Blog: ben jij een leider of een volger?

Het was vorige maand twintig jaar geleden dat Windows ’95 - de eerste consumentenversie van Microsofts besturingssysteem - werd geïntroduceerd. Ter vergelijking: de eerste iPad is slechts vijf jaar oud. Onze kleinkinderen groeien op in een wereld waar een internetconnectie vanzelfsprekend is en ze zullen lachen wanneer we verhalen delen over het dagelijks opladen van je telefoon (of smartwatch). De snelheid van verandering versnelt haast exponentieel.

En tegelijkertijd is de manier waarop we gezondheidszorg leveren in de afgelopen tientallen jaren, zelfs honderd jaar, eigenlijk nauwelijks veranderd. Hoewel we duidelijk zien dat onze omgeving verandert, hebben we de neiging om bij technologische en sociaal-maatschappelijke veranderingen te denken dat het ‘onze’ banen niet snel zal aantasten, en dat wat we doen ‘zo lastig of ingewikkeld is dat het niet anders kan dan op de wijze waarop we het nu doen’.

Realisten

Apple topman Steve Jobs zei ooit: innovatie onderscheidt leiders van volgers. Een heel relevante quote, zeker wat de gezondheidszorg betreft. Want welke rol een ziekenhuis, zorginstelling of zorgprofessional inneemt, bepaalt direct de zorg voor de patiënt.

Nog los van leiders of volgers, zou ik ons - daarmee bedoel ik het Radboudumc - willen typeren als realisten. We weten niet of alles wat wij doen precies gaat werken op de manier waarop we het ons voorstellen, maar dat is precies het punt. We zijn niet stil gaan zitten totdat iemand het ons komt brengen. Afgelopen jaar heeft het Radboudumc samen opgetrokken met Philips en Salesforce om nieuwe routes naar betere gezondheidszorg te verkennen en in te slaan. Technologie biedt nieuwe opties, en geeft de mogelijkheid om problemen waar we al jaren mee kampen het hoofd te bieden.

Vorige week hebben we ons jongste project aangekondigd: een eerste stap om integrale diabeteszorg te veranderen. Samen met Philips en Salesforce ontwikkelt het Radboudumc een digital health systeem gericht op diabetespatiënten, in eerste instantie voor mensen met diabetes type 1. Het systeem bestaat uit twee onderdelen: een zelfmanagement app en een online community. Zowel de app als de community draaien op Philips HealthSuite, een open, cloud-gebaseerd zorgplatform waar persoonlijke gezondheidsdata (al dan niet ingevoerde data door de patiënt dan wel uit connected devices van allerlei leveranciers) gecombineerd kunnen worden met ICT-systemen van dokters en andere zorgaanbieders. Patiënten zijn vanaf de start betrokken geweest bij de ontwikkeling.

F0to: Annemiek Mommers

De rol van UMC’s

Het Radboudumc heeft een lange weg achter zich. Onze geschiedenis tekent de behoefte om open te staan voor onze omgeving en daaruit de noodzaak om te innoveren. In de loop der jaren is ons ziekenhuis een plek geworden waar gesproken en gediscussieerd kon worden over de manier waarop het ziekenhuis gerund werd, en waar ruimte is om te experimenten. We (her)ontdekten de patiënten, begonnen écht naar hen te luisteren en hen als partners te zien. Zo kwamen we gaandeweg achter

de echte behoeftes van patiënten en konden wij deze verlangens en ideeën meenemen in ons werk. Er werden gedurfde keuzes gemaakt, op het gebied van ICT of transparantie bijvoorbeeld. Maar niet zonder reden: wij willen als ziekenhuis een impact maken op het leven van mensen. Niet voor niets is het motto to have a significant impact on health(care).

Ik ben dan ook van mening dat universitaire medische centra (UMC’s) een leidersrol in moeten nemen, daar zijn ze tenslotte ooit voor op gericht: om door wetenschap onderbouwde nieuwe oplossingen te ontdekken, en die expertise en oplossingen in de zorg en in opleidingen te implementeren. Samen met ons netwerk en onze patiënten kunnen we bergen verzetten.

Wie bent u liever?

Je weet wat ze zeggen binnen de sportwereld: het is eenvoudiger om aan de top te komen, dan daar te blijven. We zullen als UMC’s discussies moeten blijven voeren over de manier waarop we dingen nu doen. We zullen ons bewust moeten blijven van de mogelijkheden om dit te verbeteren en moeten bekijken of technologie als hulpmiddel (niet als doel op zich) ons daarbij kan helpen.

Als wij de rol van leiders op ons nemen, dan zullen wij degene zijn die straks samen met de ondernemers en innovatieve bedrijven uit andere sectoren aan het stuurwiel zitten. Als we echter níets doen en wachten cq. volgen, dan kiezen we er bewust voor om vandaag niet nóg beter te willen zijn dan morgen. Dan zullen we altijd achterlopen in wat we onze patiënten aanbieden, of zelfs constateren dat anderen onze rol over nemen (denk in dit kader eens aan Uber).

Nee, als leiders weten we niet wat er allemaal op ons pad zal komen. En ja, we zullen misschien dingen moeten doen die we nog nooit hebben gedaan. Maar als het puntje bij paaltje komt, wie bent u dan liever? Een leider of een volger? Ik heb mijn keuze wel gemaakt!