SmartHealth Review: Zensorium Tinké

De Tinké is een optical sensory device – een apparaatje dat door middel van sensoren een indicatie van je fitheid en algemene gevoel van gezondheid wil geven. Door je vinger op de sensor te leggen kan Tinké je hartslag, ademhalingsfrequentie, zuurstofniveau in het bloed en hartslag variabiliteit meten. Ik testte de Tinké (overigens uitgesproken als ‘Tink’) voor iOS, maar er is ook een model voor Android toestellen beschikbaar.

Installatie

De Tinké installeren is eenvoudig, maar het neemt wel even wat tijd in beslag. Zodra je de app hebt gedownload moet je namelijk een account aanmaken om je gemeten resultaten in op te slaan (je kunt overigens ook altijd als ‘gast’ meten, dan wordt er niks opgeslagen). Er wordt echter vrij veel informatie gevraagd, van huidskleur tot leeftijd en woonplaats en uiteindelijk ook je mobiele nummer om je een authenticatie code toe te sturen om met de app aan de slag te kunnen gaan.

Om een meting te starten plug je de Tinké aan de onderkant van je telefoon in. Let op: als je een hoesje om je iPhone of iPad hebt zitten pakt hij hem niet altijd goed. Je dient dan eerst je hoesje te verwijderen. Wacht tot er een rood lampje verschijnt, dat geeft namelijk aan dat het gelukt is om verbinding te maken.

Volgens Zensorium krijg je het beste meetresultaat als je de metingen uitvoert met je duim. Je moet ervoor zorgen dat je beide openingen bedekt. Je kunt de Tinké alleen gebruiken als je stilzit, niet als je aan het wandelen bent of andere lichamelijke activiteiten uitvoert. Zensorium raadt aan om ’s ochtends meten. Hierdoor heb je een normale hartslag en een normale ademhalingsfrequentie, en die twee dingen zijn relevant voor deze fitheidstest. Verder moet je tijdens het meten praten ook even laten, want te veel geluid kan de meting verstoren.

De sensor is erg gevoelig voor licht en kan daarom alleen binnen gebruikt worden.

Mocht zelfs daar teveel licht zijn, dan kun je gebruik maken van de bijgeleverde Finger Sleeve die ervoor zorgt dat er geen direct licht meer op de sensor schijnt. Ik kreeg in het begin – toen ik de Tinké zonder hoesje gebruikte - een paar keer de foutmelding dat ik de meting opnieuw moest uitvoeren, omdat de ruimte waar ik zat waarschijnlijk te licht was. Toen ik hem onder de tafel hield werkte hij wel, maar met het hoesje eromheen hoef je dat niet meer te doen.

Je hebt geen batterijen of oplader nodig om Tinké te gebruiken, je gebruikt alleen je smartphone.

Wat kun je meten met Tinké?

Een meting met de Tinké levert mij m’n hartslag, ademfrequentie, zuurstofgehalte in mijn bloed en hartslag variabiliteit op. Voor ik echt met Tinké aan de slag ging heb ik mij wel verdiept wat die metingen precies inhouden en waar het goed voor is. In het kort:

Hartslag - Meet je je hartslag, dan meet je hoe vaak je hart slaat per minuut (uitgedrukt in bpm, beats per minute). De hartslag van een gemiddelde volwassene lig tussen de 60bpm en 80bpm. Met Tinké meet je je rusthartslag, dus je hartslag als je net wakker bent of rustig zit. Dit is namelijk een belangrijke indicator voor hoe fit je bent: hoe lager je rusthartslag is, hoe fitter je bent.

Ademfrequentie – Hoe vaak je ademhaalt per minuut is ook een indicatie van fitheid. Tinké gaat uit van een meting waarbij je zit en zo min mogelijk stress hebt (je kunt je voorstellen dat je ademhalingsfrequentie na een fikse ruzie of tijdens het sporten aanzienlijk hoger ligt). Tussen de 10 en 20 ademhalingen per minuut is een gemiddelde meting, volgens Zensorium. Hoe fitter je bent, hoe lager je ademhalingsfrequentie is in rusttoestand.

Vita-Index in Tinké app

Zuurstofgehalte in het bloed – In je bloed zitten onder andere voedingsstoffen en zuurstof. Lichaamscellen hebben die zuurstof nodig om energie uit de voedingsstoffen in het bloed te halen. Wanneer het bloed te weinig zuurstof bevat, kan dit gevolgen hebben voor alle weefsels in het lichaam. Met Tinké kun je de hoeveelheid zuurstof in je bloed, ook wel saturatie genoemd, meten. Deze maat wordt uitgedrukt in percentages. Het optimale zuurstofgehalte in je bloed ligt tussen de 95% en 100%. Hoe fitter je bent, hoe hoger dit percentage is. Volgens Zensorium moet je proberen nooit onder de 95% uit te komen.

Hartslag variabiliteit – Een hartslag is niet constant: er zit wat variatie in, ook wel HRV (heart rate variability) genoemd. Afhankelijk van bijvoorbeeld je stemming of inspanning kan die HVR veranderen. Op de site van Zensorium begrijp ik dat Tinké deze HVR meet om te kijken hoe gemakkelijk je lichaam kan aanpassen aan die veranderingen, door je hartslag en ademhalingspatronen te analyseren. Als je boos bent adem je sneller en minder diep, dus heb je een lage HRV. Als je ontspannen bent, pakt de HVR hoger uit. Het is dus als het ware een maat om te bepalen hoe ontspannen je bent.

En dan?

Tijdens het meten komt er een golvende lijn in beeld te staan, ook wel de plethysmogram genoemd. De vorm van deze plethysmogram is een belangrijke indicator van hoe accuraat de meting is. Gedurende 30 seconde moeten de golven zichzelf telkens herhalen (in nagenoeg dezelfde vorm). Als dat niet het geval is moet je de meting opnieuw doen.

Je kunt met Tinké zowel je Zen Index als je Vita Index meten. Bij de Vita Index krijg je een score op basis van je ademfrequentie, hartslag en zuurstofgehalte in het bloed. Bij de Zen Index gaat het om een wat breder begrip: je welzijn. Gedurende 60 seconde wordt je ademhaling gemeten, terwijl je je concentreert op een ademhalingsoefening op het scherm. Er verschijnen cirkels in beeld die allemaal met verschillende snelheden groter en kleiner worden. Concentreer je op de cirkel waarvan je de beweging kunt nabootsen met je ademhaling. Hou dit een minuut vol. Op basis hiervan wordt bepaald hoe ontspannen (Zen) je bent.

Zen-Index in Tinké app

Wat zegt de deskundige er van?

Maar wat zeggen deze metingen nu over je gezondheid en wat heb je er aan? Ik vroeg het aan een longarts. Met name over de nut en noodzaak van het bijhouden van het zuurstofpercentage in het bloed was zij was sceptisch.

“Een gemiddeld mens heeft een normale saturatie, als je dat niet hebt moet je naar de dokter. Er is onderzocht of het meten van de zuurstof in het bloed van een patiënt een dokter helpt in zijn besluitvorming: moet een patiënt naar het ziekenhuis of mag hij thuis blijven? Er zijn ook onderzoeken gedaan die kijken wat het betekent als je zuurstofpercentage daalt wanneer je je inspant en wat je daar dan mee moet doen. Maar dat zijn onderzoeken die je doet bij mensen met longaandoeningen, bij gezonde mensen meet je dat normaal gesproken helemaal niet.”

Volgens haar zegt de Zen-index ook niets over iemands fitheid. “Je adem snel onder controle krijgen heeft met meerdere factoren te maken, niet alleen met een goede conditie en een goed uithoudingsvermogen. Maar bijvoorbeeld ook met of je weet hoe je je adem onder controle krijgt en of je wel of geen nerveus persoon bent. Ook kunnen mensen die goed zijn in yoga hun adem goed controleren. Zo’n Zen-score hoeft dus niet per sé iets te zeggen over je algemene gezondheid.”

Volgens haar is het overigens niet verkeerd dat mensen een app of gadget gebruiken om controle te krijgen over hun ademhaling als ze daar moeite mee hebben. “Maar dat gaat uit van een probleem dat je aanpakt. Dit is het meten van gezonde mensen, daar ben ik zelf niet voor. Wat ben je aan het opsporen?”

Geen medische bedoelingen

Het commentaar van de longarts is begrijpelijk: Tinké is geen medisch hulpmiddel, en pretendeert dit ook niet te zijn. Zensorium probeert die boodschap dan ook op meerdere manieren mogelijk te maken, waaronder door deze disclaimer in de gebruiksaanwijzing op te nemen:

Warning: Tinké by Zensorium is not a medical device. The Tinké device and its associated applications should not be used to diagnose, treat or prevent any diseases or medical conditions. Always seek the advice of a qualified medical professional before making any changes to your excercise regime as doing so may cause severe harm or death.

Zeker bij gezonde gebruikers zeggen de metingen van Tinké niet zoveel en is het vooral een gadget om af en toe uit interesse te gebruiken. “Maar pas op dat je jezelf niet medicaliseert, die losse metingen vertellen je eigenlijk niets”, meent de geïnterviewde longarts.

App

Bij de Tinké hoort een mooie, overzichtelijke en moderne app. Je kunt de data die je verzamelt met Tinké overigens vrij gemakkelijk opslaan en delen. Niet alleen via sociale media, maar je kunt ook de data van je account exporteren en voor 30 dagen lang een CVS bestand maken en naar jezelf (of een dokter, familielid etc.) laten mailen.

Behaalde 'badges' en overzicht van metingen

Je kunt eenvoudig je data van een bepaalde dag terugvinden of een overzicht krijgen van je metingen over een langere tijd (weken, maanden of zelfs jaren). Zo kun je perioden makkelijk met elkaar vergelijken. Je kunt ook specifiek één van die vier parameters – hartslag(variabiliteit), zuurstof in bloed en ademhaling – bekijken.

Grappig element in de app is dat je badges kunt behalen (voor je eerste meting, voor een meting tussen 6 en 9  in de ochtend of 5 dagen achter elkaar meten) met het doen van bepaalde metingen.

Eindoordeel

De Tinké heeft een hoog gadget-gehalte, maar biedt aan gebruikers die geen longafwijking hebben in feite weinig relevante informatie. Ik mat twee weken lang iedere ochtend mijn Vita-index (dus hartslag, ademfrequentie en zuurstofindex in mijn bloed), maar merkte dat ik daar weinig uithaalde.

Het meten van hartslag kan relevant zijn, maar dan zou ik dit zelf eerder in sportverband gebruiken dan wanneer ik rustig stil zit. Af en toe vond ik het meten van mijn Zen-index wel ontspannend werken, met name omdat ik eventjes een minuut alleen op mijn adem lette en helemaal nergens anders mee bezig was.

Nog los van of de gemeten informatie mij wat zegt of niet, had ik af en toe nog wel wat problemen met de app en met het meten. Zo sloot de app een paar keer opeens tijdens een meting. Daarnaast moest ik een meting soms wel een paar keer opnieuw doen omdat de omstandigheden niet goed genoeg waren. Blijkbaar komt het af en toe wel heel nauw bij Tinké.

Onder deskundigen verschillen de mening nogal of het bijhouden van zaken als HRV en zuurstofverzadiging bij gezonde personen wel iets bijdraagt aan een gezonde leefstijl. Voor fanatieke quantified selvers is het in ieder geval een mooi uitgevoerd apparaat en ditto app. Bergbeklimmers en longpatiënten kunnen er misschien heel direct wat aan hebben, maar daarvoor moeten de betrouwbaarheid van de app en het gebruiksgemak van de metingen nog wel een verbeterslag ondergaan.

Prijs

$119,- voor de iOS versie, $129,- voor de Android versie