De Nederlandse thuismarkt voor mHealth, innovatieve mobiele zorgtoepassingen, staat er goed voor. Samen met de andere EU-koplopers Denemarken, Finland, Zweden en Engeland deelt de Nederlandse markt een aantal belangrijke kenmerken die gunstig zijn voor ontwikkelaars van digital health toepassingen, zoals de acceptatie van eHealth, Internet-penetratie, het gemak om een onderneming te starten en de beperkte regeldruk. Daarmee scoort ons land dus goed in een studie die de Duitse marktonderzoeker research2guidance deze week presenteerde op een EU eHealth-congres in Riga.
Research2guidance is de initiatiefnemer van het zogeheten mHealth App Developer Economics Project, dat al meerdere jaren loopt. In dat project ondervragen de onderzoekers duizenden app ontwikkelaars, zorgprofessionals en uitgevers over de hele wereld naar hun mening over de wereldwijde en Europese markt voor mHealth toepassingen. Het aardige van dit onderzoek is dat je de mening krijgt van de app-ontwikkelaars, die in de frontlinie te maken hebben met de marktcondities in hun thuismarkt of exportmarkten.
Het aardige van dit onderzoek is dat je de mening krijgt van de app-ontwikkelaars
Voor de nieuwste EU-studie hebben de onderzoekers van research2guidance die enquête-uitslagen van 4400 ondervraagden gecombineerd met een aantal marktdimensies, die op basis van objectievere cijfers de rijpheid van de markt voor mHealth in de diverse EU-landen aangeven. Samen met de enqueteresultaten leverden deze marktscores het totaalklassement op.
De combinatie van de enquetes en de marktscores. Bron: research2guidance 2015
Die vijf onderzochte dimensies per land zijn:
- Hoe staat het met de toepassing/adoptie van eHealth?
- Hoe staat het met de penetratie van digitale technologie?
- Hoe groot is de markt voor eHealth toepassingen?
- Met welke regeldruk krijgt een uitgever van zorgapps te maken?
- Hoe gemakkelijk start je een onderneming en wat is de fiscale druk?
Enquete: Nederland scoort goed
Het spreekt eigenlijk voor zich dat van alle ondervraagden het vooral de app ontwikkelaars uit Europa waren die een oordeel konden geven over EU-landen die ze als positief beschouwen qua marktpotentie. De helft van de Europese ondervraagden kon een mening geven over andere markten dan de eigen thuismarkt. Ruim de helft (55 procent) noemt het Verenigd Koninkrijk als goede markt om te starten, maar ook Duitsland, Zweden, Nederland en Denemarken scoren in dit deel van het onderzoek goed. Duitsland dankt zijn goede positie waarschijnlijk aan de marktpotentie, maar curieus genoeg laat Frankrijk het hier afweten. Francofobie onder mHealth ontwikkelaars?
Hoe ligt Nederland bij uitgevers en app ontwikkeraars? Bron: research2guidance 2015
Bekostiging speelt relatie kleine rol
De onderzoekers vroegen aan de app uitgevers natuurlijk ook op basis van welke criteria ze bepalen of een land gunstige marktcondities heeft. De bereidheid van de zorgconsument of verzekeraars om te betalen voor nieuwe diensten speelt lang niet zo’n grote rol als je misschien zou denken.
Nederland loopt voorop met digitale zorgtoepassingen en de bereidheid van artsen om met apps te werken
Voor de appbouwers is de bereidheid van zorgverleners om aan de slag te gaan met eHealth het meest belangrijke aspect dat bepaalt of een markt aantrekkelijk is. Op de tweede plaats komt de bestaande elektronische infrastructuur: werken ziekenhuizen en huisartsen al overwegend met elektronische dossiers. Dat is logisch, want zo’n elektronisch dossier is vaak een goed startpunt voor nieuwe eHealth toepassingen, denken de ontwikkelaars.
Wat vinden mHealth ontwikkelaars belangrijk in een land? Bron: research2guidance 2015
Dus waar Duitsland vooral werd genoemd vanwege zijn grote markt, noemden ondervraagden Nederland vooral omdat wij voorlopen met digitale zorgtoepassingen, een goed klimaat hebben voor start-ups en de bereidheid van artsen om met apps te werken.
De vijf marktdimensies
Zoals gezegd leunt research2guidance niet alleen op de wat subjectievere enquêtes. Het is bijvoorbeeld denkbaar dat aanbieders hun eigen land gemiddeld positiever beoordelen. Daarom kregen alle EU-landen voor de vijf genoemde marktdimensies ook een rapportcijfer van 0 tot 1 van de onderzoekers. Voor het aspect smartphonegebruik krijg je als land een 1 wanneer je de hoogste smartphone penetratie hebt en een 0 als je de laagste acceptatie hebt, de rest zit daar tussenin. Ook in deze objectievere beoordeling is Nederland in de Top-5 te vinden (zie tabel).
Denemarken is duidelijk de koploper met een gemiddelde score van 0,75, terwijl Nederland op de vijfde plaats staat met een score die nagenoeg gelijk is aan die van Zweden, Finland en (wellicht onverwacht) Spanje. Een opvallende uitkomst is dat Duitsland - een markt die goed werd beoordeeld door de app-ontwikkelaars zelf - volgens deze marktscore ergens onderin bungelt. Kennelijk telt de aantrekkelijkheid van een grote markt voor uitgevers van apps zwaarder dan de ‘objectieve’ marktcondities.
Het klassement van de totaal scores per marktdimensie. Bron: research2guidance 2015
Denemarken rules, maar wij volgen er vlak achter
Wanneer je in de deelresultaten duikt is het geen wonder dat Denemarken bovenaan staat. Zo wisselt 91 procent van alle Deense artsen dossiers met patiëntgegevens elektronisch uit, terwijl het gemiddelde voor alle andere landen slechts 34 procent is. Elektronisch voorschrijven is ook volkomen normaal in Denemarken, maar hier scoort Nederland natuurlijk ook goed. Nederland scoort verder opvallend goed bij het gebruik van Internet door de bevolking (meer dan 90 procent) en het gebruik van smartphones en tablets (in de laatste categorie zijn we zelfs koploper, yeeeey).
Opvallend: Nederlandse zorgconsumenten betalen zelf het minst ‘out-of-pocket’ aan zorg
De aantrekkelijkheid van de markt wordt deels natuurlijk ook bepaald door de grootte van de bevolking en de zorgbestedingen. In absolute termen zijn Duitsland, Engeland en Frankrijk natuurlijk de grootste mHealth markten. Maar de Denen geven per hoofd van de bevolking volgens de onderzoekers wel het meeste uit aan zorg (6.300 dollar). Opvallend: Nederlandse zorgconsumenten betalen zelf het minst ‘out-of-pocket’ aan zorg van alle onderzochte EU-landen. In Portugal en Griekenland moet je bijvoorbeeld 30 procent van de zorg voorschieten of zelf betalen.
Netherlands: douze points
De beoordeling van de regeldruk voor mHealth toepassingen (positief en negatief) is natuurlijk lastiger te duiden dan de cijfermatige info van de andere marktdimensies. De mensen van research2guidance keken vooral naar punten als:
- zijn zaken als elektronische patiëntendossiers of elektronisch voorschrijven wettelijk verplicht?
- zijn er eHealth roadmaps of stimuleringsprogramma’s?
- is er wetgeving voor de uitwisseling van patiëntgegevens?
- zijn bepaalde eHealth toepassingen nu nog wettelijk verboden?
Op dit gebied bungelt Nederland in de middenmoot, een betere score hier zou ons direct in de top-3 hebben gestuurd. Wellicht iets om over na te denken bij VWS.
Conclusie: aan de markt zal het niet liggen
In het totaalklassement van research2guidance (enquêtes en marktscores samen) staat Nederland dus in de top-5, na Engeland, Denemarken, Finland en Zweden. Dat is niet alleen belangrijk voor lokale ontwikkelaars van apps, maar zeker ook voor buitenlandse digital health ondernemingen die moeten beslissen in welke Europese landen ze het eerste hun producten of diensten gaan introduceren.
Het rapport is goede pers voor Nederland in de richting van buitenlandse marktpartijen
Wanneer je begint in Griekenland, Polen maar ook Italië sta je volgens research2guidance al achter bij de start van de wedstrijd. Wat dat betreft is het rapport dus goede pers voor Nederland in de richting van buitenlandse marktpartijen. De vraag blijft natuurlijk of Nederlandse mHealth ondernemingen net zo veel kunnen profiteren van de ons toegedichte ideale marktomstandigheden.
Het complete rapport is te downloaden via de site van research2guidance. Wel even je e-mail achterlaten, maar het is de moeite waard.
[accordion]
[acc title="Foto credits:"]Foto van Ume Y via Flickr (https://www.flickr.com/photos/ume-y/)[/acc]
[/accordion]
wellicht ook interessant
Jan, dank voor weer een interessant en bruikbaar artikel. Het is duidelijk dat Nederland goede mogelijkheden biedt. Wat mij betreft zijn er twee belangrijke vragen voor Nederland en de verdergenoemde landen (1) Wat is de huidige 'enterpreneurial appetite' ? (1) Wat is het track-record van dergelijke ondernemingen die de afgelopen jaren zijn gestart ? Zo te zien komen deze vragen niet aan bod in het genoemde rapport. Ten slotte is het goed om te onderkennen dat de markt voor mHealth/ eHealth oplossingen (potentieel) een globale markt is, wat betreft de vraagkant (de klantgroepen), maar ook wat betreft de aanbodkant (benodigde expertise en partners). Het maakt dus misschien niet zoveel uit waar je start, als je gelijk een internationaal perspectief gaat volgen.