vaak niet uitgerust met tablets of smartphones.” Ook mantelzorgers als partners en (klein)kinderen weten de weg naar de diabetische voet-en-schoen-app te vinden. “Daar hadden we aan het begin niet aan gedacht, maar zij zijn misschien nog wel een belangrijkere doelgroep. Mantelzorgers vinden het niet alleen prettig om via de app alle belangrijke nummers bij te hand te houden, maar kunnen de app ook gebruiken bij het ondersteunen en verzorgen van hun partner, vader of moeder.”
Van revalidatieartsen door heel Nederland hoort De Bruin ook positieve geluiden over de app. “Deze artsen zijn erg blij dat er eindelijk een compleet hulpmiddel is in de informatievoorziening naar hun cliënten. Ik kom jaarlijks in tientallen ziekenhuizen, maar nergens is er echt goede informatie over voet- en schoenverzorging voor diabetespatiënten te vinden.
"Ik kom jaarlijks in tientallen ziekenhuizen, maar nergens is er echt goede informatie te vinden"
Daarnaast vinden de artsen het een pre dat de app eenvoudig in het gebruik is en er geen ingewikkelde implementatietrajecten aan het gebruik vast zitten. De app is niet gekoppeld aan een ziekenhuisinformatiesysteem, het is alleen een kwestie van downloaden en in gebruik nemen.” Om ook de patiënten zonder smartphone te kunnen bereiken heeft De Bruin de informatie uit de app in een folder uitgebracht. “Daar staan evengoed alle tips in. Patiënten kunnen zelf de nummers van hun zorgverleners invullen, zodat ze alle informatie bij de hand hebben.”
Beenprothese
Momenteel is De Bruin in gesprek met een professor die hem verzocht heeft ook een app voor mensen met een beenprothese te ontwikkelen. “Die mensen hebben dezelfde problemen met inlopen, drukplekken en verminderd gevoel. Het wordt dus dezelfde app, alleen dan gericht op die doelgroep.” Daarnaast laat de schoenmaker weten ambities te hebben om de app ook naar het Engels te vertalen. “Er zijn dertig miljoen diabeten in Amerika, het zou mooi zijn als we daar ook van betekenis konden zijn.”
Benieuwd naar meer innovaties voor chronisch zieken?
Welke innovatie voor chronisch zieken of ouderen mag volgens u niet ontbreken in deze reeks artikelen? Geef het door aan Karin Oost via oost@nictiz.nl
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!