Tien ondernemers uit binnen- en buitenland zijn geselecteerd om mee te doen aan Rockstarts accelerator, een groeiprogramma voor digital health bedrijven. Voor dit tweede programma zijn maar liefst acht internationale startups geselecteerd, onder andere uit de Filipijnen, Zambia en de Verenigde Staten. Met Nederland als uitvalsbasis en Europa als potentiële afzetmarkt, proberen deze startende ondernemers om een business op te bouwen. SmartHealth spreekt deze week met Wouter Heijnen van Totem Open Health.
Stel, je wil als onderzoeker aan een universitair medisch centrum of zorginstelling onderzoek doen naar een groep patiënten, en daarbij onder andere hun beweeggedrag en hartslag meten. Welke medische apparatuur of bewegingssensor kies je voor dat onderzoek? Welke afspraken maak je met leveranciers van die wearables en apparatuur over de verzamelde data? Geen eenvoudige vragen.
De startup Totem Open Health wil een oplossing bieden. Het bedrijf ontwikkelde een betaalbare bewegingssensor en ECG-sensor, voor een elektrocardiogram oftewel een hartritme-filmpje. Die sensoren kunnen onderzoekers inzetten voor hun studies. Naast de hardware is Totem ook een softwareleverancier, die apps maakt voor onderzoekers, zorginstellingen en andere organisaties.
Data verzamelen
Als je als onderzoeker gekozen hebt voor de software van een commerciële leverancier van medische apparatuur en consumentenproducten, is de kans groot dat de verzamelde data niet volledig in jouw bezit komen. De oprichters van Totem geloven dat de data die hun wearables verzamelen, niet opgesloten moeten worden in één database, maar dat hun klanten zelf moeten kunnen kiezen hoe ze data verzamelen, bewaren en gebruiken.
De basis van Totem ligt in een R&D project van het bedrijf Tweetonig, die als tegenpool van de gesloten wearables een open variant wilden ontwikkelen. Door de positieve reactie uit de markt, is in 2016 het bedrijf Totem opgericht door Stefan van Damme en Wouter Heijnen. Van Damme werkte als investment analyst bij de De Friesland Participaties en Heijnen werkte voorheen als strateeg bij verschillende digitale communicatie bureaus. Beide zijn nu fulltime bezig met Totem.
"We willen onderzoekers de vrijheid geven om ruwe data te verzamelen en te bewerken"
“Apps en wearables spelen steeds vaker een rol in zorgprocessen en onderzoek. Maar we missen open systemen die onderzoekers, studenten, ondernemers en softwareontwikkelaars de vrijheid geven om ruwe data te verzamelen en te bewerken. Totem ontwikkelt betaalbare sensoren om onderzoek mee te doen, en helpt klanten om de data die verzameld wordt zo goed mogelijk te gebruiken, door algoritmes te ontwikkelen en testen, en apps te maken”, aldus Heijnen.
Het nieuwe goud
In een tijdperk waarin data het nieuwe goud is en bedrijven al Amazon, Facebook en Google de Fortune500 lijst van grootste bedrijven wereldwijd aanvoeren, is de filosofie van open systemen aantrekkelijk – en tegelijkertijd ook een lastige route. Heijnen: “Bedrijven en organisaties moeten data van de apparaten die ze gebruiken makkelijk kunnen opslaan, delen met gebruikers (patiënten) en delen met derden, die data weer kan hergebruiken. Vandaar de naam Totem Open Health. Wij zijn Totem als een open source bedrijf, wat we maken, delen we met onze community.”
Heijnen gelooft in de open source gedachte. Maar zo ver is zijn bedrijf nog niet – en de vraag is of open source software en wearables van de grond gaan komen in de zorgsector. Er zijn voorbeelden van open source platformen die ook voor zorgprojecten kunnen worden gebruikt, zoals Wevolver, maar die richten zich vooral op hardware (3D printen, robots).
3D-geprinte InMoov robot via open source platform Wevolver
Kroonjuwelen
De marktleiders op het gebied van sensoren en wearables beschouwen hun algoritmen, om de ruwe data van sensoren om te zetten in bruikbare informatie, als hun kroonjuwelen. Apple, Fitbit, Garmin of Polar proberen elkaar voortdurend te overtroeven door met een steeds grotere precisie jouw beweging, sport, slaapkwaliteit of rusthartslag te kunnen presenteren. Maar dat doen ze met geheime, bedrijfseigen software en de miljarden datapunten van de gebruikers van hun wearables. Om open source te worden zou de broncode van de apps die Totem (in opdracht) maakt openbaar moeten worden, zodat andere softwareontwikkelaars of onderzoekers hierop verder kunnen bouwen. De hoop is dat die community uiteindelijk net zo’n goede software en algoritmen zal ontwikkelen als de R&D afdelingen met honderden medewerkers van bedrijven als Apple, Fitbit of Samsung.
De marktleiders op het gebied van sensoren en wearables beschouwen hun software en algoritmen als hun kroonjuwelen
Zelfs al wordt Totems software open source, klanten overtuigen dat ze de ruwe data van hun onderzoek voor externen beschikbaar moeten stellen, zal daarnaast ook overtuigingskracht kosten. Ook al wordt er in breder Europees verband steeds vaker gesproken over de noodzaak om onderzoeksdata te delen.
Volgens Heijnen is de tijd rijp voor een bedrijf als tegenpool van de gesloten systemen van grote internationale spelers. “Al die systemen zijn “black boxes”: leveranciers zitten op hun data en algoritmes en je mag en kunt niet zien wat er daarmee gebeurt. Daar willen wij verandering in brengen.”
Stress meten
Inmiddels is de startup een aantal concrete projecten gestart. Bij de TU Delft, het Universitair Medisch Centrum Groningen en bij het Radboudumc worden studies gedaan waarbij de hardware van Totem wordt ingezet. En afgelopen week kondigde Totem aan samen te gaan werken met Movir, een arbeidsongeschiktheidverzekeraar, om stress-klachten bij medewerkers in kaart te brengen en hopelijk te reduceren. “Op basis van data uit ECG-sensoren die Totem gebruikt, kan de mate van stress gedetecteerd worden. Een algoritme en een nog te ontwikkelen app moeten uiteindelijk de gebruiker aansporen om tijdig hulp te zoeken, zodat burn-out voorkomen kan worden”, aldus Heijnen.
"open" en 'noodzaak om te delen' zijn veelbelovende principes, doch enkel houdbaar als we er ook in slagen om iedereen die een wezenlijke bijdrage levert aan toegankelijke, betaalbare, kwalitatieve gezondheid en preventie (met name dus ook aan kwalitatieve gezondheidsdata) naar verhouding te compenseren voor de geleverde inspanning: patiënten, hardware en software ontwikkelaars en fabrikanten, service providers, health & care providers, research, pharma, ...
Dat klopt Johan, maar de openheid moet er vooral voor zorgen dat kennis niet opgesloten zit in systemen en veel tijd wordt besteed aan dezelfde onderzoeken/ontwikkelingen. Eerlijk belonen moet altijd, dat staat openheid absoluut niet in de weg.
Hoe gebeurt dit dan in de praktijk? Hoe wordt bvb de patiënt eerlijk en in verhouding beloont voor het aanleveren van zijn kwalitatieve gezondheids-meetgegevens uit de zorg- en uit de thuisomgeving tov de gegenereerde meerwaarden voor andere actoren?
Dat gebeurt nu (naar mijn weten) nog niet. Daarom ..
Inderdaad, maar wat bedoel je met : Daarom ...
Daarom doen we wat we doen. En het is zeker niet in kannen en kruiken, er is nog veel werk te doen en een attitude verandering is daarin een goede start.
Hoe willen jullie de nodige attitudeverandering bewerkstelligen en bij wie? Wat doen jullie nu al, of plannen jullie te doen om de patient te belonen voor het aanleveren van zijn kwalitatieve gezondheids-meetgegevens?
Laten we het gesprek een keer voeren, maar dan met een koffie: volgens mij hebben we (deels) dezelfde ambitie en weten we beide dat er nog veel gedaan moet worden en ik denk dat we er in een online vraag-en-antwoord ronde niet komen.
Wouter, Johan,
Aan dat gesprek doe ik graag mee. Als bestuurslid van de (NL) stichting MDOG, Mijn Data Onze Gezondheid, ben ik precies bezig met de attitudeverandering waar jullie over spreken. Ik werk vanuit patientbelang. Ik ben van daaruit op zoek naar open wearables en heb het vermoeden dat wij elkaar prima aanvullen. Keertje praten?
In samenwerking met Universiteit van Edinburgh brengt Actiaal de RESPECK sensor en app naar de markt, die ademhalingsritme, longvolume en activiteit van het menselijk lichaam continu meet. De gevolgde pilotprojecten voor validatie zijn tot dusver uitsluitend klinisch. Reageren? Eric Hamers, Actiaal, info@actiaal.nl
Hi Eric, mooi project! Lijkt me mooi om de algoritmes te delen om verder op door te bouwen zodat er niet op meerdere plekken aan een zelfde algoritme gewerkt hoeft te worden.
Wouter, hoe denk jij dan over IPR?
Dat als de focus ligt op afschermen we niet zo snel vooruit komen als mogelijk is. Maar dat is natuurlijk een makkelijk antwoord op een nogal brede vraag, waarvan ik niet weet wat exact je vraag is. Er is veel over geschreven, en er zijn 1000 meningen over het wel of niet opensource maken van kennis en hoe dat zich dan verhoudt tot IPR en vooral het maken van een business case. Ik kreeg onlangs de link naar goede podcasts (dank aan Bart Collet), wellicht geeft dit deels antwoord op de vraag: https://soundcloud.com/a16z
Inderdaad eeuwige discussie over verdienmodel en IPR, zeker in opkomende markten. Om met beide benen op de grond te blijven wil ik je graag adviseren om contact te leggen met het Hospital@Home programma van VitaValley en Actiz.