eHealth meetlat: “Mijn gezondheidsdata is van mij”

De jaarlijkse eHealth-monitor van Nictiz en Nivel laat zien wat algemene de stand van zaken is van digitale zorg in Nederland. Maar hoe eHealth-minded ben jij? Maak je gebruik van online consulten, gezondheidsapps, persoonlijke gezondheidsdossiers of wearables? Kortom: hoe scoor jij op de eHealth-meetlat van TrendITion? We vroegen het aan Jeroen Kemperman, senior manager Strategie & Business development bij zorgverzekeraar Zilveren Kruis.

 “Ik doe inderdaad een boel pushups, maar daar gebruik ik geen hippe app voor”, lacht Jeroen Kemperman. “Ik schrijf in een papieren schriftje dagelijks hoeveel pushups ik die dag gedaan heb. Ik noteer daar ook mijn hardlooptijden en - snelheden in en hou bij hoeveel baantjes ik getrokken heb of kilometers gefietst. Dat heb ik overgehouden aan de training die ik heb gedaan voor de halve triatlon."

De senior manager strategie bij Zilveren Kruis gebruikt weinig losse apps, behalve de apps die horen bij de wearables die hij gebruikt. Dat zijn er twee. “Ik draag een Jawbone UP die ik voor mijn verjaardag had gevraagd. We zijn bij Achmea druk bezig met wearables, daarom wilde ik zelf graag weten hoe zo’n activity tracker werkt. Die UP heeft me een weak spot laten zien: ik slaap te weinig.” De andere wearable die Kemperman gebruikt is een Fitbit. “Zilveren Kruis sponsort de Diabetes Challenge van de Bas van der Goor Foundation. Ik ben zelf mee gaan wandelen en heb een Fitbit gekregen die over was. Deze fitness tracker draag ik nog steeds. Handig want hij vertelt me ook hoe laat het is!”

Iedereen pakt de trap

Het nadeel van zowel de Fitbit als de Jawbone tracker is volgens Kemperman dat ze twee activiteiten die hij veel doet – zwemmen en pushups doen– niet goed meten. “Als ik een uurtje baantjes heb getrokken dan zijn alleen de stappen van en naar het zwembad goed geregistreerd.” Het voordeel is dat de beide trackers hem meer bewust hebben gemaakt van het aantal stappen dat hij per dag zet. “Ik ga gerust nog een blokje om om die 10.000 stappen te halen. Bij ons op kantoor vind je in het trappenhuis bordjes met hoeveel calorieën je hebt verbrand tijdens het traplopen. Vrijwel iedereen pakt de trap.”

Privé voert Kemperman geen metingen uit, maar op zijn werk bij Zilveren Kruis worden er periodiek professionele metingen uitgevoerd onder alle werknemers van Zilveren Kruis en daar doet hij aan mee. “In het kader van gezond ondernemen als organisatie moeten wij natuurlijk zelf af en toe een gezondheidscheck doen. Daarbij worden onder andere hartslag, bloeddruk en suikerwaardes gemeten. Als daar geen gekke dingen uitkomen, dan verander je niet snel iets. De gezondheidscheck is toch even een spiegel die je voorgehouden wordt.”

Patiënten bij elkaar brengen

Kemperman maakt persoonlijk weinig gebruik van zorg, maar geeft wel aan een groot voorstander te zijn van de gezamenlijke intelligentie en ervaringen van patiënten zoals die bijvoorbeeld worden gedeeld op ZorgkaartNederland.nl. “Reviewsites kunnen mensen helpen bij het vinden van een zorgbehandeling die bij hen past. Wat mij nu nog opvalt bij het beoordelen van de zorg is dat de focus vaak ligt op hoeveel tijd de dokter vrijmaakte voor een praatje, hoe makkelijk het parkeren was of hoe de koffie was. Uiteindelijk wil je toe naar een site die draait om uitkomsten: hoe voelen mensen zich drie maanden na hun knieoperatie, hoe mobiel zijn ze inmiddels weer? Dat is veel relevanter.”

Online communities van patiënten leveren informatie over effectiviteit en bijwerkingen

Patiënten luisteren volgens Kemperman in hoge mate naar elkaar. “Daarom werken de groeps-apps die bij wearables horen zo goed. Het is een moderne Weight Watchers of AA: je brengt mensen bijeen, die elkaar stimuleren en tips uitwisselen. Patientslikeme.com uit de VS is daar ook een prachtig voorbeeld van.”

Kemperman ziet de rol die patiënten in het leven van een andere patiënt kunnen spelen van heel dichtbij. “Mijn vader heeft een ernstige vorm van het restless legg syndrom, medisch gezien een wat ongrijpbaar fenomeen. Af en toe slaapt hij dagen niet en hij is altijd druk in de weer met medicatie. Voor hem werkt contact hebben met andere patiënten goed. Het uitwisselen van ervaringen en mensen op die manier bewuster maken welke behandelingen of medicatie allemaal mogelijk zijn is een mooie ontwikkeling en daar wordt de zorg beter van.”

Zorgdata vs. gezondheidsdata

De senior manager van Zilveren Kruis zegt niet te weten waar zijn medische gegevens te vinden zijn. “Dat is voor mij nu niet relevant, omdat er niets belangrijks in staat.” Wel maakt Kemperman een duidelijk onderscheid tussen zorgdata en gezondheidsdata. “Gezondheidsdata, de data die ik zelf in mijn dagelijks leven verzamel, is mijn data. Daarover heb ik de regie. Zorgverleners hoeven deze data wat mij betreft niet in te zien, tenzij ik specifiek advies hierover wil. Over mijn zorgdata daarentegen, zaken als diagnoses of medische onderzoeken of revalidatie onder professionele begeleiding, is wat mij betreft de zorgprofessional in de regie. Daar zou ik, als ik dat wens, wel inzicht in moet kunnen krijgen.”

De ideale wearable

De ideale wearable is er op dit moment nog niet, meent Kemperman. “Een smartwatch is nu nog vooral een smartphone om je pols. De meeste wearables zijn toys for boys and girls. Ze meten niet alles juist en bijvoorbeeld voeding moet vaak handmatig worden bijgehouden, wat redelijk kansloos is voor een langere periode. Idealiter geeft een wearable je alleen een seintje als dit nodig is. Vergelijk het met de auto: je wilt ook niet iedere dag onder de motorkap kijken of alles nog werkt, een rood lampje op je dashboard als er iets verkeerd is, is voldoende.”

Kemperman geeft zijn eHealth gebruik op dit moment een 7.5. “Ik gebruik eHealth heel praktisch. Je hoeft niet iedere dag te meten. Je meet een periode wat intensiever, krijgt inzicht over jouw gezondheid en verbeterpunten, bouwt dat in je dagelijks leven in en checkt na verloop van tijd weer eens. Inmiddels weet ik ook zonder stappenteller wel of ik min of meer die 10.000 stappen gezet heb.”