Wie terugkomt van Exponential Medicine in San Diego kan er niet omheen: technologie en vooral informatietechnologie speelt de komende jaren een nog belangrijkere rol in de zorg dan nu. Zorginstellingen kunnen zich hierop nu al voorbereiden. Johan Krijgsman, manager monitoring en TrendITion bij Nictiz, gaat op een aantal van die ontwikkelingen in.
Exponential Medicine is een jaarlijks congres van de Singularity University over de nieuwste technologische ontwikkelingen in de zorg. Daarbij gaat het natuurlijk niet alleen over gadgets, maar voor wie daarvan houdt, is zo’n congres meteen geslaagd: virtual reality brillen, robotjes, zelfmeetapparaten en dergelijke kun je allemaal testen. Met de de virtual reality bril Oculus Rift vlieg je door het menselijk lichaam om botstructuren of het colon in een 360-graden-beeld te bewonderen. Dit voelt zo echt dat je je ergens aan wilt vasthouden als je een beetje last hebt van hoogtevrees. Medische studenten zouden met de Oculus Rift een stuk makkelijker de structuren in het menselijk lichaam kunnen begrijpen dan met plaatjes in een boek.
Door deze ontwikkeling komt het medisch laboratorium straks bij je thuis
Een ander voorbeeld is de Muse, een van de eerste breinsensoren voor consumenten, waarmee je je EEG kunt meten en je breinactiviteit kunt visualiseren op de smartphone. Het idee erachter is dat als we bewust zijn van onze breinactiviteit, we die beter zouden kunnen leren controleren. Scanadu, het apparaatje dat (ondermeer) de bloeddruk meet zonder dat daarvoor nog een manchet of vingerklem nodig is, komt binnenkort met de eerste publieksexemplaren op de markt. Ook een snelle urine-analyse is eenvoudig met de producten van Scanadu. Door deze ontwikkeling komt het medisch laboratorium straks bij de mensen thuis.
Big Data
Big data was een van de grote thema’s van het congres. Nu al worden enorme hoeveelheden medische data, bijvoorbeeld beeldmateriaal, verzameld. Als straks genoomanalyses en genetische microbioomanalyses van individuen onderdeel worden van het zorgproces – de mogelijkheden zijn er – en er allerlei gegevens van zelfmeetapparatuur beschikbaar komen,
Moeten artsen hun praktijk aanvullen met een legertje data-analisten?
dan zijn er nog meer data om medische beslissingen op te baseren. De grote uitdaging hier is om van al die data zinvolle informatie te maken, zodat we ook weten wélke beslissingen je erop kunt baseren. Nu is nog te veel sprake van “too much data, too little information”, zoals diverse sprekers vertelden. De vraag die deze ontwikkeling oproept is wat dit betekent voor de rol van de artsen. Worden zij data-analisten? Of moeten zij hun praktijk aanvullen met een legertje data-analisten?
Big data speelt een belangrijke rol bij het leren begrijpen van de werking van ons brein. Dat leidt tot nieuwe praktische toepassingen. Voorbeelden zijn de producten van het bedrijf NeuroVigil, die worden getest om mensen met ALS de mogelijkheid te geven speciale communicatie-programma’s te bedienen met hun hersenen.
Naast big data was er veel aandacht voor de ontwikkelingen in de biotechnologie, zoals genoomanalyse en stamcellen en de mogelijkheden die deze bieden om allerlei ziekten te lijf te gaan. Uiteindelijk zou hierdoor ouderdom voorkomen kunnen worden. Biomedisch gerontoloog en bioinformaticus aan de afdeling genetica van de Universiteit van Cambridge Aubrey de Grey betoogt dat er eigenlijk maar een arbitrair onderscheid bestaat tussen verschijnselen die we beschouwen als ziekte, zoals Alzheimer, en verschijnselen die we als normale verouderingseffecten beschouwen. Willen we succesvol zijn in het bestrijden van ouderdom, zo stelt hij, dan moeten we niet wachten tot de effecten al zijn opgetreden, maar juist goed leren begrijpen hoe langzaam maar zeker schade aan het lichaam ontstaat en wat die schade kenmerkt.
Patiënten
De indrukwekkendste verhalen op medisch georiënteerde congressen komen van de mensen om wie het gaat in de zorg: patiënten. Ook op Exponential Medicine. ePatient Dave de Bronkart, onthulde op amusante wijze (“now it can be told”) dat hij ooit meedeed aan een medisch experiment met marihuana.
De indrukwekkendste verhalen komen van de mensen om wie het gaat in de zorg: patiënten
Hij kon als ervaringsdeskundige een zinvolle bijdrage leveren aan de vormgeving van de proefopstelling. Brett Bullington, een succesvolle ondernemer die na een ernstige val met zijn fiets een langdurige revalidatie doormaakte vertelde hoe sociale media en wearables een belangrijke steun bij zijn herstel vormden. Ronduit aangrijpend was het verhaal van Nigel Auckland, de ‘bionic arm man’, die na het verlies van zijn arm door een ernstig ongeluk op het werk in een schijnbaar uitzichtloze situatie terechtkwam, totdat hij een bijzondere kunstarm kreeg, die zijn leven weer kleur gaf.
Op de laatste dag van Exponential Medicine waarschuwde Marc Goodman, cybercrime deskundige, voor de duistere zijde van technologie. Hij vindt de zorgsector razend naïef over informatiebeveiligingskwesties. De sector is daardoor volgens hem een willig slachtoffer voor steeds slimmer wordende criminelen die in medische data een interessant doelwit zien. Ze kunnen hiermee eenvoudige medische verzekeringsfraude plegen of zorginstellingen chanteren. Ook zaken als pacemakers en insulinepompen kunnen tegenwoordig gehackt worden. Goodman pleit ervoor dat zorginstellingen beveiligingsrisico’s serieus moeten nemen en zich ertegen moeten beschermen.
Zorg van alle dag
Na Exponential Medicine is het voor iedere bezoeker duidelijk: er komt een stortvloed van technologische ontwikkelingen op ons af, die we een plaats zullen moeten geven in de zorg van alle dag. Daarvoor moet nog veel gebeuren.
Exponential Medicine laat zien dat de zorg verandert
Zorginstellingen moeten manieren vinden om met grote hoeveelheden nieuwe gegevens om te gaan en daaruit zinvolle informatie te halen. Ze moeten dus aan de slag met een big data-strategie. Diverse universitaire ziekenhuizen zoals het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) zijn er al mee bezig. Ter inspiratie verwijs ik naar de presentaties van het seminar medical intelligence 2014, dat recent in Utrecht werd gehouden. Exponential Medicine laat zien dat de zorg verandert. De zorg zal nog meer een door informatie gedreven sector worden.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!