Blog: beeldschermzorg opent deuren

"Het opent een deur naar de rest van de wereld", zo beschrijft een afdelingsmanager van een thuiszorgorganisatie beeldschermzorg, in het TrendITion-onderzoek naar beeldschermzorg. Beeldschermzorg geeft cliënten de mogelijkheid om veel meer in contact te komen met de ‘buitenwereld’. De positieve kijk van andere geïnterviewden in dit onderzoek laat zien dat beeldschermzorg iets toevoegt aan de zorg. Beeldschermzorg ontlast zowel de patiënt als de verpleegkundige. De zorg wordt goedkoper en efficiënter. Beeldschermzorg dat is iets waarmee je eigenlijk gewoon moet beginnen.

Beeldschermzorg, een vorm van zorg op afstand waarbij zorgverlener en zorgvrager via een beeldscherm, microfoon en camera met elkaar communiceren , waar en wanneer het hen uitkomt, stond een tijd lang in de boeken als ‘koude zorg’ en als ‘onpersoonlijk’.

Zelfredzamer

Gelukkig merk ik dat dit stigma plaats maakt voor positieve ervaringen en visies op beeldschermzorg. Ik maak dit onder meer op uit het onlangs verschenen TrendITion-onderzoek ‘Een deur naar de rest van de wereld’, waarin de succesfactoren en barrières bij de implementatie van beeldschermzorg, in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ) en verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) in kaart zijn gebracht.

Volgens deelnemers aan het onderzoek kan met beeldschermzorg effectiever en zonder kwaliteitsverlies dezelfde zorg worden verleend als zonder inzet van beeldschermzorg wordt gedaan. Door de inzet van beeldschermzorg verbetert het contact tussen zorgverlener en patiënt, worden patiënten zelfredzamer en kunnen patiënten weer meer meedoen in de maatschappij.

eHealth-monitor

Ook uit de cijfers van de monitor zie ik dat beeldschermzorg in beweging komt. Bijna een kwart van de verpleegkundigen geeft aan beeldschermzorg te gebruiken, of dat beeldschermzorg wordt ingezet in de zorginstelling waar hij of zij werkt. Beeldschermzorg lijkt een steeds vaker ingezet middel te worden.

Beeldschermzorg wordt voor uiteenlopende situaties ingezet. Zo kunnen diabetici begeleid via beeldschermzorg leren om bij zichzelf insuline te spuiten. Dit kan enorm veel tijd schelen, een wijkverpleegkundige hoeft voor deze begeleiding niet meer vier keer per dag bij de patiënt langs te komen. Ook voor het

controleren van medicatie blijkt beeldschermzorg een mooie oplossing, zeker wanneer het om het toedienen van risicovolle medicatie zoals bijvoorbeeld opiaten gaat. Daarvoor zouden normaliter zowel de wijkverpleegkundige als een collega moeten langskomen bij de patiënt. De wijkverpleegkundige kan nu via het beeldscherm haar of zijn collega laten meekijken. De patiënt krijgt of leased in veel gevallen een tablet. Hierdoor is het niet meer nodig om met z’n tweeën bij de patiënt langs te gaan. Dit zijn sterke voorbeelden van hoe zorg door de inzet van beeldschermzorg efficiënter kan.

Tablet

Patiënten zelf tonen zich in het TrendITion-onderzoek eveneens positief. Zo vertelde een van de geïnterviewde patiënten, die lijdt aan autisme, dat hij het prettiger vindt om via de tablet met de wijkverpleegkundige te praten, dan wanneer de verpleegkundige bij hem thuis kwam voor een gesprek. Hij kreeg zo veel minder prikkels en kon veel geconcentreerder het gesprek voeren. Ook gaven patiënten aan gemakkelijker contact op te kunnen nemen met een zorgverlener.

Maar de tablet werd niet alleen ingezet voor zorgdoeleinden. Zorgvragers gaven aan het ook van grote meerwaarde te vinden dat ze nu een tablet konden gebruiken, die ze anders zelf nooit hadden aangeschaft. Ze volgen nu de actualiteit en konden sociale contacten makkelijker onderhouden als ze bijvoorbeeld slecht ter been zijn. De tablet bracht hen veel meer dan alleen de zorg die ermee werd gegeven.

Wie zet de volgende stap?

Zowel voor patiënten als zorgverleners biedt de inzet van beeldschermzorg voordelen. Desondanks wordt beeldschermzorg nog niet op grote schaal ingezet en als het wordt ingezet in een zorginstelling, is dit in de meeste gevallen nog niet instellingsbreed. Kennelijk is er meer kennis nodig over de implementatie van beeldschermzorg. Maar ik denk dat het vooral van belang is om gewoon aan de slag te gaan met beeldschermzorg. Pas dan zult u daadwerkelijk de voordelen van beeldschermzorg ervaren. Een van de geïnterviewden onderschrijft dat: ‘op het moment dat je het gaat gebruiken, ervaar je het als veel dichterbij dan wanneer je het er alleen maar over hebt’. Ik zou zeggen: doen dus!

Bent u al aan de slag gegaan met beeldschermzorg? Of wilt u beginnen met beeldschermzorg? Laat het weten en deel uw ervaringen!

Over de gastblogger:
Irene van Duijvendijk is als adviseur verantwoordelijk voor vraagstukken op het snijvlak van zorg en ICT met name binnen de caresector. Hieronder vallen onder andere het iCare platform, het eOverdrachtsbericht en het referentiedomeinenmodel care. Irene haar achtergrond is verpleegkunde en gezondheidswetenschappen. Irene zorgt voor kennisdeling, door middel van artikelen, whitepapers en door haar bijdrage aan congressen en symposia.