Blog: Eén diagnose is wel genoeg

Afgelopen week wilde ik een diagnose invoeren in een app waar ik mijn gezondheid in bijhoud. Maar ik wist niet meer precies wat de juiste schrijfwijze was van die diagnose: zonlichtbeschadiging of zonlicht beschadiging? Of was het aktinische keratose, of actinische keratose? Een paar kleine taalverschillen begrijpen wij mensen wel, maar computers niet. Die kunnen zelfs taalverschillen als verschillende diagnoses interpreteren.

Naarmate er meer gezondheidsapps komen die aan systemen (bijvoorbeeld ziekenhuissystemen) worden gekoppeld, wordt het niet eenduidig vastleggen van medische termen een groeiend probleem. In ziekenhuizen is het anno 2014 niet ongebruikelijk dat er bij één patiënt vier verschillende diagnoses worden vastgelegd voor, let wel, één en dezelfde aandoening. Wat stuur je dan naar de patiënt? Welke informatie zet je op de factuur?

Diagnosethesaurus

De eerste app die met een in Nederland vastgestelde lijst met mogelijke diagnoses werkt, heb ik nog niet gezien. Dat is niet vreemd: zo’n lijst bestaat namelijk nog niet. Hij is wel in de maak. Onder leiding van Dutch

Hospital Data werken ziekenhuizen, wetenschappelijke verenigingen, Nictiz en andere partijen samen aan een diagnosethesaurus waarin diagnoses eenduidig vastliggen. Makers van medische apps kunnen daarvan profiteren door de vastgestelde diagnoselijst op te nemen in hun intern medisch woordenboek. Als ik dan als patiënt ‘zonlicht beschadiging’ typ, kan de app er gelijk ‘zonlichtbeschadiging’ van maken, met tussen haakjes: actinische keratose. In het ideale geval hoef ik niets meer in te typen, want het ziekenhuis heeft de informatie al naar mijn app gestuurd. Documentatie aan de bron, daar gaat het  om.

Andere namen, dezelfde medische aandoening?

In de ideale situatie documenteert de specialist meteen na mijn consult de diagnose 'actinische keratose' in het elektronische patiëntendossier (EPD) van het ziekenhuis en stelt die vervolgens beschikbaar via mijn persoonlijk gezondheidsdossier (PGD) of ziekenhuisportaal. En wat verschijnt er dan in het scherm? ‘Zonlichtbeschadiging (actinische keratose)’, inclusief een link naar de informatiepagina hierover op de website www.huidarts.info, van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV).

Op de factuur na mijn behandeling vind ik dezelfde termen terug als ik van mijn specialist gehoord had en in mijn persoonlijke gezondheidsdossier heb staan. Ik kan zo eenvoudiger vaststellen of ik al dan niet een correcte rekening krijg.

Lijst met diagnoses

Zo’n lijst met eenduidige diagnoses klinkt simpel en efficiënt. En dat is het in feite ook. Maar de weg erheen is dat niet bepaald. Om zover te komen moet er nog het een en ander gebeuren. In het voorbeeld

van de diagnose ‘zonlichtbeschadiging’ zal de NVDV deze zomer nog een lijst met diagnoses vaststellen. Eventueel wordt ervoor gezorgd dat aan de medische termen ook patiëntvriendelijke termen worden gekoppeld, zodat een patiënt ingewikkelde medische termen ook begrijpt. Eventuele synoniemen worden gelijk toegevoegd. Met het oog op de facturatie kunnen die termen meteen worden voorzien van de juiste afleiding naar de administratieve codes.

Met deze set aan diagnoses met synoniemen kunnen de bouwers van EPD’s en PGD’s aan de slag.  Omdat zij in hun programmatuur dezelfde termen en codes gebruiken, worden de medische termen in de verschillende programma’s bij verschillende zorginstellingen op dezelfde manier gebruikt. ‘Eenheid van taal’ noemen we dat.

Eenheid van taal: bedoelt de arts hetzelfde als de zorgverzekeraar?

Wat levert eenheid van taal op?

Voor mij als patiënt betekent eenheid van taal dat ik de arts beter begrijp, thuis de juiste informatie kan opzoeken en de factuur van de zorgverzekeraar beter kan controleren. Plus: een goed geïnformeerde patiënt is vaak ook een goed gemotiveerde patiënt.

Voor mijn medisch specialist zijn er ook voordelen. Het eenvoudig vastleggen van de juiste medische term, waarna anderen in de medische en administratieve keten meteen juist geïnformeerd zijn, scheelt tijd en voorkomt fouten in de communicatie. Het wordt voor artsen ook makkelijker als ze in verschillende ziekenhuizen werken, want de lijst met gebruikte medische termen zal hetzelfde zijn.

Voor mijn ziekenhuis scheelt eenheid van taal veel (dubbel) werk en voorkomt het mogelijk ook fouten. Nieuwe zorgverleners zijn ook sneller ingewerkt omdat ze termen al hebben leren gebruiken op een andere locatie.

Tenslotte zijn er voor mijn zorgverzekeraar ook voordelen. Als in de hele keten dezelfde medische termen gebruikt worden, kan de verzekeraar mijn factuur inzichtelijker maken en kan ik de factuur veel beter controleren en eventuele fouten melden.

Kortom: één diagnose is wat mij betreft wel genoeg.

Pim Volkert is productmanager Eenheid van Taal bij Nictiz. Hij houdt zich bezig met het gebruik van (medische) terminologie, zoals Snomed, in informatiesystemen. Hij is binnen Nictiz tevens themacoördinator transparantie. Voordat Pim bij Nictiz kwam werken heeft hij een drie jaar bij een EPD leverancier en elf jaar in een ziekenhuis gewerkt. Pims grootste uitdaging is er voor te zorgen dat informatiesystemen de zorgverleners daadwerkelijk helpen hun werk beter uit te voeren. En dat daarmee de patiënten geholpen worden en zichzelf beter kunnen helpen.

[accordion]

[acc title="Foto credit"]Brady Withers (www.flickr.com/photos/freddyfromutah/)[/acc]
[/accordion]