Nederlands app Untire opgenomen in nationale Britse zorgapp-bibliotheek

Terwijl de rituele discussie over onveilige gezondheidsapps - ditmaal via de NOS - weer zijn halfjaarlijkse nieuw leven werd ingeblazen, liet de Nederlandse appmaker TiredofCancer weten dat zijn Untire app voor (ex)kankerpatiënten die worstelen met vermoeidheidsklachten is goedgekeurd door de app library van de Engelse Nationale Gezondheidsdienst NHS.

De NHS wil met zijn app bibliotheek gebruikers van zorgapps meer zekerheid bieden dat deze voldoen aan een set minimumeisen op gebieden als klinische veiligheid, privacy en gebruiksgemak. De digitale poot van de NHS ontwikkelde daarvoor de zogeheten Digital Assessment Questions (DAQ) genoemd. De DAQ is onderverdeeld in negen thema’s, waaronder veiligheid, interoperabiliteit, klinische effectiviteit en privacy.

Goedkeuring is "noodzakelijk" voor Britse zorgmarkt

De Britse app site wordt volgens Atse Aukes, head of product bij TiredofCancer, door veel Engelse zorgprofessionals bezocht en geldt als belangrijke bron voor wat ze patiënten kunnen aanraden. Volgens de Nederlandse appmaker, die al langer actief is in het Verenigd Koninkrijk, is het doorlopen van de procedure van de NHS app bibliotheek inmiddels een belangrijke voorwaarde om verdere stappen te kunnen zetten in de Britse zorgwereld. “Een aantal belangrijke potentiële partners eist dit stempel van goedkeuring en voor investeerders weegt het ook zwaar mee voor samenwerking”, zegt Door Vonk, één van de oprichters van TiredofCancer. Voor artsen en verpleegkundigen is het met deze stempel een betrouwbare oplossing om naar te verwijzen.

Door Vonk van Tired of Cancer (foto: Tjitske Sluis)

In Engeland kunnen artsen via het Appscript platform van research-organisatie IQVIA door de NHS goedgekeurde apps digitaal voorschrijven ten behoeve van bijvoorbeeld studies of pilots. Bijna 60 procent van de huisartsen in het Verenigd Koninkrijk werkt al samen met IQVIA.

NHS werkt samen met externe test-organisaties

De NHS werkt voor de evaluatie van apps nauw samen met onder meer de Britse start-up ORCHA (Organisation for the Review of Care and Health Applications). ORCHA is gespecialiseerd in het evalueren van apps en heeft ook een eigen framework voor certificering ontwikkeld. ORCHA struint de apps stores af en zoekt naar gezondheidsapps. Een groot deel daarvan komt na een automatische screening vanzelf al niet in aanmerking voor certificering, omdat elementaire zaken ontbreken, zoals regelmatige updates, duidelijkheid over de makers en een privacybeleid.

Het bedrijf ondersteunt sinds vorig jaar de NHS om apps sneller te kunnen evalueren volgens de NHS-richtlijnen en daarmee het aanbod voor de Britse consument groter en transparanter te maken. ORCHA levert ook op maat gemaakte app libraries voor bijvoorbeeld chronische ziekten of regionale samenwerkingsverbanden.

Nederland: nog geen initiatief met voldoende draagvlak en bekendheid

In Nederland ontbreekt vooralsnog een breed gesteunde openbare website die de consument behoedt voor ondeugdelijke gezondheidsapps. De VvAA wilde al in 2013 samen met KNMG “de grootste doorzoekbare database van medische apps in Nederland” gaan opzetten, maar die poging strandde. De GGD’s lanceerden in 2016 de Appstore, die consumenten de weg moet wijzen naar betrouwbare gezondheidsapps, maar dit initiatief mist vooralsnog bekendheid bij de consument.

In Leiden is het Het National eHealth Living Lab (NeLL) sinds vorig jaar medische apps wetenschappelijk aan het doorlichten, eveneens met de bedoeling om in het aanbod medische apps en websites “het kaf van het koren te scheiden en kwakzalverij de kop in te drukken.” De apps worden onderzocht door een team van, PhD's en postdocs, werkzaam in het LUMC. Dit gebeurt op verzoek van de ontwikkelaar en/of aanbieder. De door NeLL geformuleerde kwaliteitscriteria (o.a. betrouwbaarheid, onderbouwing en gebruikersparticipatie) vormen bij dit onafhankelijke onderzoek het uitgangspunt. Bij een positieve beoordeling ontvangt de tool de ‘NeLL-Compatible’ status.

Dat stempel is nu echter nog niet uitgedeeld: op de site van NeLL kun je nog geen goedgekeurde apps vinden. Er zijn al wel gesprekken geweest tussen de eerdergenoemde Britse testers van ORCHA en NeLL. Volgens Cherelle de Graaf van NeLL willen de Delftse onderzoekers niet zelf het wiel opnieuw uitvinden, en gebruik kunnen maken van bijvoorbeeld die ervaring die ORCHA in Engeland heeft opgedaan. De Graaf denkt dat de Britten op hun beurt hun voordeel kunnen doen met de wetenschappelijke validatiemethoden die NeLL ontwikkelt en de schaalvergroting in Europa.