eHealth – zoals leefstijlapps en thuismonitoring – lijkt de zorg laagdrempelig te maken. Toch kunnen 2,5 tot 4 miljoen Nederlanders er geen gebruik van maken: wegens ziekte, beperking, lage geletterdheid of armoede. Daardoor kan digitalisering juist bestaande gezondheidsverschillen vergroten.
Waarom de digitale zorg iedereen juist níét bereikt
De term eHealth dekt uiteenlopende toepassingen zoals patiëntportalen, leefstijlapps en thuismonitoring. Ze beloven makkelijke toegang tot zorg, maar in de praktijk blijkt dat niet iedereen profiteert. Volgens hoogleraar Christine Dedding en collega Ida Korfage maken dagelijks nieuwe digitale tools de zorg makkelijker, maar voor miljoenen Nederlanders vormt dit juist een drempel. Ze noemen onder meer ziekte, beperking, armoede én beperkte taal- en digitale vaardigheden
Wie vallen buiten de boot?
Het gaat om mensen die juist extra ondersteuning nodig hebben, maar voor wie de online wereld te complex is geworden. Dedding stelt dat technologie onbedoeld een selectieve barrière creëert – mensen met de grootste zorgbehoefte lopen het grootste risico uitgezonderd te worde.
Anders digitaliseren
In het ZonMw‑onderzoek ‘Slimmer digitaliseren’ wordt gepleit voor een fundamentele verandering van onze aanpak. In plaats van technologie voor efficiency in te zetten, moet digitalisering juist zorgen voor inclusie, niet exclusie.
Een voorbeeld is de ‘Fabeltjes‑krant’ – later gevolgd door de ‘Slimme toekomstkrant’ – waarmee het onderzoek hardnekkige misverstanden over eHealth-gebruikers onder de aandacht bracht, zelfs in de Tweede Kamer.
Hoe pak je die stap?
- Bewustwording: Eerst erkennen dat eHealth niet automatisch gelijkheid brengt.
- Doelgerichte communicatie: Tools moeten begrijpelijk en toegankelijk zijn voor mensen met weinig digitale vaardigheden.
- Inclusief ontwerp: Ontwikkel met én voor doelgroepen die nu buiten de boot vallen.
Dedding benadrukt dat we de digitale zorg niet moeten verbeteren voor, maar met de gebruikers. Daarom wil het onderzoek niet alleen wetenschappelijke resultaten delen, maar ook prikkelende communicatie om beleid en publieke mening te beïnvloeden.
Waarom is dit relevant
Als professional in de zorg of beleid zie je dagelijks dat digitale oplossingen opkomen – maar niet zonder kosten. Zonder een focus op inclusie vergroot je mogelijke ongelijkheid. Door te kiezen voor slimmer digitaliseren, kun je echt bijdragen aan een toegankelijkere zorg voor iedereen – vooral voor wie het nu het lastigst heeft.
Bron: ZonMw, Impuls
wellicht ook interessant
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!