Vanwege bezuinigingen in de zorg moeten ouderen en chronisch zieke patiënten steeds langer thuis blijven wonen. Gelukkig groeit het aantal innovatieve toepassingen voor de behandeling, begeleiding, monitoring en verzorging van deze doelgroep. In de reeks Innovaties voor chronisch zieken neemt TrendITion deze innovaties onder de loep. Hoe kan eHealth ouderen en chronische patiënten ondersteunen? Deze aflevering: Eelco Sengers, staffunctionaris zorginnovatie binnen Sophia Revalidatie over de Cue2walk app voor Parkinson patiënten.
“De therapeuten binnen Sophia Revalidatie Westeinde wilden graag dat er een hulpmiddel ontwikkeld zou worden voor patiënten met Parkinson en freezing.
"Van apps bouwen hebben wij geen kaas gegeten"
Ik ben zelf ook werkzaam geweest als therapeut en liep vanuit mijn eigen ervaringen rond met het idee voor een app. Toen ik mijn collega’s erover vertelde, waren zij direct enthousiast. Zodoende hebben we contact gezocht met De Haagse Hogeschool. Wij hebben vakinhoudelijke kennis en hadden zelf wel een idee waar zo’n app aan moest voldoen, maar van een app bouwen hebben wij geen kaas gegeten. Dus heeft een groep studenten van de opleidingen Communication & Multimedia Design en Informatica meegeholpen om aan de hand van onze vraag een oplossing te ontwikkelen.”
Cue2walk
Daar is het zogeheten Cue2walk uit voortgekomen, een app en bijbehorende smartphone holster gericht op Parkinson patiënten. “In ons revalidatiecentrum houden we ons veel bezig met patiënten die last hebben van freezing. Dat houdt in dat patiënten moeite hebben om vanuit stilstand weer op gang te komen. Neem bijvoorbeeld een patiënt die bij de draaideur van het ziekenhuis even moet wachten. Een patiënt die last heeft van freezing kan op zo’n moment niet meer uit zichzelf in beweging komen. Daarvoor hebben Parkinson patiënten een cue nodig. Sommige laten zich voorover vallen, zodat hun benen vanzelf vanuit een vangreactie in beweging komen. Andere tellen hardop tot drie en proberen dan een stap te maken. Er is in ieder geval een (externe) prikkel nodig.”
De Cue2Walk app
Dankzij het grote gebruik en de geavanceerdheid van de huidige generatie smartphones, leek het Sengers een goed idee om die externe prikkel in de vorm van een app uit te laten voeren. “De sensoren in een smartphone registeren wanneer iemand stilstaat of beweegt en dus ook wanneer iemand mogelijk moeite heeft om opnieuw op te starten. Zodra de app registreert dat een patiënt last heeft van freezing, geeft de app een geluidssignaal. Dat geluidssignaal helpt de patiënt weer uit zichzelf in beweging kan komen.”
Naast de app heeft het team een holster ontwikkeld waar de iPhone of iPod met daarop de Cue2walk app in geplaatst moet worden. “De iPhone moet op de juiste plek op het been gefixeerd worden, dus daar hebben we dat holster voor laten ontwikkelen. Als je de smartphone in de broekzak doet dan werkt de app wel, maar doordat de telefoon schuift in je broekzak is de werking van de app minder accuraat. Terwijl het belangrijk is om de app een specifiek patroon te laten herkennen, zodat deze op de juiste momenten een cue kan geven aan de patiënt.”
ParkinsonNet-approved stempel
Een prototype van Cue2walk werd na ontwikkeling van de app binnen Sophia Revalidatie getest. “We hebben drie iPhones en drie iPods tot onze beschikking gekregen om de app mee uit te testen.
"Sinds hij Cue2Walk gebruikt, valt deze patiënt minder vaak"
Met een klein groepje deelnemers hebben we in een therapie-setting enkele oefeningen zoals lopen, staan en zitten gedaan, om te kijken of de app beweging daadwerkelijk registreerde. Eén van onze therapeuten heeft de app zelfs 24 uur achter elkaar gedragen en heeft dat gemonitord. De resultaten waren in ieder geval positief.” Aan de pilot namen tien deelnemers uit het centrum mee. Eén van deze deelnemers viel vaak, vertelt Sengers. “Sinds hij Cue2walk gebruikte, gaf deze patiënt aan veel minder vaak te vallen. Dat gaf hem meer zelfvertrouwen, wat ook een positief effect had op zijn valgedrag.”
Eelco Sengers, staffunctionaris zorginnovatie
Sengers en zijn team gaan met hun prototype ook langs bij ParkinsonNet. Daar kreeg de app het ParkinsonNet-approved stempel. Maar hoewel zowel neurologen als therapeuten en patiënten enthousiast reageren op de Cue2walk, verloopt de implementatie van het product in de praktijk niet vlekkeloos. “Het holster wat we voor de iPhone of iPod ontwikkeld hadden, bleek niet comfortabel genoeg te zitten en ook lastig om goed vast te zetten. Daarnaast bleek een iPhone voor de patiënten nagenoeg onbruikbaar, aangezien ze vanwege hun beperkte motoriek de telefoon moeilijk uit het holster kregen. Als ze gebeld werden, konden ze niet opnemen.”
De innovatie-val
Helaas liep het revalidatiecentrum nadat de pilot-fase voorbij was in een zogeheten innovatie-val. “We waren niet in staat een vervolg te geven aan de app.
"Je hebt het bedrijfsleven nodig om eHealth succesvol te maken"
Er moest een software update gedaan worden, het logo van ons centrum moest worden aangepast, kortom: we kwamen handen, tijd en geld te kort om dat op te pakken. Dan heb ik het nog niet eens over zaken als het aanvragen van CE-markering of een validatie voor in Apple’s App-store gehad. Wat we hebben geleerd is, dat je het bedrijfsleven nodig hebt om eHealth succesvol te maken, alleen op die manier kun je continuïteit garanderen.”
Toch is er nog hoop voor de app, want aan het RadboudUMC is een groep onderzoekers een test gestart met de inzet van Google Glass voor Parkinson patiënten. In samenwerking met Richard van Wezel (Donders Instituut en Universiteit Twente, red.) en Bas Bloem (hoogleraar neurologische bewegingsstoornissen, red.) wordt gekeken of de Cue2Walk mogelijk als app voor Google Glass gebruikt kan worden. “Wij hopen van wel. Hoewel we in onze eigen instelling nog geen vervolg hebben kunnen geven aan Cue2Walk, is het een levensvatbaar product dat daadwerkelijk een rol kan spelen in de verzorging en behandeling van Parkinson patiënten.”
Benieuwd naar meer innovaties voor chronisch zieken?
Welke innovatie voor chronisch zieken of ouderen mag volgens u niet ontbreken in deze reeks artikelen? Geef het door aan Karin Oost via oost@nictiz.nl
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!