Blog: Data is de sleutel voor betere diabeteszorg in Nederland

SmartHealth publiceert regelmatig een bijdrage van gastbloggers. Deze week: Klaas Gutschoven, General Manager Roche Diabetes Care Nederland. 

Diabetes is bij uitstek een aandoening voor zelfmanagement. Dankzij geavanceerde technologische hulpmiddelen kunnen mensen met diabetes grotendeels zelf ervoor zorgen dat hun bloedglucosewaarden binnen de normen blijven en dat ze zich, naar omstandigheden, goed voelen. Nederland doet het in diabeteszorg prima wat betreft de beschikbaarheid van technologische hulpmiddelen en het faciliteren van zelfmanagement. Toch is juist dit de tijd om nog een tandje bij te zetten. We gaan in de Nederlandse diabeteszorg echt grote stappen zetten als we de data uit al die technologie – veilig – met elkaar verbinden.

Technologische innovatie heeft mensen met diabetes al veel gebracht. Het dagelijkse gedoe wordt minder, bijvoorbeeld door onderhuidse sensoren die bloedglucose monitoren waardoor vinger prikken bijna overbodig is. Bovendien neemt de accuratesse van de metingen en toediening steeds verder toe. Dan zijn er tegenwoordig mogelijkheden om een foto van je maaltijd te maken, waarna een app de koolhydraten berekent. En binnen afzienbare tijd zullen die sensor en dat soort apps met je pomp communiceren, waardoor je al een flink eind richting een closed loop gaat. Dat zijn grote stappen voor iemand met diabetes, zeker als je bedenkt waar we vandaan komen, 10, 20 jaar geleden.

Wat voegt echt waarde toe?

Maar de winst ligt niet alleen op individueel niveau. Juist het aggregeren en analyseren van de verzamelde informatie van al die mensen met diabetes – en mensen die nog geen diabetes hebben, maar daar kom ik hierna op terug – geeft ons de input om de diabeteszorg structureel en als geheel – behandeling, processen, communicatie, financiering – te verbeteren. Als je relevante informatie over bloedwaarden, insulinetoediening, voeding, gedrag en levensstijl bij elkaar brengt, krijg je een reëel beeld van wat wel en niet werkt. Wat is het resultaat van investeringen, wat voegt op de korte en lange termijn waarde toe, wat zijn bijvoorbeeld de brede maatschappelijke kosten en opbrengsten van hulpmiddelen en therapieën? Zo kun je pas echt onderbouwde beslissingen nemen die de diabeteszorg beter maken en waarvan de opbrengsten ook weer bij de individuele patiënten terecht komen.

Eversense XL CGM via Accu-check

Daarbij is de focus gericht op mensen met diabetes type 1 en 2, maar ook op mensen die (nog) geen diabetes hebben. Op dit moment hebben ruim 1,2 miljoen Nederlanders diabetes. Elke week komen daar 1.200 mensen bij, aldus het Diabetesfonds. Verreweg de meesten daarvan hebben diabetes type 2. En juist in die categorie – mensen met type 2 en de mensen op weg daar naartoe - is er veel te winnen door bijvoorbeeld leefstijlaanpassing. Coaching, informeren en ondersteunen zijn daarbij belangrijke instrumenten. Ook daarin speelt het aggregeren en analyseren van data een grote rol. Nu is diabetesondersteuning nog gebaseerd op gefragmenteerde informatie. Dat geeft de patiënt en de zorgverlener nog maar heel beperkt zicht op de factoren die een rol spelen bij diabeteszorg. Dat moet breder, informatie moet bij elkaar komen en met elkaar in verband gebracht worden.

De weg voorwaarts

Digitale hulpmiddelen hebben voor de diabeteszorg in het algemeen en voor de mensen met diabetes in het bijzonder veel opgeleverd. Maar we gaan echt grote slagen maken als we de data bij elkaar brengen, inzichtelijk en toepasbaar maken en als we gezamenlijk waarde uit de gecumuleerde data halen. Een digitaal, open ecosysteem waar alle betrokkenen op een veilige manier gegevens delen in het belang van mensen met diabetes en mensen die (nog) geen diabetes hebben. Dat zie ik als de weg voorwaarts. Dat is ook de reden dat we het initiatief hebben genomen bij het ontwikkelen en faciliteren van zo’n systeem. En vooral bij het aan tafel brengen van alle stakeholders – zorgverleners, zorgverzekeraars, patiëntgroepen en leveranciers. Want dit is een project voor iedereen. Gezamenlijk moeten we de programma’s inrichten en de financiering regelen.

Nu is financiering in diabeteszorg vooral gericht op verstrekking. Maar dankzij de data kunnen we toegaan naar een vergoedingsvorm op basis van resultaat. En vergoeding van resultaat in plaats van consumptie stimuleert absoluut de kwaliteit van zorg. Zo kunnen we de zorg en ondersteuning voor mensen met diabetes veel gerichter en persoonlijker aanbieden. Daarmee voorkom je verspilling van tijd en middelen, maar belangrijker nog, je kunt de zorg beter maken en complicaties en dus toekomstige zorgkosten voorkomen. Zeker, het is een uitdagende klus. Maar het perspectief is veelbelovend.