Drie vragen aan: Cardioloog Janneke Wittekoek

In onze nieuwe interviewrubriek ‘Drie vragen aan…’ stellen we telkens drie dezelfde vragen over zorg, innovatie en technologie aan prominente figuren uit de wereld van de gezondheidszorg. Dit keer: Janneke Wittekoek, cardioloog, gezondheidswetenschapper en ondernemer.

Wittekoek is CEO van HeartLife Klinieken en expert op het gebied van het vrouwenhart en leefstijl. Ze zet zich in om het bewustzijn rondom het vrouwenhart te vergroten, aangezien hartklachten bij vrouwen vaak anders presenteren dan bij mannen en daardoor soms worden gemist.

Vraag 1: Wie of wat heeft je geïnspireerd om in de zorg te gaan werken?

Dat is eigenlijk begonnen met een fascinatie voor het menselijk lichaam. Thuis hadden we een speciale editie van een encyclopedie die over het menselijk lichaam ging. Het was mijn favoriete boek. Ik was ook gek op biologielokalen. De potten met beestjes en organen op sterk water hadden iets magisch en ik genoot van de wondere wereld onder de microscoop; van het uienrok tot het later serieuzere werk als een doorsnede van een dichtgeslibde kransslagader. Ook ziekenhuizen hadden een aantrekkingskracht op me. Was altijd nieuwsgierig naar wat die mensen nou toch allemaal hadden. Later wilde ik mensen beter en gezonder maken. Dat is tot op de dag van vandaag mijn missie.

Vraag 2: Welke innovatie of ontwikkeling in de zorg heeft volgens jou de grootste impact gehad op jouw dagelijks werk en waarom?

Ook al is het een relatief oude innovatie heeft het in mijn dagelijkse zorgpraktijk nog steeds grote impact: echocardiografie. Dat werd in de jaren vijftig van de vorige eeuw uitgevonden. Tot op de dag van vandaag worden de echomachines verbeterd waardoor je veel details kan zien. In mijn praktijk is echocardiografie een heel belangrijk onderdeel van het diagnostisch traject en wordt nooit overgeslagen. Het samen kijken naar het hart van de patiënt heeft een groot psychologisch effect. Het kan kracht bijzetten ter geruststelling als je zelf ziet hoe goed het hart zijn werk doet en het kan bijdragen in belangrijke gedragsveranderingen die noodzakelijk zijn om het hart te verbeteren als er afwijkingen zijn. Bovendien vind ik het heel belangrijk dat de patiënt zelf zijn of haar hart ziet en begrijpt hoe het werkt. Dat is de basis voor een goede behandeling. Iedereen krijgt van mij een mini-college over de wondere wereld van het hart!

Vraag 3: Hoe zie jij de rol van technologie (zoals AI) in de toekomst van de zorg, en wat moet er gebeuren om die toekomst vorm te geven?

Kunstmatige intelligentie (AI) speelt een steeds grotere rol in de cardiologie. Tijdens het groot Europese cardiologie congres was het ook een belangrijk topic. Het is wel een heel breed begrip dus als we praten over AI in de cardiologie is het goed om dat te nuanceren. Praat je over diagnosestelling o.b.v. grote datasets van verschillende beeldvormende technieken? Of heb je het over de toepassingen van ChatGPT als je wetenschappelijke artikelen schrijft of bronnen zoekt.  Met andere woorden AI-algoritmen kunnen worden gebruikt om medische beelden, zoals echo’s en MRI-scans, sneller en nauwkeuriger te analyseren, afwijkingen te identificeren in ecg’s en zelfs om patiëntgegevens te combineren voor risicovoorspelling. Dit zal uiteindelijk leiden tot snellere diagnoses en waarschijnlijk efficiëntere workflows. Als groot voorstander van persoonlijke geneeskunde waarbij er echt aandacht is voor het individu en zijn of haar probleem hoop ik dat we AI gaan toepassen in een ‘blended care’-formule waarbij ons eigen denken en handelen nog steeds het belangrijkste is maar waar we goed geholpen worden door de techniek. Er zijn nog wel wat aandachtspunten en uitdagingen die moeten worden uitgezocht om het veilig in te zetten in ons vak.

Denk aan:

1. Datakwaliteit en bias: Algoritmen moeten worden getraind op diverse en representatieve datasets om oneerlijke resultaten te voorkomen.
2. Transparantie en uitleg: Artsen en patiënten moeten begrijpen hoe AI tot een beslissing komt, zodat er vertrouwen is in de technologie.
3. Integratie in de klinische praktijk: Het is belangrijk om AI te zien als hulpmiddel en niet als vervanging van artsen. De combinatie van AI en klinisch oordeel blijft cruciaal.
4. Ethische richtlijnen: Regelgeving moet waarborgen dat AI de privacy respecteert en uitsluitend wordt gebruikt voor het verbeteren van patiëntenzorg.

Deze vier punten worden genoemd door ChatGPT biecht ik graag op, maar waar ik het zeker mee eens ben. Zo zie je maar weer dat AI gelukkig ook zelf kritisch is! Ik denk, en ik hoop ten zeerste dat de menselijke maat, de empathie, het face-to-facecontact nooit verloren gaat. Nog iedere dag gebruik ik al mijn zintuigen om een compleet beeld te krijgen van de patiënt en hem of haar geheel persoonlijk te behandelen, niet volgens een protocol of een algoritme.  Maar ja dat is dan ook mijn passie en hopelijk wordt dat nooit ‘ouderwets’!