Lilian Beijer over de invulling van haar associate eHealth lectoraat

De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen is een associate lector eHealth rijker. Lilian Beijer, tevens beleidsadviseur eHealth in de Nijmeegse Sint Maartenskliniek, vervult per 1 juli 2015 deze functie. Het lectoraat is ingesteld door de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) in samenwerking met de Sint Maartenskliniek. Wat worden de speerpunten van Beijer binnen haar lectoraat?

Een lectoraat is een onderzoeksgroep aan een hogeschool. Een associate lector ondersteunt de hoofdlector. Beijers associate lectoraat eHealth valt onder de programmalijn Zorgtechnologie van het Lectoraat Innovatie in de Care van de HAN. “Binnen het associate lectoraat eHealth gaan we onderzoek, onderwijs en zorg combineren, om de implementatie van eHealth te bevorderen,”, zegt Beijer.

Kennisdeling staat daarbij centraal. “Het delen van kennis is belangrijk omdat eHealth bij uitstek een interdisciplinaire aangelegenheid is. eHealth raakt verschillende disciplines: van zorginhoudelijk tot ICT, privacy en wetgeving, businessmodellen en gedragsverandering bij zorgverleners en patiënten." Ook pleit Beijer ervoor om meer en op een hoger niveau kennisdeling te laten plaatsvinden tussen alle verschillende zorgpartijen, zoals de zorgverzekeraars, researchafdelingen, zorginstellingen, patiënten en sinds januari 2015 ook de gemeentelijke overheden.

Substitutie

Onderzoek is nodig om aan te tonen of een eHealth interventie effectief is. Maar minstens zo belangrijk is het aantonen of eHealth als substitutie van traditionele zorg kosteneffectief is, aldus Beijer. “Daarvoor moeten we onderzoeken of bepaalde interventies echt gebruikt worden, en zo ja, door welk deel van de patiëntenpopulatie.” eHealth moet volgens Beijer een kwalitatief gelijkwaardig product zijn - anders kan er geen sprake zijn van substitutie - waarmee efficiënter gewerkt kan worden en ook kosten worden bespaard.

De Armeo Boom is een voorbeeld van de inzet van technologie in de revalidatiezorg

Dient een eHealth toepassing de diagnostiek, behandeling of preventie, en op welke patiënten richten we ons? Die vragen zijn noodzakelijk om te stellen om de beoogde fase van het zorgproces en de doelgroep af te bakenen, meent Beijer, juist omdat eHealth  een breed begrip is. Binnen haar lectoraat is de doelgroep al bepaald. Beijer: “Het associate lectoraat eHealth vervult een brugfunctie tussen de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Sint Maartenskliniek in Nijmegen. De Sint Maartenskliniek focust zich als kliniek voor houding en beweging op drie groepen: revalidatiepatiënten, reumapatiënten en orthopediepatiënten. Voor de startfase van het lectoraat, de eerste twee jaar, is gekozen om met name te focussen op revalidatiepatiënten.”

Enthousiasmeren voor eHealth

De inzet van apps, online omgevingen, wearables en andere eHealth toepassingen kan bijdragen aan het behouden van de koploperspositie die de Sint Maartenskliniek momenteel bekleedt als kliniek gespecialiseerd in houding en beweging, meent Beijer. “Deze nieuwe vorm van zorgverlening, zoals een e-consult of bewegingstherapie via een app, biedt immers de mogelijkheid om patiënten op afstand te kunnen bedienen en online data te kunnen verzamelen voor onderzoek en verbetering van de zorg.”

Binnen het lectoraat eHealth zal Beijer zeker gebruikmaken van bestaande eHealth toepassingen. “Het is voor de implementatie van belang dat gebruikers succeservaringen hebben met eHealth. Nieuwe technologische ontwikkelingen zijn, zeker in de zorg, doorgaans lange trajecten. Je wilt als associate lectoraat de patiënten en zorgverleners snel enthousiast maken en houden. Laagdrempeligheid staat dan voorop. Als een bepaalde app of online dienst voor een andere doelgroep bewezen effectief is, zullen wij bekijken in hoeverre die dienst voor onze doelgroep toegepast kan worden. Zo kunnen we leren van de partijen die ons al voor zijn gegaan.”

Complexe ICT

Hoewel Beijer merkt dat de belangstelling voor eHealth geleidelijk toeneemt, voorziet ze nog best een uitdaging. “Als ik kijk naar de populatie van zorgverleners binnen de revalidatie, dan zie ik bij uitstek een doelgroep die graag dicht bij de patiënt staat. Dat is van origine de relatie: revaliderende patiënten worden weken, soms maanden, heel intensief behandeld. Als bepaalde onderdelen van die zorg vervangen worden door online diensten, dan krijgen zorgverleners misschien vanzelf iets minder face-to-face met patiënten te maken. Bepaalde taken die zij gewend waren om uit te voeren met of bij een patiënt kunnen bijvoorbeeld op afstand via een online consult of training gebeuren. Zo’n nieuwe manier van werken vraagt om een cultuuromslag van onze zorgprofessionals.”

Dankzij technologie kunnen patiënten ook thuis in de gaten gehouden worden of contact leggen met hun zorgverlener

Ze heeft het vertrouwen dat die cultuuromslag uiteindelijk wel gaat plaatsvinden, al zal de tijd die daarvoor nodig is verschillen van professional tot professional. “Laatst kwam er

een orthopeed naar mij toe die graag wilde proberen of hij met FaceTalk postoperatieve wondinspectie kon doen. Het leek hem wel prettig dat mensen daarvoor niet meer helemaal speciaal naar de kliniek hoefden te komen.”

Wat volgens Beijer een belangrijke rol speelt in de mogelijke versnelling in het gebruik van eHealth is het gemak waarmee digitale diensten ingezet kunnen worden. “Als de technologie wat minder complex zou zijn, dan zouden we voor mijn gevoel al verder zijn. Maar juist binnen de zorg wordt ICT extra complex, door alle wetten en regels rondom beveiliging van patiëntendata en privacy. Zorginstellingen moeten dat soort obstakels overwinnen om eHealth grootschalig toe te passen.”

Nieuwe generatie studenten

Volgens Beijer is het van groot belang dat medische studenten zo vroeg mogelijk in hun opleiding vertrouwd raken met eHealth. “Binnen het onderwijs moet zeker wat veranderen: we moeten studenten betrekken en enthousiasmeren voor deze nieuwe manier van werken met eHealth-toepassingen.” Hoewel Beijer zelf geen docent is binnen het lectoraat, wil zij een bijdrage leveren aan de inrichting van minors die binnen de hogeschool worden aangeboden.