ETZ vermijdt onjuiste diagnose botbreuk met AI

Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg gaat als proef kunstmatige intelligentie inzetten bij het opsporen van botfracturen. Het computerprogramma BoneView analyseert in minder dan 3 minuten een röntgenfoto. Volgens het ziekenhuis wordt redelijk accuraat aangeven of iemand een botbreuk heeft opgelopen. Het ETZ hoopt dat met de proef de röntgenlaboranten, radiologen en andere specialisten meer ervaring krijgen met de betrouwbaarheid van het algoritme.

Röntgenfoto’s worden op een server geplaatst, waar het algoritme is geïnstalleerd. Die analyseert de foto en geeft aan: ‘fractuur’, ‘geen fractuur’ of ‘twijfel’. Vervolgens concludeert het AI programma in vrijwel alle gevallen of er sprake is van een fractuur of geen fractuur. Een vaste lijn geeft de breuk aan. Toch zijn er in uitzonderlijke gevallen twijfelmomenten. In dat geval plaatst de software een stippellijn op de plek waar vermoed wordt dat er een botbreuk is. Het is vervolgens aan de radioloog om meer onderzoek te doen.

Succesvolle testfase

Het computerprogramma analyseerde zo’n zeshonderd röntgenfoto’s tijdens een recente testfase. Het algoritme wist zeven botbreuken te detecteren die specialisten niet wisten te vinden met het blote oog. Daarentegen miste BoneView drie botbreuken die specialisten juist wel zagen. Mochten de resultaten uit de testfase daadwerkelijk betrouwbaar en representatief zijn, dan betekent dit volgens radioloog Erik Ranschaert van het ETZ dat BoneView op jaarbasis zo’n 360 tot 370 gemiste botbreuken kan traceren. Volgens hem is dat een aanzienlijk aantal. Het ETZ is het eerste ziekenhuis dat het algoritme inzet.  De proef gaat zo’n 3 maanden duren.

De radioloog blijft degene die een rongenfoto volledig beoordeelt. BoneView is een hulpmiddel en geen vervanging van de menselijke expertise. Volgens radioloog Ranschaert is het een utopie om te denken dat een dergelijke techniek de beoordeling van de radioloog compleet overneemt. “De uiteindelijke beoordeling van de röntgenfoto’s blijft een belangrijke taak van de specialist, die blijft eindverantwoordelijk. De veiligheid van de patiënt is in alle opzichten gewaarborgd.” Toch is hij bijzonder positief over de resultaten. Naast de radiologen zullen ook laboranten, spoedartsen, chirurgen en orthopeden zich eigen maken met de AI technologie.

Studenten en meer AI

Verschillende studenten aan de Fontys Paramedische Hogeschool in Eindhoven onderzoeken tijdens de proefperiode de invloed van AI op het werkproces van de röntgenlaboranten. De evaluaties van de studenten worden na afloop beschreven in het afstudeerproject ‘Implementatie van AI - pilot BoneView - op de afdeling Radiologie’.

Het is overigens niet het enige AI initiatief in het ETZ op het gebied van kunstmatige intelligentie. Het ziekenhuis introduceerde al de ‘Eindgebruikersgroep AI’. Die zijn verantwoordelijk voor het vormen en vastleggen van AI kennis en expertise, zijn actief op zoek naar externe partnerships, helpen zorgprofessionals met AI ideeën, toetsen voorgestelde toepassingen en zijn betrokken bij de vereisten van een ingerichte AI infrastructuur.

Franse innovatie

BoneView is ontwikkeld door het Franse bedrijf Gleamer, dat is gevestigd in Parijs. De software detecteert breuken, bloeduitstortingen, dislocaties en botletsels op röntgenbeelden. Het Franse bedrijf beweert dat BoneView  het percentage vals-negatieve uitslagen (gemiste breuken) met 30% vermindert, terwijl de leestijd afneemt. Gleamer verwijst naar onderzoeken die eerder dit jaar werden gepubliceerd (Duron et. al, Radiology 2021 en Omoumi et. al, European Radiology).

In een eerder stadium werd het computerprogramma door Franse radiologen getest. Dr. Sandrine Gaudart, radiologe bij Radiologie 92 du Sud-Ouest Parisien gaf recent aan dat BoneView nuttig is om subtiele breuken te zien op moeilijk zichtbare plekken. Ook voorkomt het dat de radioloog te snel een röntgenfoto beoordeelt, bijvoorbeeld vanwege tijdgebrek. Daarnaast biedt het hulp bij radiologen die soms een onjuiste diagnose stellen, vanwege concentratieverlies.