Blog: inzetten big data maakt zorg beter

De enorme hoeveelheden anonieme zorggegevens worden niet benut, terwijl deze van grote waarde zouden kunnen zijn om de zorg effectiever en efficiënter te maken, zeggen Willem Herter en Wouter Kroese, twee deelnemers van de Nationale Denktank.

Het artsenvak is moeilijk. Iedere patiënt is uniek en het menselijk lichaam is enorm complex en onvoorspelbaar. Om te zorgen dat patiënten alleen nog maar zorg krijgen die bewezen de juiste is, wordt de zorg sinds zo’n twintig jaar steeds meer evidence based gemaakt: patiënten krijgen alleen de zorg waarvan in objectief onderzoek is hard gemaakt dat deze behandeling voor een bepaalde aandoening de beste is.

Deze onderzoeken en de richtlijnen die hieruit volgen, dekken echter niet altijd de complexiteit en variëteit van patiënten in de dagelijkse praktijk. Door complexiteit van het zorgvak en de behoefte aan op maat gemaakte ondersteuning is het voor artsen vaak onduidelijk welke behandeling voor de patiënt bij hen in de spreekkamer het gewenste effect heeft.

Wetenschap, technologie en continu opstapelende ervaring van artsen maken het mogelijk om beter te begrijpen hoe het menselijk lichaam werkt, en hoe in te grijpen als er iets misgaat. Deze toename aan medische mogelijkheden hebben naast langere en doorgaans gezondere levens echter ook gezorgd voor meer en duurdere behandelingen. De kosten van het Nederlandse zorgstelsel zijn hoog en stijgen snel, voornamelijk door de toepassing van nieuwe en duurdere interventies.

Big data

Met de digitalisering van de wereld wordt ook in de zorg enorme hoeveelheden digitale informatie verzameld waar momenteel nog weinig gebruik van wordt gemaakt, de zogenaamde big data. Als deelnemers aan de Nationale DenkTank hebben wij vijf manieren geïdentificeerd waarop big data de zorg efficiënter en effectiever kan maken. Waar er bij innovatie vaak een keuze gemaakt lijkt te worden tussen kosten drukken en kwaliteitsverbetering, lijkt de inzet van big data een weg te zijn die naar beide van deze doelen leidt. Deze blog is de eerste in een serie waarmee we inhoudelijk inzicht willen verschaffen in manieren waarop big data de zorg efficiënter en effectiever kan maken.

De analyse van anonieme zorggegevens kan er voor zorgen dat patiënten de juiste zorg krijgen, uitgevoerd door de juiste behandelaar en in de juiste behandelsetting. Verder kan big data bijdragen aan preventie, door bijvoorbeeld risico’s beter in te schatten, een gezonde leefstijl te stimuleren en epidemieën beter in kaart te brengen.

Kostenefficientie

Ook kan big data kostenefficiëntie te weeg brengen door bijvoorbeeld planning en logistiek te optimaliseren. Verder zal big data leiden tot nieuwe innovaties, bijvoorbeeld nieuwe manieren van diagnostiek of behandelingen op basis van DNA analyse. In totaal zou big data volgens de Nationale DenkTank een vermindering van de zorguitgaven teweeg kunnen brengen van zo’n 10 miljard euro per jaar.

Practice based

Wij zijn er van overtuigd dat big data artsen kan helpen om meer van elkaars ervaringen te leren en patiënten kan helpen om sneller op maat gemaakte zorg geleverd te krijgen, op basis van wat bij vergelijkbare patiënten in de praktijk bleek te helpen. Zo kan de Nederlandse zorg naast evidence based ook practice based worden.

In de volgende blogs diepen wij de vijf manieren uit waarop wij big data identificeren, en vertellen we hoe big data de zorg efficiënter en effectiever kan maken.

Willem Herter (Theoretische Natuurkunde) en Wouter Kroese (Geneeskunde en Logica) hebben als deelnemers aan de Nationale DenkTank 2014 onderzocht hoe Nederland gezonder kan worden met behulp van big data. De Nationale DenkTank is een onafhankelijk stichting die als doel heeft om de kennisverzuiling tussen wetenschap, bedrijfsleven en overheid tegen te gaan. De belangrijkste activiteit hierbij is een jaarlijkse denktank waarbij 20-25 jonge wetenschappers zich vier maanden lang storten op een complex en actueel maatschappelijk vraagstuk.